View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
View/Open - UZSpace Home - University of Zululand
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
86<br />
emasiko lacondzene nalomsebenti. Khumalo (Iocashuniwe) ugcizelela<br />
bumsulwa ebafaneni nasemajaheni lasuke ayekukha lusekwane. Utsi<br />
nakwentekile Iwabuna Iwalomunye, labanye bamtselekela ngetindvuku<br />
bamshaye ngobe phela akayihloniphi inkhosi, utsite atati kahle kutsi unjani<br />
wafuna kutimbandzakanya nalabanye emsebentini wenkhosi lohlonishwa sive<br />
sonkhana.<br />
Lusekwane Jukhutsata kutihlonipha ebafaneni nasemajaheni lasengakateki.<br />
Ujaha lelitiphetse kahle kuze kufike sikhatsi salo sekuteka liIoku liIukha<br />
lusekwane. Lokunye lusekwane lukhutsata kuhlonipha inkhosi ngekwenta<br />
imisebenti yayo. Kute-ke liIanga lelibhalwa phansi lelicondzene nelusekwane,<br />
kodvwa kubukwa inyanga kutsi idvulunga nini kubese kumenyetelwa liIanga<br />
lekuphuma. Emajaha atsi angaphelela eLudzidzini, bese esuka lapho<br />
sekacondze eNkhabezweni rapho ayewuphumela khona. Emajaha esuke<br />
ahamba ngetinyawo, kute logibela ibhasi nanome emabhasi aphambana<br />
ekhatsi. Kungumsimeto wawo emaSwati lokuhamba ngetinyawo futsi<br />
kuhlonishwa ngabo bonkhe bantfu. Atsi angefika eNkhabezweni angene<br />
esibayeni lapho inkhosi itawakhiphela khona emvakwekuba seyibanike<br />
umyalo. Nasekesuka eNkhabezweni ahamba kanye naso Silo semhlaba.<br />
Lokuhamba kwenkhosi ngetinyawo kuluphawu Iwekutsi nayo iyabahlonipha<br />
ngekutinikela kwabo badzele yokhe imisebenti yabo bete emsebentini wayo.<br />
Kuba Iigugu nakubo bafana nemajaha kubona inkhosi ihamba ngetinyawo<br />
kanye nabo. Inkhosi-ke ayihambi Iibanga lelidze kakhulu, ibese iyajika kanye<br />
nelibutfo layo nasebasondzele esikhaleni selusekwane. Endleleni kUhlatjelwa<br />
tingoma tencwala letihlonishwako esiveni futsi lengatihlatjelwa nome nini<br />
ngaphandle kwalesikhatsi. Uma umuntfu ake waJokotsa wayihlabela<br />
uyahlawuliswa. Nansi yinye yakhona ngekusho kwaKasenene (1993:35):<br />
Longangelive