57241389ca84834c816667858547795abae9f0c2

72 ANAltŞİZMAK1L ADAMI 73mış papazların bulunmadığı, bağımsız cemaatlerden oluşanbir örgütlenmeyi benimsemişlerdi; Godwin ise liberter birtoplumun ideal temeli olarak, yöneticilerin olmadığı , bağın1-sız mahallelerden oluşan bir ağ tasavvur etti. Son olarak,Sandemancılar ortak mülkiyeti arzu edilen bir ideal olarakgörüyorlar ve para biriktirmenin günah olduğunu, çünküfazlalığın ihtiyacı olanlara dağıtılması gerektiğini vaaz ediyorlardı;Sandemancı cemaatlerde, görece daha iyi durumdaolan üyelerin yoksul dindaşlarını clesteklemelerini teşvik e­den bir uygulama olduğu anlaşılıyor. Bu ncktada da, mallarınortak olmasını ve ihtiyaca göre paylaşılmasını tasavvureden, "birikmiş mülkiyet"in ahlBki kötülüklerini şiddetlevurgulayan ve yoksul kişilerin daha varlıklı olanlar tarafındandestek1enme hakkından çok, varlıklı olanların yoksullarıdestekleme görevini savun;ın (iodwinci ı;istemle Sanden1ancıyaklaşım arasındaki benzf•rl ik çok bı!lirgindir.Sandeman'ın doktrini, Politif, /\ıltılt't'İn nihai biçimine katkıdabulunan birçok kaynaktan .v:ılnızı:a biriydi. Ama Godwin'insisteminde yer alan en önt)ıııli ogPlerin bazılarının ilkkaynağı olduğu açıktır; ayrıca God\\• iıı'in daha sonra geliştirdiğianti-otoriter ve komünist di.ışlincPh•re, çocukluğundanberi şu ya da bu şekilde aşina olduğunu J..("iistennektedir. Godwinani bir dönüşle değil, yıllardır ı*iıuı olduğu kavramlardanmantıksal sonuçlar çıkardığı tPdrici bir süreç içindeanarşist bir dtişünilr oldu. Bu anlanı doı. Fransız toplum felsefecilerinin,hatta John Locke ve Thornas Paine gibi İngilizyazarların, yeni düşünceler esinleyf'rPk değil, n1uhalif [dissentingJgelenekten aldığı bireyciliği g-·lişlirmesi için gerekliolan akılcı savları ve mantıksal çerçevf..•yi sağlayarak God\vin'eyardımcJ oldukları söylenebilir. Dinsel ogeyi -yaptığın1ız her'?rc·.vin Tanrısal Krallık için bir hazırlık olduğu anlayışı- sayn1azsak,God\vİn radikal biçimiyle muhalif [dissenting} geleneğineredeyse olduğu gibi korumuştur.(ferçekten de Politik Adalet'in dinle tPk bağlantısı ıskartayaçıltarıJmış kökenlerinde yatar. Yapıt, htikümet örgütlenmesibiçimlerini eleştirmenin yanı sıra kişisel bakışın de-ğiştirilmesi ve kişisel davranışın ıslahı temelinde bir çözümönererek, politik olanla ahl&ki olanın anarşist bir bakışlanasıl bir araya getirildiğini gösterir. Dolayısıyla Godwin, F.W. Maitland'ın deyişiyle "Mutlak Devlet'in Mutlak Birey'leilk kez karşı karşıya geldiği" post-reformasyonun uç noktalarınıkendi çalışmasında bilinçli bir şekilde kullanan ilk ö­nemli toplumsal yazardır.Böylece, İngiliz muhalefetinden filizlenip, yirmi yıl boyuncaYunan klasiklerinin ve 1 7. yüzyıl sonundan itibarenİngiliz ve Fransız edebiyatının okunmasıyla beslenen PolitikAdalet, Batı dünyasında Fransız Devrimi'nin patlak vermesineyol açan enerji kaynağı güneş ışığını görünce çiçek açtı.Devrimin, çok kan dökülmeyen ve hizip çatışmasının henüzTerör'deki doruğuna ulaşmadığı ilk safhasında, Godwin'in coşkusu sınırsızdı.Kalbim içimde kabaran Ö zgürlük duygulanyla çarpıyordu,[diyordu daha sonra,_ Wordsworth'ün itirafını anımsatan sözcüklerle]Rousseau'yu, Helv.§tius'u ve Fransa'nın en populeryazarlannı büyük bir keyifle okudum. Politik konularda, İngilizyazarlannınkinden daha genel ve daha basit bir felsefi sistemoluşturduklannı farkettim ve bu tur yazıların müjdelediği birdevrime iyimserlikle yaklaşmaktan k(ın