Drodzy Czytelnicy, w dwóch ostatnich numerach „PrzeglÄ du” podej ...

CYKL JUBILEUSZOWYPrzyjaciółka uniwersytetu,przyjaciółka SzczecinaPodczas swojego wystąpienia pani dziekan przypomniałarównież, że poza poezją i wspomnieniami,dziś ducha domu odnaleźć można w Sali StrumiańskiejBiblioteki Głównej Uniwersytetu Szczecińskiego,w której znajdują się od 2002 r. ofiarowane uczelni:archiwum literackie, część księgozbioru oraz pamiątki- meble, obrazy itd. Obecnie jest to miejsce różnorodnych„Spotkań Strumiańskich” prowadzonych m.in.przez kadrę naukową z udziałem studentów i mieszkańcówmiasta.Po wygłoszeniu po łacinie treści dyplomu doktoratuprzez panią dziekan prof. Barbarę Kromolicką,odczytano wybrane listy gratulacyjne. Z wielką serdecznościąwspominała poetkę jako swojego kierownikaliterackiego dyrekcja Teatru Lalek „Pleciuga”, nazywającją swoim „dobrym duchem”. Przedstawionorównież gratulacje od prof. Wiesława Banysia, StefanaSutkowskiego – z którym Kulmowa współzałożyłaWarszawską Operę Kameralną, oraz minister naukii szkolnictwa wyższego – Barbary Kudryckiej.Na zakończenie uroczystości rektor Tarczyński zapowiedział„najmłodszą doktor US” do zabrania głosu.DHC Joanna Kulmowa wygłosiła wykład (drukujemygo na str. 48) , w którym przedstawiła historię tolerancjiw Polsce. Poetka wyraziła nadzieję, że Polska – czterystuletnia„samotna wyspa tolerancji” – nigdy nie zaprzestaniestarań o bycie krajem cywilizowanym i otwartymna mądrość. Znaczące były ostatnie słowa: „Może to tylkobajka, ale piękna bajka i warto dla niej żyć”.Uroczystość zakończyło Gaudeamus w wykonaniuChóru Akademickiego US, który uświetniał całą uroczystość.Przyznanie DHC poetce Joannie Kulmowej zeStrumian z okazji 25-lecia uczelni to uhonorowaniemądrości i dobroci, których świadectwo odnajdujemynie tylko w jej twórczości. Kulmowa to wychowawczyni,animatorka życia społecznego i kulturalnego,duma ziemi szczecińskiej, którą uniwersytet odznaczyłswoim najwyższym honorem z nadzieją, że jejprzyjaźń i strumiańskie lekcje będą na nim zawszeobecne. JOANNA KULMOWAUr. 25.03.1928 r. w Łodzi; wybitna współczesna polskapisarka, aktorka, reżyserka; autorka m.in. licznych tomikówpoetyckich, dramatów, słuchowisk, librett operowychoraz cenionych na całym świecie utworów dla dzieci i młodzieży.Jej twórczość tłumaczona była na wiele języków.W latach 1955-61 reżyserowała w teatrach Koszalina,Poznania, Gdańska oraz w telewizji. W 1960 r. wraz z mężemJanem Kulmą, S. Sutkowskim i S. Noakiem założyłaScenę Kameralną Filharmonii Narodowej, późniejsząWarszawską Operę Kameralną, z którą współpracowałado 1974 roku i na deskach której wystawiono jej dramatyw reż. J. Kulmy: m.in.: Amfitryjon Polski, czyli OdprawaBogów Greckich (1963), Karmaniola czyli od Sasa do Lasa(1972).W 1961 roku zamieszkała na 35 lat w Strumianachw Puszczy Goleniowskiej, gdzie powstała większość jejutworów. Lata 80. to dla Kulmowej czas działalności podziemneji publikacji z prasie solidarnościowej. Z tamtegowłaśnie okresu wywodzi się wiersz „Chwała”, który umieszczonyzostał na pomniku w porcie szczecińskim. W czasiestanu wojennego wspólnie z mężem założyła dziecięcyzespół wokalno-teatralny i parafialny chór (Poczernin),który występował zarówno w Polsce, jak i za granicą.W latach 1977-79 Kulmowa współpracowała jako kierownikliteracki z Teatrem Lalek „Pleciuga” w Szczecinie.W latach 1996-98 pełniła funkcję prezesa WarszawskiegoOddziału SPP.Najbardziej znane utwory J. Kulmowej to Wio, Leokadio!(1965), Serce jak złoty gołąb (1984), Bajki skrzydlate(1991), Ciułanie siebie (1995), Topografia myślenia (2001),Strumiańskie wędrowanie (2004); tomiki poetyckie: m.in.Fatum na zakręcie (1957), Boże umieranie (1962), Cykutai Jonasz, czyli nasza epoka (1967), Trefnisiem będąc (1978),Wiersze wybrane (1988). Utwory Kulmowej publikowanebyły m.in. w „Nowej Kulturze”, w „Pograniczach”, „Dialogu”,„Scenie”, „Tygodniku Powszechnym”, „Znaku”, „TygodnikuKulturalnym”, „Jedności”, „Świerszczyku”, „Świecie Młodych”.Od 1952 r. Kulmowa należy do ZAIKS-u, a w 1989 r.wstąpiła do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Otrzymałam.in. nagrody: Prezesa Rady Ministrów 1977), EpiskopatuPolski za cykl „Psalmów responsoryjnych” (1984), PremioEuropeo di Letteratura (1985), Komitetu Kultury Niezależnej(1988). Odznaczona m.in. Medalem Korczakowskim(1978), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia PolskiPolonia Restituta (1998), Wielkim Złotym Exlibrisem KsiążnicyPomorskiej (1998), Medalem US (1998), OrderemUśmiechu (2000) i Medalem IBBY (2001). W 2003 r. otrzymaławraz z mężem Ogólnopolską Nagrodę ArtystycznąLaur Izabeli Elżbiety z Poniatowskich Branickiej; w 2004 r. -Nagrodę Prezydenta RP za twórczość dla dzieci i młodzieży„Sztuka młodym"; w 2008 r. Złoty Medal Gloria Artisi Nagrodę Literacką Miasta Stołecznego Warszawy.Od 1996 r., będąc już poetką warszawską – swojeutwory wciąż podpisuje jako Joanna Kulmowa ze Strumian,potwierdzając swój silny związek z ziemią pomorską.W 2002 r. Uniwersytet Szczeciński otrzymał od niejw darze księgozbiór, bogatą kolekcję obrazów, sprzęty domowei pamiątki. Znalazły one swoje stałe miejsce w SaliStrumiańskiej w Bibliotece Głównej US.Dom w Strumianach– stan obecnyfot. Elżbieta B. Nowak47