Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
òóëãóóðëàí, ìºí õóãàöààíä ãàðñàí õóóëü ýðõèéí àêòóóäûã ¿íäýñ áîëãîí óðüä<br />
ºìíºõ êîìèññûí õèéæ ã¿éöýòãýñýí á¿õíèéã õàðãàëçàí ¿çñýíèé ä¿íä ¯íäñýí<br />
õóóëèéí òºñëèéã áîãèíî õóãàöààíä áîëîâñðóóëæ äóóñãàæýý.<br />
Êîìèíòåðíû òºëººëºã÷èéí äàðàìò øàõàëò áàéæ, 391 Ǻâëºëòèéí<br />
ìýðãýæèëòýí îðîëöñîíû óëìààñ Ǻâëºëòèéí ¿íäñýí õóóëèàñ çàãâàð áîëãîñîí<br />
ç¿éë áàéñàí õýäèé ÷ Ìîíãîëûí ç¿òãýëòí¿¿ä ººðèéí îðíû îíöëîã, ò¿¿õýí<br />
óëàìæëàë îëîí óëñûí æèøãèéã õàðãàëçàí òºñëèéã áîëîâñðóóëæ, Èõ õóðàëä<br />
îðóóëàõààð áýëòãýñýí áàéâ.<br />
Èõ õóðëûí áýëòãýë àæèëä Çàñãèéí ãàçðààñ îíöãîé àíõààð÷ áàéâ. 1924<br />
îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí ýõýýð áîëñîí àéìàã, Øàâèéí õóðëóóäààð óëñûí èõ õóðàëä<br />
îðîëöîõ òºëººëºã÷äèéã ñîíãîâ. Ò¿¿í÷ëýí Óëñûí èõ õóðàëä òàâèõ Çàñãèéí<br />
ãàçàð, îëîí ÿàìäûí òàéëàí èëòãýë¿¿äèéã á¿ðòãýõ, õÿíàí îðóóëàõ ¿¿ðýã á¿õèé<br />
òóñãàé êîìèññûã À.Àìàð, Ã.Ãýëýãñýíãý, Äýíäýâ íàðûí á¿ðýëäýõ¿¿íòýéãýýð<br />
áàéãóóëñàí áà õóðëûí áàéðûã çàñàõ, ýëäýâ ç¿éëèéã áýëòãýõ êîìèññò<br />
Ö.Äàìáàäîðæ, Í.Æàäàìáà, Ñ¿íäýâäîðæ, Áàòñ¿õ íàðûã òóñ òóñ òîìèëîí<br />
àæèëëóóëæýý. 392 Õóðëûí òºëººëºã÷äèéí ò¿ð¿¿÷ 10 äóãààð ñàðûí ýöñýýð<br />
Íèéñëýë Õ¿ðýýíä õ¿ðýëöýí èðæýý.<br />
Óëñûí àíõäóãààð èõ õóðàë 1924 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 8-íä íýýãäýæ Õàëõûí<br />
4 àéìàã, ĺðâºäèéí 2 àéìàã, Àëòàéí áà Õºâñãºëèéí Óðèàíõàé õîøóóä,<br />
Äàðüãàíãà, Õîâäûí òàðèà÷èí õîøóó áà àðäûí öýðãèéí àíãèóäààñ ñîíãîãäñîí<br />
77 òºëººëºã÷ îðîëöæýý. Íèéò òºëººëºã÷äèéí 66 íü íàì ýâëýëèéí ãèø¿¿ä<br />
áàéæýý. Èõ õóðëûã Åðºíõèé ñàéä Á.Öýðýíäîðæ íýýæ, õóðëûí òýðã¿¿í äàðãàä<br />
Í.Æàäàìáà, äýä äàðãàä ĺðâºäèéí òºëººëºã÷ ª.Áàäðàõ, íàðèéí áè÷ãèéí<br />
äàðãàä Ã.Ãýëýãñýíãý, Äóãàðæàíöàí íàðûã òîõîîí òîìèëæýý. ̺í ò¿¿í÷ëýí<br />
ÇÎÓ-ûí Òºâèéí ã¿éöýòãýõ õîðîîíû òýðã¿¿ëýã÷ È.Êàëèíèí, Ãàäààä õýðãèéí<br />
àðäûí êîìèññàð Ã.Â.×è÷åðèí, Áóðèàäûí Åðºíõèé ñàéä Åðáàíîâ, Êîìèíòåðíû<br />
Ìîíãîë äàõü òºëººëºã÷ Ò.Ð.Ðûñêóëîâ, ÍÒÕ-íû äàðãà Ö.Äàìáàäîðæ íàðûã<br />
õ¿íäýò òýðã¿¿ëýã÷ýýð ñîíãîñîí áàéâ. Èõ õóðëûã íýýñýí äàðóéä òºðèéí äýýä<br />
ýðõèéí áèëýã òýìäýã áîëñîí “Àðäûí ýðõòýé Ìîíãîë óëñûí õóðëûí òàìãà”<br />
ãýñýí ¿ñýã á¿õèé äóíäàà ñî¸ìáî òýìäýãòýé äºðâºëæèí òàìãûã Èõ õóðëûí<br />
òýðã¿¿ëýã÷èä ãàðäóóëàí ºã÷ýý. Õóðàëä Ìîíãîëûí òºð, íàì îëîí íèéòèéí<br />
áàéãóóëëàãóóä, Ǻâëºëò Çàñãèéí ãàçàð, Êîìèíòåðíû ÿéöýòãýõ õîðîî áîëîí<br />
Áóðèàä, Ò¿âýä, Îðäîñ, Õºëºíáóéð, Áàðãûí òºëººëºã÷èä íèéò 14 õ¿í áàÿð<br />
õ¿ðãýæ ¿ã õýëëýý.<br />
Óëñûí àíõäóãààð Èõ õóðëààð Çàñãèéí ãàçàð, ÿàìäûí òàéëàí, á¿õ àéìàã,<br />
øàâü, Õîâäûí òàðèà÷èí, Àëòàéí Óðèàíõàé, Êàçàõûí õîøóóäûí èëòãýëèéã<br />
ñîíñîæ, Çàñãèéí ãàçðààñ áàòàëñàí õóóëü ä¿ðýì, ¯íäñýí õóóëèéí òºñëèéã<br />
õýëýëöæýý. Õýëýëöñýí á¿õ àñóóäëóóäàä òºëººëºã÷èä ìàø èäýâõèéëýí<br />
îðîëöîæ, äàâõàðäñàí òîîãîîð 250 ãàðóé óäàà ñàíàë ø¿¿ìæëýë ãàðãàæ, 200<br />
ãàðóé àñóóëò òàâüæ, õàðèóëò àâ÷ýý. Èõ õóðàë 1924 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí<br />
391 Êîìèíòåðí áà Ìîíãîë (Áàðèìòûí ýìõýòãýë). ÓÁ., 1996. ò. 79.<br />
392<br />
Ìîíãîë àðäûí á¿ãä íàéðàìäàõ çàñàã òîãòîîí ÿâóóëñàí íü (Áàðèìò áè÷ãèéí ýìõýòãýë), (1921-1926).<br />
ÓÁ., 1970. ò. 46.<br />
257
Change language