İslam Alimleri Ansiklopedisi 2

Allahü teâlânın yüceliği ve pek yüksek olan azameti (büyüklüğü) karşısında hayran kalmaktan kendini
alamaz. Yine Allahü teâlânın her gün üzerimize yağan ni’met yağmurlarının idrâkinde ve farkında olarak,
O’na şükür vazifesini nasıl yapacağını bilemez. Konuştuğu zaman ne konuşacağını, sözünün nereye
varacağını, neticede dünyâsı ve âhıreti için nasıl bir fâide sağlıyacağını bilir, öyle konuşurdu. Eğer, hayır
konuşacaksa konuşur, yoksa konuşmazdı.”
Sa’îd bin Abdülazîz’e bir suâl sorulduğu zaman, “Lâ havle velâ kuvvete illâ billah-il-âliyyil a-
zîm” okuduktan sonra, bilirse, cevâb olarak bildiğim bu, fakat hatâ etmiş de olabilirim, derdi.
Muhammed bin Mübârek es-Sûrî: “Sa’îd bin Abdülazîz, cemâatle namaz kılmaya çok ehemmiyet
verirdi. Cemâatle bir namazı kaçırınca ağlardı” demişlerdir.
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba’zıları:
Süleymân bin Musa’dan rivâyet etti. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Allah yolunda iken insanın
üzerine gelen toz, kıyâmet gününde yüzlerin parlaklığı ve güzelliğidir.”
İsmâil bin Ubeydullah’dan rivâyet etti. Resûlullah efendimiz buyurdular ki: “Dikkat ediniz! Size
İsrâiloğullarından iki kişinin durumundan bahsedeyim. Birisi, İsrâiloğullarının, aralarında din,
ilim ve ahlâk bakımından en üstün bildikleri. Diğeri, nefsi hakkında çok aşırı davranıp, arkadaşının
yanında, Allahü teâlânın kendisini asla, af etmiyeceğini söyleyen ve Allahü teâlânın
“Sen, benim, merhamet edenlerin en merhametlisi olduğumu, rahmetimin gazabımı geçtiğini
bilmedin mi?” diye buyurduğu kimsedir. Allahü teâlâ, birincisi hakkında “Buna rahmetimi
vâcib kıldım, ikincisi hakkında ise “Buna azabımı vâcib kıldım” buyurdu.”
1) Hiyet-ül-evliyâ cild-8, sh-274
2) Tehzîb-üt-tehzfp cild-4, sh-59
3) Vçfeyât-ül-a’yân cild-3, sh-128; cild-5, sh-281
4) Mîzân-ül-i’tidâl cild-2, sh-149
5) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh-219
SA’ÎD BİN EBÎ ARÛBE:
Tanınmış bir hadîs hâfızı. Künyesi, Ebu’n-Nadr olup. Adiy kabilesinin âzâdlısıdır. Doğum târihi bilinmemektedir.
156 (m. 773) târihinde vefât etti. Babasının ismi, Mihrân’dır. Zamanının en büyük hadîs
âlimi idi. Katâde, Nadr bin Enes, Hasen-i Basrî, Abdullah bin Feyrûz, Âmir el-Ahvel, Ya’lâ bin Hâkim ve
daha birçok âlimden (r.anhüm) hadîs-i şerîf rivâyet etti. Kendisinden de, A’meş hocalarından biridir.)
Hâlid bin Hâris, Yezîd bin Zeri, Muhammed bin Ebî Adiy, Yahyâ el-Kettân, Bişr bin Mufaddal ve daha
başkaları hadîs-i şerîf bildirdiler. Rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler Kütüb-i sitte’nin (meşhûr altı hadîs-i şerîf
kitabı) hepsinde vardır.
Yahyâ el-Kettân (r.a.), “Şu’be veya Hişâm yahut İbn-i Ebî Arûbe’den birşey işittiğim zaman, daha
başkalarından da duyma ihtiyâcını hissetmem. Çünkü, onlar, hadîs ilminde güvenilir ve itimâd edilir âlimlerdir”
demektedir.
Ahmed bin Hanbel (r.a.): “Sa’îd bin Ebî Arûbe’nin hiçbir kitabı yoktu. Devamlı ezberlerinde muhafaza
ederdi” der.
İbn-i Maîn ve Ebû Zür’a, onun için “O, sika (güvenilir) ve itimâd edilir bir âlimdir” derler.
Ebû Avâne: “Bu zamanda, hadîs-i şerîf ilminde ondan daha üstünü yoktur” dedi. Hadîs âlimleri ondan
sika (sağlam güvenilir) âlimlerin rivâyet ettiklerini kabul etmişlerdir.
Sa’îd bin Ebî Arûbe’nin rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba’zıları:
“Peygamber efendimiz sıkıntı ânında, “Lâ ilâhe illallahülazîm-ul-halîm. Lâ ilâhe illallahü
Rabb-ül-arşilazîm. Lâ ilâhe illallahü Rabbüssemâvâti ve Rabb-ül-ardı ve Rabb-ül-arşil kerîm)
diye duâ ederdi.
“Cennete muttali oldum, ekseri ehlinin fakîrler (şükreden) olduğunu gördüm. Cehenneme
muttali oldum ve ekserisinin kadınlar olduğunu gördüm.”
“Kıyâmet gününde kâfire: “Ne dersin? Senin yer dolusu altının olsa, bunları fidye verir
miydin?” diye sorulacak, kâfir “Evet” cevâbını verecek. Bunun üzerine kendisine “Yalan söyledin,
senden bundan daha kolayı istenmişti.” buyurulacaktır.”
1) El-A’lâm cild-3, sh-98
2) Tehzîb-üt-tehzîb cild-4, sh-63
3) Tehzîb-ül-esmâ ve’l-luga cild-1, sh-221
4) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh-177
5) El-Menhel-ül-azb-ül-mevrûd cild-1, sh-69
- 244 -