Klastry w sektorach kreatywnych – motory rozwoju ... - Portal Innowacji

Centra produkcji i konsumpcji
Klastry tego typu w literaturze są nazywane centrami produkcji i konsumpcji (ONZ, 2010, s. 76). Artyści
znajdują w nich idealne miejsce, zarówno na tworzenie i udostępnianie swoich dzieł, jak i na konsumowanie
twórczości innych. Jednego dnia zespół muzyków może zagrać koncert na festiwalu, by – niedługo
potem – pójść do pobliskiego klubu i tam uczestniczyć w innym koncercie muzycznym, tym razem w roli
słuchacza itp. Wielką korzyścią dla środowisk twórczych jest w tym względzie to, że mogą one na bieżąco
obserwować reakcje odbiorców na swoje i cudze dzieła, czerpać z tych informacji naukę i inspirację do
rozwoju własnej twórczości.
Drzwi otwarte
Takie skupiska to często społeczności bardzo tolerancyjne, otwarte na przyjmowanie osób różnych ras,
kultur i osobowości. Ulicami „kreatywnych skupisk”, takich jak Hollywood, Londyn czy Amsterdam, przechadzają
się przedstawiciele niemal całego świata. Twórcy nie muszą tutaj bać się odtrącenia, mogą czuć się
bezpiecznie, szukać zrozumienia dla siebie i swojej twórczości. Spotykanie się z tak zróżnicowanymi ludźmi
może stać się ponadto inspiracją do tworzenia nowych dzieł.
Siła marki
Skupiska, rozwijając się, budują „kreatywną” markę miejsca. Hollywood z czasem stało się stolicą światowej
kinematografii, Kalifornia – kolebką międzynarodowych liderów IT, a Mediolan – centrum świata mody.
Działanie w „markowych” miejscach zwiększa szansę artystów na zaistnienie na światowym rynku, tak jak
niegdyś szanse te zwiększało tworzenie w takich prestiżowych miejscach, jak np. Fabryka Warhola. Jest to
aspekt szczególnie ważny dla mniejszych podmiotów (np. pojedynczych artystów), dla których przeniesienie
się i rozwijanie swojej twórczości w tego typu charakterystycznych miejscach jest niekiedy jedyną
szansą na promocję swojego talentu.
W grupie siła
Zwiększenie rozpoznawalności klastra zwiększa jego siłę, i to w wielu wymiarach. Istotnie wpływa na
zwiększenie popytu na produkty i usługi członków klastra. Odpowiednio wypromowana oferta klastra jest
w stanie zainteresować odbiorców nie tylko z danego miasta czy regionu, ale również z całego kraju i zagranicy.
Zwiększenie rozpoznawalności klastra wzmacnia także wiarygodność, siłę przetargową w sferach
biznesowych i lobbingową w relacjach z samorządem miasta czy regionu. Jest również dobrym sposobem
na pozyskanie nowych źródeł finansowania działalności (np. sponsoring). Zwiększa ponadto szanse na
przyciągnięcie nowych partnerów do współpracy w ramach klastra (np. nowych artystów, przedstawicieli
biznesu).
Bezpieczny port
Współpraca w klastrze daje poczucie bezpieczeństwa i zrozumienia. Jak stwierdził w jednym z wywiadów
artysta Marek Janiak z klubu Łódź Kaliska (Zaguła, 2005), „grupa stanowi pewne zabezpieczenie, pewien
minimalny poziom akceptacji. W różnych momentach wzajemna pomoc czy wsparcie są ważne, to, że
mam przynajmniej kilku ludzi, którzy rozumieją, »co ja gadam«. (...) To jest bardzo ważny aspekt”. Klaster to
miejsce, w którym artyści mogą być dla siebie nawzajem publicznością. Mogą oddać swoje prace do oceny
innych, zanim zdecydują się na udostępnienie ich szerszej publiczności.
Okno na świat
Kooperacja w klastrze zwiększa otwartość artystów – odwodzi ich od przysłowiowego tworzenia do szuflady,
a zachęca do dzielenia się swoimi pracami z innymi. Mowa tu nie tylko o nieodpłatnym udostępnia-
39