06.05.2013 Views

View/Open - UZSpace Home - University of Zululand

View/Open - UZSpace Home - University of Zululand

View/Open - UZSpace Home - University of Zululand

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

84<br />

ngaseMaputo. Indlela labavunula ngayo yehlukile kakhulu kunekuvunula nje<br />

kwasemalangeni. Bayesabeka ngobe enhloko bagcoka tigcoko temfene kantsi<br />

ngentasi bavunula emajobo kuphela. Sive sonkhe siyabahlonipha bemanti<br />

ngobe basuka basemsebentini wenkhosi. Lapho bahamba khona wonkhe<br />

umuntfu uyanyakata abone kutsi kubakhona labanika kona lokuncane,<br />

kungaba yimali nome kudla ngobe phela abaphatsi umphako kodvwa<br />

kungumsebenti wesive kubondla baze bacedze luhambo Iwabo.<br />

Labasikati bona babahlonipha nangekutsi babophe emaduku bembatse<br />

netidziya labo lese bakhulile, nakungenjalo bayahlawula.<br />

Akusibo bonkhe labaya elwandle, kuba sigejane. nje besekutsi laba labanye<br />

baphuma bangena yonkhe imiti bahlamahlama. Lelicembu lesibili Iona emanti<br />

Iiwakha emifuleni leyehlukene. Lubisi (2002) utsi imifula lokukhiwa kuwo<br />

yiNkomazi, uMgwenya kanye neMbuluzi. Uchubeka achaze kwekutsi labantfu<br />

bemanti batfunywa Silo sikanye nendlovukazi, futsi ngabo lababanika imiyalo<br />

baholi balamacembu ngembi kwekutsi bacale luhambo Iwabo. Konkhe<br />

kwentelwa emnyango wendumba. Bangakaphumi bangena esibayeni bonkhe<br />

. lapho sebayawuyalwa khona kwekugcina ngiyo inkhosi ikanye nendlovukazi<br />

baphindze babafisele luhambo loluhle. Batsi citsi saka lonkhe lakaNgwane<br />

bahamba ngababili nome ngabatsatfu laba labangayi elwandle. Bahlonishwa<br />

ngiso sonkhe sive ngobe besuke batiwa kutsi basemsebentini wenkhosi. Sive<br />

siyabondla sibanike nendzawo yekutsi bafihle inhloko lapho bashonelwa khona<br />

liIanga. Hall (1998:123) uyafakaza nakatsi:<br />

According to custom, the Bemanti need<br />

never pay for food or accommodation<br />

along the way. They have been doing<br />

this for hundreds <strong>of</strong> years, and until<br />

recently there simply were no hotels.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!