Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

Przegląd roślin leczniczych Izraela 229Warstwa glebowa Izraela jest stosunkowo uboga i słabo wykształcona. Naterenie państwa dominują skaliste lentosole i piaszczyste arenosole. Na południukraju przeważają gleby brunatne kambisole. Obszary północne pokryte są kalcisolamizawierającymi niescementowane węglany. W południowej części kraju pozakambisolami występują sołońce i sołończaki, które bywają wolne od szaty roślinnejlub porośnięte roślinnością halofilną 5 .Zasoby wodne Izraela są ubogie ze względu na nierównomierne opady i suszewystępujące w porze letniej. Wody podziemne występują w dwóch basenach:wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego oraz na terenach górzysto-wyżynnych.Największą izraelską rzeką jest Jordan, który swój bieg kończy w Morzu Martwym6 .Geomorfologia, klimat oraz ubogie zasoby wód powierzchniowych w istotnysposób kształtują szatę roślinną Izraela, którą – mimo trudnych warunków ekologicznych– uznać należy za stosunkowo bogatą i dość zróżnicowaną ze względu naspecyfikę klimatu.Na terenie państwa Izrael dominuje roślinność stepowa, półpustynna i pustynnaoraz śródziemnomorska. Do tej pory udało się zidentyfikować 2780 gatunkówflory naczyniowej. Występujący na północy kraju pierwotny zawsze zielony lasdębowy został na znacznej powierzchni wytrzebiony na skutek działań rolniczych.Zniszczone powierzchnie lasów dębowych zostały zastąpione na północy i na wybrzeżachprzez zarośla typu: makia i garig oraz zbiorowiska kserofitycznych krzewinektypu frygana o lokalnej nazwie batha. Najbardziej rozpowszechnione są zaroślamakii, stanowiące wtórną formację roślinną występującą w miejscach zniszczonychlasów dębowych. Zbudowane są one z wiecznie zielonych, sucholubnych,twardolistnych zarośli składających się ze skarlałych drzew, drobnolistnych krzewówi krzewinek oraz licznych gatunków aromatycznych roślin zielnych. Na glebachwapiennych makia przechodzi w formację garig, na którą składają się drobnolistnekrzewy i krzewinki, rośliny zielne, a także zbiorowiska trawiaste. Fryganaz kolei utworzona jest przez twardolistne, kolczaste krzewy, które zrzucają liściew okresie suszy 7 .2. Materiał i metody pracyPrzedmiot badań stanowiły rośliny lecznicze występujące w granicach współczesnegopaństwa Izrael oraz ich rola w leczeniu określonych dolegliwości, zabu-5www.mfa.gov.il.6M. Czekalski, Przegląd…, op.cit.7Z. Podbielkowski, Fitogeografia części świata: Europa, Azja, Afryka, Wyd. NaukowePWN, Warszawa 1995, s. 195–239; M. Czekalski, Przegląd…, op.cit.