İslam Alimleri Ansiklopedisi 2

dirhemi de çoluk çocuğuna harcarsın” dedi. Başka parası olmadığından “Vallahi artık kimsenin hâlini
sormam” diyerek, soracağı kimsenin derdi ile alâkadar olamayacağım demek istedi. Vefâtında otuzbin
dirhem olan borcunu oğlu Abdullah ödedi.
Bir defasında, kefil olduğu kimse ve kendisi borcu ödeyemeyince hapsettiler. Akşam olunca zindana
onu serbest bırakmak istedi ve “Şimdi evine git! Sabah erken gelirsin” dedi. Bu teklifi beğenmedi
vazifesini tam yapmasını istedi ve “Sana verilen vazifeye hıyânet etmek suretiyle, bana iyilik etme!” buyurdu.
Hapisteyken, Enes bin Mâlik (r.a.) vefât edince, vasiyet üzerine hapishaneden çıkarılıp, cenâze
namazını kıldırdı.
Yanında ölümden bahsedildiği vakit kas katı kesilir ve bütün a’zâları hareketsizleşirdi. Hastalık hâlinde
tamamen Allahü teâlâya müteveccih bulunurdu. Vefâtından önceki hastalığında, ziyâretçilerin,
“Nasılsınız?” suâline karşılık, “Şiddetli bir belâ içindeyim. Acıkıyorum, yiyemiyorum. Susuyorum, kana
kana su içemiyorum. Uzun müddet uyuyorum, fakat biraz uyuklamadaki zevki dahi bulamıyorum” cevâbını
vererek duâ isterdi. Sıdk hakkında, “Kibar bir kimse için söz, yalana ihtiyaç göstermiyecek derecede
geniştir” buyurdu. “Edeblerden hangisi Allahü teâlâya daha yakındır?” suâline, “Allahü teâlâyı Rab tanımak,
O’na itâat ederek hareket etmek, neş’e ve ni’met zamanında Allahü teâlâya hamd etmek ve sıkıntıda
sabretmek” cevâbını verdi. Gönülleri fetheden, insanlara doğru yolu gösteren çok kıymetli vecizeleri
vardır.
“Kişi hayırlı amel işledikten sonra, onu bırakmasın. Zîrâ, tövbeden sonra, tekrar geri dönenin felah
(kurtuluş) bulduğu yoktur.”
“İfrat etmeksizin dostunu azıcık eksik sev; belki günün birinde sana düşman olur. Yine ifrat etmeksizin
düşmanına azıcık buğz et; belki günün birinde senin dostun olur.”
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler.
“Anasına babasına âsi olduğu halde anne ve babası ölen kimse, onlar öldükten sonra onlar
için hayır duâda bulunursa, Allahü teâlâ onu iyilerden, ana ve babasına itâat edenlerden yazar.”
“Kim oruçlu olduğu halde unutarak yiyip içerse orucuna devam etsin.”
1) Tam İlmihâl Se’âdet-i Ebediyye sh-1019
2) Fâideli Bilgiler sh-396
3) Vefeyât-ul-a’yân cild-4, sh-181
4) Tabakât-ı İbn-i Sa’d cild-7, sh-193
5) Hilyet-ül-evliyâ cild-2, sh-263
6) Târîh-i Bağdâd cild-5, sh-331
7) Tehzîb-üt-tehzîb cild-9, sh-214
8) Şezerât-üz-Zeheb cild-1, sh-138
9) Tehzîb-ül-esmâ ve’l-lugâ cild-1, sh-106
10) Miftâh-üs-se’âde cild-1, sh-336, 337
11) Tabakât-ul-kübrâ cild-1, sh-36
12) Rehber Ansiklopedisi cild-8, sh-33, 34
İBNİ ŞİHAB-ÜZ ZÜHRÎ, (Bkz. Zührî):
İBNİ VEHB, (Bkz. Abdullah bin Vehb)
İBRÂHİM BİN EBÎ ABELE:
Hadîs âlimlerinden: Tâbiînden olup, künyesi, Ebû İsmâil’dir, Ebû Saîd de denilmiştir. 151 veya 152
(m. 769) senesinde vefât etmiştir. Ebû Ubeyy İbni Ümmü Hiram’dan, Enes bin Mâlik’ten Ümmü-d-Derdâ
Sugra’dan, Bilâl bin Ebî Derdâ’dan, Ukbe bin Vesac’dan, Abdullah bin Deylemî’den ve diğer hadîs âlimlerinden
hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. Kendisinden İmâm-ı Mâlik, Leys, İbn-ül-Mübârek, İbni İshâk, Muhammed
bin Humeyr, Damra bin Rebîa ve diğer âlimler hadîs-i şerîf rivâyet etmişlerdir. Onun rivâyet
ettiği hadîs-i şerîfler hadîs kitaplarından Sahîh-i Buhârî’de, Sahîh-i Müslim’de, Sünen-i Ebî Dâvûd’da,
Sünen-i Nesâî’de, Sünen-i İbni Mâce’de yer almıştır.
İbrâhîm bin Abele kırâat ilminde de âlim idi. Kırâati güzel, nasîhatleri ve va’zları çok te’sîrli idi.
Kendisi şöyle demiştir: “Velîd bin Abdülmelik, yanımıza geldiğinde bana va’z ve nasîhatte bulunmamı
söyledi. Ben de konuştum. Ömer bin Abdülazîz beni karşılayıp, “Ey İbrâhîm, öyle bir va’z ettin ki,
kalblere işledi” dedi.”
Kendisi şöyle anlatmıştır: “Hişâm bin Abdülmelik bana haberci gönderip yanına çağırarak, “Biz senin
küçüklüğünü, büyüklüğünü ve her hâlini biliriz. Seni işlerimde kendime yardımcı yapacağım. Bu
sebeble Mısır’ın haracı üzerine seni ta’yin ettim” dedi. Ben de “Bu vazifeyi yapacak güç ve kuvvet sahibi
- 126 -