57241389ca84834c816667858547795abae9f0c2

64 ANARŞiZMDirektuar'ın tiranlığına tanıklık etti ve öfke içinde, Kıta Avrupası'ndakiilk anarşist manifesto olarak tanımlanabilecekbroşürü yazdı. Manifestonun başlığı duruma çok uygundiı:Patlama; ön kapakta yanmakta olan klasik bir yapıdan yükselenduman ve ateş bulutlarını gösteren bir gravür bulunuyordu;gravürün üzerinde de bir özdeyiş: "Bir ilke yok olacağına,bırakın devrimci hükümet yok olsun."Varlet devrim yıllarını yorumlarken şöyle diyordu:SOYAô-ACIverdiği ölçüde kuramlarını formüle ediyor ve sonrn ey!ı·ınh·­rine temel oluşturabilecek bir felsefeyle eyleme girişiyordu.Ancak Fransız Devrimi anarşist düşünce açısından buanlatının düşündürebileceği kadar verimsiz değildi. eanVarlet'nin Patlanıa'yı yayımladığı yıl, William Godwin lngil·tere'de hükümetin kötülüklerine ilişkin ilk büyük tezi olunPolitik Adalet'i yayımladı. Fransız Devrin1i tam o sırada gerçekleşmeseydiPolitik Adalet'in tasarlanabileceği de kuşkuludur.Despotizm kralların sarayından bir komite çevresine geçti .Krallardan nefret edilmesinin nedeni krallık giysileri, asa ya dataç değil, hırs ve tiranlıktır. Benim ülkemde yalnızca bir kıyafetdeğişikliği oldu.Varlet sözlerine devrimci bir hükümetin neden bir kralınb§.kimiyeti gibi bir tiranlığa dönüşmek zorunda olduğunusorarak devam ediyordu. Jlu kısmen ıK:tidar zehirlenmesinininsanlarda onu hep t>ldP tutm;ı arzusuna yol açmasına bağlıydı.Ama işin içine mutlaka İnsanın zayıflığından daha fazlabir şeyler karışıyordu; bizzat hükümet kurumunun çelişkisisöz konusuydu.Nasıl bir toplumsal canavar, nasıl bir Makyavelizm şaheseribu devrimci hükümet? Hükumet ve Devrim birbiriyle bağdaşmaz;en azından halk, kendi kendilerine karşı sürekli bir ayaklanmahalinde olan iktidar organlan oluşturmak -bu da çok saçmaolurdu- istemiyorsa.Hareket sona erdiğinde hayatta kalan Enragelerin hareketiniçerdikleı·ini açık bir ifadeye kavuşturma girişimlerinetanıklık ediyoruz. Bu ilk Fransız liberlerlerinin hükümeti a·çık açık reddetmek için ne kadar çok bc,klediklerini gözlemlemekilginçtir. Winstanley'le karşıJ;ıştırıldıklannda bile, gelişkinbir programdan ya da felsefed