View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
15<br />
wemuti lokhombise kungawuhloniphi umphakatsi wakhe nangabe sekuvele<br />
ingoti.<br />
2.2.1 Inkhosi<br />
Sive semaSwati singulesinye setive te-Afrika letisenenhlanhla yekubuswa<br />
ngemakhosi. Nome sikakwe ngemave laphetfwe bomengameli, sona<br />
sisabambelele endzabukweni yaso yekuba nenkhosi. Inkhosi kusengiyo<br />
lebusako futsi lesahlonishwa ngendlela lemangalisako esiveni sonkhana.<br />
Bukhosi bemaSwati-ke bakaDlamini kusukela ekudzabukeni kwaso lesive.<br />
Ngalamanye emagama bukhosi bemaSwati bulifa lakaDlamini. Ngeke ube<br />
yinkhosi ungesuye wakaDlamini, lokusho kutsi inkhosi italwa kulesive.<br />
Matsebula (1980:8) ukubeka kanjena loku:<br />
The Swazi king inherits his position in the<br />
male line, and is chosen among the<br />
younger sons <strong>of</strong> the previous king.<br />
Uchubeka achaze kutsi lotakuba yinkhosi akate atiwa ngumuntfu asaphila<br />
uyise lobusako. Kwanaye uyise cobo Iwakhe uye angati kutsi<br />
kulamadvodzana akhe kutakuba ngubani indlalifa. Lowo Joyindlalifa uba<br />
yinkhosi angafa uyise, acale kuphatfwa njengenkhosi sale entiwa yonkhe<br />
imisimento lephatselene nebukhosi. Inkhosi lebusako, Mswati Ill,<br />
yayineminyaka lelishumi namibili nakuvakala kutsi iyindlalifa yaSobhuza 11.<br />
Yena abenetinyanga letine kuphela nakamshiyela bukhosi uyise. Kodvwa<br />
ke kuyenteka kutsi kwatiwe nangabe indlovukazi ikhetfwe ngendlela<br />
letsite. Kubekisa nje, indlovukazi Tsandzile Ndwandwe indvodzakati<br />
yaZwide. Lapha kutsiwa inkhosi Sobhuza I watfuma emadvodza kutsi<br />
ayekumcelela intfombatana kuZwide letamtalela indlalifa yakhe.<br />
Emadvodza akhetsa Tsandzile lowatiwa kakhulu ngekutsi nguLaZidze<br />
esiveni semaSwati, nguye lowaba ngunina wenkhosi Mswati 11. Matsebula