Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση

μείο όπου κείτεται όχι ένας οποιοσδήποτε νεκρός, αλλά ένας νεκρός βασιλιάς. Ένας νεκρός θεός θα μπορούσαμε
να πούμε, αφού στη συνείδηση των Αιγυπτίων οι βασιλείς είναι πλάσματα θεϊκά.
Οι πυραμίδες της Γκίζας, περ. 2613-2563 π.Χ.
Στις πυραμίδες, λοιπόν, επρόκειτο να φιλοξενηθεί το ταριχευμένο σώμα του βασιλιά (η μούμια του) και να
διατηρηθεί το μικρό του σύμπαν, προκειμένου να τηρηθούν όλες οι προϋποθέσεις που θα διασφάλιζαν τη συνέχεια
της ζωής και τη διατήρηση της ψυχής στον άλλο κόσμο.
Η συμβολή της εικόνας ήταν αναγκαία στην κατεύθυνση αυτή και άρα, ο ρόλος, που η γλυπτική και η ζωγραφική
θα αναλάμβαναν, αποφασιστικής σημασίας. Δεν αρκούσε να παραμείνει άφθαρτο το σώμα του βασιλιά,
αλλά και η εικόνα του, αφού ο βασιλιάς ήταν ζωντανός όσο σωζόταν το είδωλό του.
Αναμφίβολα, η οικοδόμηση των μνημειακών αυτών κτισμάτων, ο πλούτος του περιεχομένου τους και ο ε-
ντυπωσιακός διάκοσμός τους, προϋποθέτουν ένα ισχυρό διοικητικό κέντρο και μία ιδιαιτέρως συγκεντρωτική
κοινωνική οργάνωση.
Αρκεί να αναλογιστούμε τον αριθμό των εργαζομένων, τις ώρες εργασίας, το συντονισμό, την τεχνογνωσία,
τις δαπάνες που απαιτούνταν για ένα τέτοιο αποτέλεσμα, για να συνειδητοποιήσουμε με πόσες προσδοκίες
επενδύονταν η ανέγερση και η διακόσμησή τους.
Το ειδικό προνόμιο των βασιλιάδων να μεριμνούν για την εξασφάλιση της μετά θάνατον παρουσίας τους,
άρχισαν κάποια στιγμή να μοιράζονται ευρύτερα τμήματα των ηγετικών στρωμάτων της αιγυπτιακής κοινωνίας,
οι ευγενείς και οι αξιωματούχοι. Η διάταξη των πυραμίδων τους γύρω (και εμφανώς χαμηλότερα) από τον τύμβο
του βασιλιά είναι βέβαια δηλωτική της αποδοχής εκ μέρους τους της καθεστηκυίας κοινωνικής διαστρωμάτωσης.
Πουλιά σε κλαδιά ακακίας, περ. 1900 π.Χ.
(λεπτομέρεια από τοιχογραφία του τάφου του Χναμχοτέπ. Από αντίγραφο του πρωτοτύπου της Νίνας Μάκφερσον Νταίιβις.)
14