Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
“Ñîâåòñêàÿ Ñèáèðü” ñîíèí òýìäýãëýí áè÷èæ áàéâ. “Öàãààíòíû äàðëàëûí<br />
äîîð óëñ îðîí ãàñëàí çîâæ, ìàë ñ¿ðãýýð áàÿëàã ìîíãîë áîãèíî õóãàöààíä<br />
¿ã¿éðýí õîîñîð÷, ìîíãîë÷óóäûí ºìíº ºëñºæ ¿õýõ àþóë òóëãàð÷ áàéâ” ãýæ<br />
óíãåðí÷¿¿äýä Ìîíãîëûí àðä ò¿ìýí äýýðýìäýãäýí äàðëàãäàæ áàéñàí àþóëòàé<br />
áàéäëûã X.×îéáàëñàí ÿðóó òîäîîð áè÷æýý.<br />
ßëàíãóÿà Óíãåðíû öýðýãò àëáà õààæ áàéñàí ìîíãîë÷óóäûí áàéäàë ìàø<br />
õ¿íä áàéæýý. Óíãåðíû öýðýãò õàòóó øèð¿¿í ñàõèëãà áàò íî¸ðõîæ, öýðãèéã<br />
ìîä øèéäìýýð çîäîæ í¿äýæ, áóóäàí àëàõ ÿâäëûã õýðýãëýæ áàéñíàà Óíãåðí<br />
áàðèãäñàíû äàðàà ø¿¿õèéí õóðàë äýýð õ¿ëýýæ áàéæýý.<br />
Óíãåðí÷óóä Ìîíãîëûã ýçýðõýí áàéñàí ¿åä äýãëýì æóðàì ÿëèìã¿é<br />
ãàæóóäóóëñàí áóþó ãàìèíòàé õîëáîîòîé ãýæ õàðäàãäñàí õ¿ì¿¿ñ õàòóó õàðãèñ<br />
ýð¿¿äýí ø¿¿æ, çîäîæ çàí÷èõ áà ÿìàð ÷ ¿íäýñ áàðèìòã¿éãýýð õ¿ì¿¿ñèéã àëæ,<br />
ýä õîãøëû íü õóðààæ áàéñíûã í¿äýýðýý ¿çñýí Íàâààííàìæèë ãýð÷ëýí áè÷ñýí<br />
áàéíà. 108<br />
Îäîîãèéí Áóëãàí àéìãèéí Òýøèã, Õàíòàé ñóìàíä óíãåðí÷óóä ºâãºä,<br />
õ¿¿õýä, õºãøäèéã àìüäààð íü øàòààõ, ìîäíîîñ ä¿¿æèëæ àëàõ, ýä õºðºíãèéã<br />
äýýðýìäýõ àæëûã õèéäýã áàéæýý. Óíãåðí÷óóä õóâüñãàëò ¿çýë ñàíàà á¿õèé<br />
îðîñ õ¿ì¿¿ñèéã ¿çýí ÿäàæ, áóóäàí àëàõ, ä¿¿æëýõ, õýñýãëýí öàâ÷èæ òàð÷èëãàí<br />
àëàõ çýðãýýð õàðãèñëàæ áàéæýý. Õ¿ðýýíä áàéñàí õóâüñãàë÷ îðîñóóäûí<br />
óäèðäàõ õýñýã áîëîõ Êó÷åðåíêî, Ãåìáàðæåâñêèé, ýì÷ Öûáûêòàðîâ çýðýã<br />
õ¿ì¿¿ñèéã õýñýãëýí öàâ÷èæ, òàð÷èëãàí àëæýý. Åð íü ã¿éöýä áèø ìýäýýãýýð<br />
ãàìèí Óíãåðíû ýçýðõèéëëèéí ¿åä 80000-ààä àäóó, 19000-ààä òýìýý, 45000<br />
