Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Η ανανέωση της θεματογραφίας, η εισαγωγή νέων θεματικών κατηγοριών που αρχίζουν να απασχολούν<br />
τους καλλιτέχνες, ξεπερνώντας τις δεδομένες δεξαμενές άντλησης θεμάτων του παρελθόντος, υποδεικνύουν<br />
μια σαφή αλλαγή προσανατολισμού. Θρησκευτικά θέματα προερχόμενα από τις γραφές <strong>και</strong> τους βίους<br />
αγίων, θέματα επιλεγμένα από την ελληνική μυθολογία κάποιες φορές, σπανιότερα αλληγορικές σκηνές που<br />
προσωποποιούν μια γενικότερη αλήθεια ή ηθική παραδοχή ή επεισόδια από τις ηρωικές στιγμές των Ρωμαίων,<br />
προσωπογραφίες -σταθερά- <strong>και</strong>, κάποιες φορές, στιγμές της καθημερινής ζωής, δε μονοπωλούν πια την<br />
προσοχή· ο καλλιτέχνης έχει πια τη δυνατότητα (ή μήπως την υποχρέωση;) να διευρύνει εντυπωσιακά τη γκάμα<br />
των θεματικών του ενασχολήσεων.<br />
Εντυπωσιακή είναι η άνθηση που παρουσιάζει η θεματική κατηγορία του τοπίου. Επεισόδια από μυθιστορήματα,<br />
σκηνές από τη μεσαιωνική αλλά <strong>και</strong> -κυρίως - από τη σύγχρονη ιστορία έρχονται επίσης στο κέντρο<br />
της προσοχής. Η ζωγραφική που αντλεί τα θέματά της από τη σύγχρονη ιστορική επι<strong>και</strong>ρότητα είχαι βέβαια<br />
επίσης μια μακριά παράδοση που οδηγούσε στην τέχνη των μεσαιωνικών χρόνων <strong>και</strong> της Αναγέννησης. Ωστόσο,<br />
ήδη από τη δεκαετία 1770-1780 εμφανίζεται ανανεωμένη, με εντελώς διαφορετική εστίαση <strong>και</strong> προβληματική.<br />
Και δεν είναι τυχαίο ότι η διαφορετική αυτή προσέγγιση αποτυπώνεται αρχικά στο έργο καλλιτεχνών<br />
όπως οι Benjamin West (1738-1820) <strong>και</strong> John Singleton Copley (1738-1815), οι οποίοι φτάνουν στην Ευρώπη<br />
(<strong>και</strong> συγκεκριμένα στην Αγγλία, τη στιγμή ακριβώς που πληρούνται οι προϋποθέσεις για την προετοιμασία<br />
της βιομηχανικής επανάστασης) από την Αμερική· αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν γαλουχηθεί από<br />
τη διδασκαλία των Ακαδημιών που εμμένει στα μυθολογικά κυρίως θέματα ή, ακόμη κι όταν στρέφεται στην<br />
εικονογράφηση σύγχρονων ιστορικών επεισοδίων, προτιμά να αποδίδει τους ήρωες με αρχαίες φορεσιές<br />
ή γυμνούς, με τρόπο δηλαδή που να παραπέμπει στις παραστάσεις της κλασικής αρχαιότητας. Και ασφαλώς<br />
προδίδουν <strong>και</strong> μια διαφορετική αντίληψη της ιστορίας <strong>και</strong> του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζονται<br />
οι πρωταγωνιστές <strong>και</strong> οι ήρωές της.<br />
Έργα, όπως Ο θάνατος του στρατηγού Wolfe, του Benjamin West ή<br />
Ο Κάρολος Α΄ απαιτεί την παράδοση των πέντε υπό κατηγορίαν βουλευτών<br />
της Βουλής των Κοινοτήτων, 1641, του John Singleton Copley, αποτυπώνουν<br />
ένα επεισόδιο του αποικιακού πολέμου των Άγγλων στον Καναδά<br />
το 1759 <strong>και</strong> μια ιστορική στιγμή του 17ου αιώνα -που ανακαλείται<br />
τώρα στη μνήμη προκειμένου να επισημανθεί ο περιορισμός των αρμοδιοτήτων<br />
του βασιλιά αντίστοιχα-, σκηνοθετούνται έτσι ώστε να ζωντανεύουν<br />
οι σκηνές με πιστή αναπαράσταση των ενδυμασιών <strong>και</strong> του χώρου<br />
(<strong>και</strong> προετοιμάζουν κατά κάποιο τρόπο το έδαφος για τις μεταγενέστερες<br />
σχετικού περιεχομένου κινηματογραφικές υπερπαραγωγές του<br />
Hollywood).<br />
O θάνατος του στρατηγού Wolfe, 1770<br />
Benjamin West<br />
Οττάβα, National Galley of Canada<br />
Στη Γαλλία πάντως, την ίδια εποχή, ο κλασικισμός ταυτίζεται με ό,τι<br />
μπορεί να θεωρείται προοδευτική ζωγραφική, αφού οι εκφραστικοί τρόποι<br />
της αρχαίας τέχνης <strong>και</strong> το κλασικό μεγαλείο ανακαλούνται για να<br />
προσδώσουν κύρος στα σύγχρονα γεγονότα <strong>και</strong> να υπαινιχθούν τον κοσμογονικό<br />
τους χαρακτήρα.<br />
106