Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση

ρύτερης περιοχής της Μεσοποταμίας, με έντονα καιρικά φαινόμενα, οι λατρείες
προσπαθούν να εξευμενίσουν τις ανεξέλεγκτες δυνάμεις της φύσης.
Τα χαρακτηριστικότερα (σωζόμενα) καλλιτεχνικά αντικείμενα των πολιτισμών της
Μεσοποταμίας μπορεί να:
• σχετίζονται με τη λατρεία (π.χ. αγαλματίδια πιστών σε στάση προσευχής)
• προέρχονται από ταφές (π.χ. ανάγλυφες συνήθως πλάκες με πολεμικές σκηνές
φτιαγμένες από αλάβαστρο)
• αφορούν στις συναλλαγές και το εμπόριο (κυλινδρικές πήλινες σφραγίδες δηλωτικές
της ιδιοκτησίας)
Η αγάπη για τη λεπτομέρεια, τη συμμετρία και την ακρίβεια στην εκτέλεση είναι
στοιχεία εμφανή στα διάφορα σωζόμενα δείγματα.
Οι αφηγηματικές δυνατότητες της εικόνας αξιοποιούνται επίσης στο έπακρο, με
αποτέλεσμα να παρακολουθούμε τη διήγηση μακροσκελών επικών ιστοριών, χωρίς
τη μεσολάβηση λόγου. Σχετικά σωζόμενα μνημεία, όπως η νικητήρια στήλη του
Naramsin, επιδιώκουν κατά κύριο λόγο να δοξολογήσουν και να διατηρήσουν στη
μνήμη τις νίκες του ηγεμόνα και τις διακρίσεις του στα πεδία της μάχης. Τα έργα που
παράγονται με αυτό το σκεπτικό έχουν σαφή προπαγανδιστικό χαρακτήρα και προωθούν
κατά κάποιο τρόπο πολιτικές επιδιώξεις και διπλωματικούς χειρισμούς.
Λίθινο ειδώλιο δεόμενου πιστού,
περ. 2700 π.Χ.
Βαγδάτη. Μουσείο Ιράκ.
Αξίζει εδώ ίσως να θυμηθούμε και τις σκηνές κυνηγιού από τα σπήλαια του Lascaux και της Altamira (που
τις προσεγγίσαμε στη σχετική με τους προϊστορικούς πολιτισμούς διδακτική ενότητα) και τις μορφές των ά-
γριων ζώων που απεικονίζονται εκεί, για να κατανοήσουμε πώς η προπαγάνδα μπορεί να συναντά τη μαγεία·
η εικόνα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, ως σύμβολο δύναμης και ως υπόμνηση κυριαρχίας. Όσο ο εχθρός εικονίζεται
ηττημένος και καθηλωμένος διαφυλάσσεται η τήρηση του συσχετισμού δυνάμεων. Η εικόνα αποκτά
έτσι, με διαφορετικό τρόπο, μαγικές διαστάσεις.
Νικητήρια στήλη του Naramsin, περ. 2300 π.Χ.
ροδόχρωμος ψαμμίτης. Παρίσι, Λούβρο.
19