Klastry w sektorach kreatywnych – motory rozwoju ... - Portal Innowacji

Z czasem rola koordynatora inicjatywy klastrowej przyjmuje bardziej biznesowy charakter, koncentruje
się na wykorzystywaniu i wzmacnianiu przewag konkurencyjnych klastra. W branżach kreatywnych, kluczowym
zadaniem stawianym przed koordynatorem będzie zapewnienie odpowiedniego środowiska dla
rozwoju klastra, z jednej strony sprzyjającemu współpracy (o czym już wspominano), z drugiej pobudzania
kreatywności jego aktorów. To właśnie talenty i zdolność do ich wykorzystania należą do kluczowych
czynników konkurencyjności klastrów z branż kreatywnych (więcej na temat czynników konkurencyjności
klastrów z sektorów kreatywnych – Rozdział 2.3). Ponadto, istotną rolę odgrywać będą przedsięwzięcia
z zakresu budowania rozpoznawalności klastra w skali regionu, kraju czy świata (np. wspólne wydarzenia
artystyczne).
2.2. Korzyści ze współpracy w ramach klastra
Współpraca w klastrze przynosi wiele korzyści aktorom sektorów kreatywnych, którzy znajdują dla siebie
przestrzeń sprzyjającą rozwojowi działalności twórczej. Ze względu na – szczególnie istotne w przypadku
sektorów kreatywnych – efekty rozlewania się (spillover), korzyści z klastrowej współpracy przedstawicieli
tych branż odczuwają również inne gałęzie gospodarki (więcej o procesach spill-over – rozdział 1.2.3).
Bank talentów
W klastrze działają przedstawiciele bardzo różnych dziedzin twórczości, często niezatrudnieni na stałe
w jednej firmie, a pracujący w charakterze wolnych strzelców. Obecność wielu osób o podobnym profilu
działalności sprawia, że w danym regionie dobrze się działa różnym podmiotom z sektora kreatywnego,
ale również z innych gałęzi gospodarki. Podmioty te otrzymują możliwość szybkiego wyszukiwania dla
siebie osób potrzebnych do planowanych lub aktualnie realizowanych przedsięwzięć. Np. producentowi
zamierzającemu wprowadzić nowy produkt na rynek stosunkowo łatwo jest znaleźć do projektu profesjonalnego
designera, webdesignera, fotografa, marketingowca itp.
Hollywoodzka ekipa
Skupiska te gwarantują wysoką elastyczność w zakresie formowania hollywoodzkich ekip do realizacji jednorazowych
przedsięwzięć. Nazwa „hollywoodzkie ekipy” nawiązuje do modelu współpracy spotykanego
w branży filmowej. Opiera się na powoływaniu zespołów celowych, które funkcjonują tylko w trakcie produkcji
jednego filmu i rozwiązują się po jej zakończeniu (Newbigin, 2010, s. 46). Poszczególni członkowie
tych zespołów reprezentują często inne, uzupełniające się umiejętności, przy czym każda z nich jest najczęściej
niezbędna, żeby dane przedsięwzięcie zakończyło się sukcesem. Niewątpliwym atutem współpracy
w tym układzie jest cyrkulacja wiedzy i doświadczeń między kilkoma podmiotami (firmami, instytucjami
kultury itp.) lub też projektami (np. targami branżowymi), dzięki czemu mogą się uczyć wszyscy.
38
Artystyczny gwar
Środowisko artystycznego gwaru (artistic buzz) (Anderrson i in., 2011, s. 97) to miejsce, w którym ścierają
się ze sobą pomysły, wiedza i doświadczenia wielu twórczych osób. Te skupiska stanowią inspirację do
realizacji zarówno wspólnych działań, jak i indywidualnych projektów. Klimat ten jest efektem nie tylko
samej konfrontacji pomiędzy artystami, ale również ich relacji z innymi aktorami powiązanymi ze środowiskiem
twórczym, m.in. konsumentami kultury, biznesmenami, krytykami sztuki. Środowisko „artystycznego
gwaru” stymuluje po części organizowanie różnych spotkań twórców (m.in. w stowarzyszeniach), po
części spontaniczną, incydentalną komunikację między twórcami (wspólny udział w wydarzeniu kulturalnym
itp.).