ãàðóé ¿õýð, 175000 ãàðóé õîíèéã àðäóóäààñ áóëààí àâ÷ýý. 109<br />
Ýçýðõèéëýã÷ öýðãèéí õýðýãöýýòýé õîëáîãäñîí çàðäëûã íºõºõèéí òóëä<br />
Ìîíãîëûí ýðõ áàðèã÷èä ãàäààäûí ï¿¿ñí¿¿äýýñ çýýëëýã àâ÷ ò¿¿íèéãýý<br />
òºëºõººð àðäóóäààñ ìàë õºðºí㺠ãàðãóóëñààð áàéâ. Ò¿øýýò õàí àéìãèéí<br />
÷óóëãàíû ãàçàð 1920 îíä àéìãèéí õýðýãöýýíä ãýäýã íýðýýð õÿòàä Áóÿíò<br />
ãýã÷èéí ï¿¿ñíýýñ ºíäºð õ¿¿òýé çýýëëýã àâ÷ýý. Çýýëñýí äàí ìºí㺠íü 16700<br />
ëàí áàéñàí, õ¿¿ãèéí õàìò 18208 ëàí áîëæýý. 110 Óã ìºíãèéã çýýëëýãèéí<br />
õóãàöàà äóóñìàãö íü á¿õ õ¿¿ãèéí õàìò àéìãèéí àðäóóä òºëºõ ¸ñòîé áàéæýý.<br />
Ýíý ìºíãºíèé èõýíõ íü áîëîõ 10000 ãàðóé ëàíã Áîãä áà ò¿¿íèé ýõíýðò<br />
ºðãºë ºðãºõºä ìºí íèëýýä õýñãèéã ãàìèí öýðýãò çîðèóëàí àðä îëíîîñ ìàë,<br />
ýä õºðºíãèéã ãàðãóóëàõ ¿¿ðýã õ¿ëýýñýí àéìãèéí òºëººëºã÷ Áàíçðàã÷ ã¿í áà<br />
ò¿¿íèé õàðüÿàíû õ¿ì¿¿ñèéí õýðýãöýýã õàíãàõàä çàðöóóëæýý. 111<br />
Àëáà òàòâàð öóãëóóëàõ, öýðýã ýð, ìàë õºðºí㺠äàé÷ëàí ãàðãóóëàõ õýðãýýð<br />
òîìèëîãäîí ÿâàõ ò¿øìýë¿¿ä áà àéìãóóäûí íî¸ä Õ¿ðýýíä èðýõ íü 1918-1921<br />
îíä èõ áîëñîí ó÷èð ºðòººíèé àëáà èõýñ÷ýý.<br />
Ãàìèí öýðýã, óíãåðí÷óóäûí äóðààð ààøëàõ ÿâäàë õýòýð÷ áàéñàí íóòãèéí<br />
àðäóóä óóë, îé çýðýã õààíà òîõèîëäñîí ãàçðàà íóóãäàí õîðãîäîæ, ºëñºõ,<br />
108<br />
Íàâààííàìæèë Ã. ªâãºí áè÷ýý÷èéí ºã¿¿ëýë. ÓÁ., 1956.<br />
109<br />
ÓÒÒÀ. Óëñ òºðèéí 1 ä¿ãýýð àíãè, á¿ëýã 40, á¿ñ 41, ìºí ýäèéí çàñãèéí II àíãè, á¿ëýã 3, 5, á¿ñ 10.<br />
110<br />
ÓÒÒÀ. Óëñ òºðèéí 1 ä¿ãýýð àíãè, á¿ëýã 40. á¿ñ 41. ̺í ýäèéí çàñãèéí II àíãè, á¿ëýã 3, 5. á¿ñ 10.<br />
111<br />
ÓÒÒÀ. Ãàìèíãèéí ¿åä Ò¿íø Áóÿíòûí ï¿¿ñíýýñ íýãýí óëèðàëä õ¿¿òýé çýýëñýí ìºíãºíèé äàíñ.<br />
103
Change language