Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Untitled - Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Oικογένεια σαλτιμπάγκων, 1905 Pablo Picasso<br />
«Στην έναρξη ακριβώς του 20ου αιώνα, τον Οκτώβριο του 1900, ο Picasso φτάνει στο Παρίσι. Τις επόμενες<br />
δεκαετίες θα γνωρίσει μια θριαμβευτική πορεία που θα τον καθιερώσει ως το αρχέτυπο του καλλιτέχνη<br />
τόσο στην Ευρώπη όσο <strong>και</strong> στην Αμερική. Το έργο του <strong>και</strong> η ζωή του θα συμπυκνώσουν όλα τα<br />
χαρακτηριστικά που συγκροτούν έναν «πλήρη» καλλιτεχνικό μύθο όχι μόνο για το ευρύ κοινό αλλά <strong>και</strong><br />
για όσους ασχολούνται ως ειδικοί με το φαινόμενο της τέχνης: <strong>και</strong>νοτόμο ιδίωμα, κοινωνική στράτευση<br />
αλλά <strong>και</strong> πολυτάραχη ζωή, χρήματα, αναγνώριση. Ωστόσο, αυτή την πρώιμη περίοδο, ο ίδιος ο Πικάσσο<br />
αυτοπροσωπογραφείται ως σαλτιμπάγκος. Πράγματι, στα έργα της προκυβιστικής περιόδου,<br />
στα οποία ο καλλιτέχνης συχνά εντάσσει τον εαυτό του στο πλαίσιο ομάδων που δρουν κατά κάποιο<br />
τρόπο στις παρυφές της κοινωνίας, συνεχίζει ουσιαστικά την αυτοπροσωπογραφική καλλιτεχνική παράδοση<br />
των μποέμ του προηγούμενου αιώνα. Το λιτό ύφος της γραφής, η μονοχρωμία, η ελαχιστοποίηση<br />
των παραπληρωματικών θεμάτων, η έκκεντρη τοποθέτηση των μορφών δεν αποτελούν απλώς<br />
στοιχεία που ορίζουν την έναρξη μιας πολυδιάστατης πορείας κατά την οποία η παλινδρόμηση προς<br />
τη δυτική παράδοση θα αποτελέσει μόνιμη συνισταμένη. Εδώ, μορφοποιείται επίσης συμβολικά, μέσω<br />
της ισχνής παρουσίας του ίδιου του Πικάσσο, στα αριστερά του πίνακα, <strong>και</strong> η συνείδηση του καλλιτέχνη<br />
στον πρώιμο 20ό αιώνα: ο καλλιτέχνης εμφανίζεται ως μέλος μιας ομάδας (εδώ, το μπουλούκι) που<br />
μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο περιθωριοποιημένη <strong>και</strong> της οποίας η δραστηριότητα (εδώ, το<br />
τσίρκο) αποτελεί έσχατο καταφύγιο αλλά, συγχρόνως, <strong>και</strong> μοναδικό μέσο κοινωνικοποίησης.<br />
Η μεταφορά δεν είναι τυχαία. Μια τέτοια εικόνα ορίζει παραδειγματικά την υπόσταση του καλλιτέχνη<br />
της πρωτοπορίας στις αρχές του 20ού αιώνα, του καλλιτέχνη που αντιλαμβάνεται τον εαυτό του<br />
ως μέλος μιας καλλιτεχνικής ομάδας, η οποία συντηρεί μια ιδιότυπη σχέση με το κοινωνικό σύνολο.»<br />
Ν. Δασκαλοθανάσης,<br />
Ο καλλιτέχνης ως ιστορικό υποκείμενο από τον 19ο στον 21ο αιώνα,<br />
Αθήνα, Άγρα, 2005, σ. 103-104<br />
124