You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
óëñûí àíõíû áàíê þì. Áàíê íü ¿íäýñíèé ìºíãºí òýìäýãòèéã áóé áîëãîõ,<br />
óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí áàéäëûã ñàéæðóóëàõ, àæ àõóéí ãàçàð, àðä èðãýäèéã<br />
õºíãºëòòýé çýýëýýð õàíãàõ ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýæ Ìîíãîë óëñàä áàíê ñàíõ¿¿ãèéí<br />
òîãòîëöîî ¿¿ñýí á¿ðýëäýõ ýõ ñóóðèéã òàâüæýý. Õóäàëäàà, àæ ¿éëäâýðèéí áàíê<br />
íü áýëýí ìºí㺺ð áàòëàãäñàí ÷åêýýð ã¿éëãýý õèéæ áàéñàí áºãººä ÷óõàì<br />
ýíý ¿åä ¿íäýñíèé ìºíãºí òýìäýãòèéã áóé áîëãîõ áýëòãýë àæèë õèéãäýæ<br />
áàéâ. ÀÇÃ-ûí 1924 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 5-íû ºäðèéí 32 äóãààð õóðëààð óã<br />
àñóóäëûã õýëýëöýýä ìºíãºíèé ÿâäëûã øèíæëýí ñàéæðóóëàõ òóñãàé êîìèññûã<br />
áàéãóóëæýý. ×èíãýýä 1925 îíä ¿íäýñíèé ìºíãºí òýìäýãòèéã ã¿éëãýýíä<br />
îðóóëæýý.<br />
¯íäýñíèé ñî¸ë áîëîâñðîëûã õºãæ¿¿ëæ, õ¿í àìûí áîëîâñðîëûí ò¿âøèíã<br />
äýýøë¿¿ëýõ, ñî¸ë óðëàã, ãýãýýðëèéí áàéãóóëëàãûã ¿¿ñãýõ, îð÷èí ¿åèéí<br />
øèíæëýõ óõààíûã ¿¿ñãýí õºãæ¿¿ëýõ íü Àðäûí çàñãèéí ãàçðûí áàñ íýã<br />
çîðèëãî áàéâ. 1922-1923 îíä îðîí íóòàãò áàãà ñóðãóóëü, Íèéñëýë Õ¿ðýýíä<br />
àíõíû äóíä ñóðãóóëü, áàãøèéí êóðñ íýýãäýâ. 1923 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 23-íû<br />
ÍÒÕ-íû Òýðã¿¿ëýã÷äèéí õóðëààñ ñóðãóóëèéí õýðãèéã õºãæ¿¿ëýõ áîäëîãî<br />
òºëºâëºõ ¿¿ðãèéã Ý.Áàòõààíä äààëãàæýý. Òýðáýýð 1921 îíîîñ õîéøõè áàãà<br />
ñóðãóóëèóäûí áàéäëûã òîéìëîí ºã¿¿ëñýí áàðèìò áè÷ãèéã áîëîâñðóóëàí,<br />
ñóðãóóëü ñî¸ëûí õýðýãò íèéò óëñûí òºñâèéí 5-6 õóâèéã çàðöóóëàõ ñàíàëûã<br />
ÍÒÕ-íä òàâüæ áàéâ. Óëìààð 1924 îíû 2 äóãààð ñàðûí 13-íä Àðäûã ãýãýýð¿¿ëýõ<br />
ÿàìûã íýýæ, íÿãòëàí áîäîõ, õîðøîî, õóóëü öààçûí çýðýã òóñãàé ñóðãóóëèóäûã<br />
áàéãóóëàâ. Íàñàíä õ¿ðýã÷äèéí áè÷èã ¿ñýã ¿ë ìýäýõ ÿâäëûã àðèëãàõ, òýäýíä<br />
ìýäëýã óõààíû àíõíû ìýäýãäýõ¿¿íèéã îëãîõ çîðèëãîîð 6 àéìàã, Èõ øàâü,<br />
Äàðüãàíãà, Õºâñãºëèéí Óðèàíõàé çýðýã á¿õèé ë Ìîíãîë íóòàãò ãýðèéí áà ò¿ð<br />
á¿ëãýìèéí õýëáýðýýð ¿íäýñíèé ìîíãîë áè÷ãýý çààæ áàéâ.<br />
Ò¿¿í÷ëýí ãàäààä óëñûí öýðýã, èðãýíèé ñóðãóóëüä ìîíãîë çàëóóñûã<br />
ÿâóóëàí ñóðãàõ áîëñîí áàéíà. 1922 îíä Äîðíî äàõèíû èõ ñóðãóóëüä (ÊÓÒÂ)<br />
15 õ¿í, Áóðèàäûí öýðãèéí ñóðãóóëüä (1924) 7 õ¿íèéã òóñ òóñ èëãýýñýí áà 1924<br />
îíîîñ îð÷óóëàã÷ áýëòãýõ çîðèëãîîð Ëåíèíãðàäûí äîðíî äàõèíû îëîí óëñûí<br />
õýë áè÷ãèéí èõ ñóðãóóëüä 18 õ¿í òîìèëîí îäóóëæýý. Àðäûã ãýãýýð¿¿ëýõ<br />
ÿàìíû ñàéä Ý.Áàòõààí ÇÕÓ, Ãåðìàí, Ôðàíö, Èòàëè çýðýã îðîíä î÷èæ,<br />
áîëîâñðîëûí àæèëòàé òàíèëöñàíû äàðààãààð 1925 îíä ìîíãîë çàëóó÷óóä<br />
Îðîñ, Ãåðìàí, Ôðàíöàä î÷èæ õ¿í òºðºëõòíèé ñî¸ëûí ºâ ñàíãààñ ñóðàëöàõ<br />
áîëæýý. Ñóðãóóëèéí õýðýãò 1923 îíä 86355 ëàí 29 ïóí, 1924 îíä 192240 ëàí 66<br />
ïóí ìºíãèéã òóñ òóñ çàðöóóëñíû ä¿íä 1924 îíä óëñûí òºñºâò áàãà ñóðãóóëèéí<br />
òîî 13-ò õ¿ð÷ýý 376 .<br />
Ýíý ¿å áîë Ìîíãîë óëñàä øèíæëýõ óõààí õºãæ¿¿ëýõ òàëààð àíõíû<br />
àëõàì õèéñýí îí æèë¿¿ä áàéëàà. 1921 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðä áàéãóóëàãäñàí<br />
Ñóäàð áè÷ãèéí õ¿ðýýëýíä Ñ.Æàìúÿí, Æ.Öýâýýí, Ë.Äýíäýâ, Áóÿí÷óóëãàí<br />
íàðûí ìîíãîëûí òýð öàãèéí íýðòýé ò¿¿õ÷ ýðäýìòýä àæèëëàæ, ýõ îðíû ò¿¿õ<br />
ñî¸ëûí õîëáîãäîëòîé íîì á¿òýýë, ñóäàð, ãàð áè÷ìýë, äóðñãàëò ç¿éëñèéã<br />
îëæ öóãëóóëàõ, ãàäààä õýëíýýñ íîì á¿òýýë îð÷óóëæ, ìîíãîë õýë, ò¿¿õ,<br />
376<br />
ÁÍÌÀÓ-ûí àíõäóãààð Èõ õóðàë. Äýëãýðýíã¿é òàéëàí. ÓÁ., 1984. ò. 123-124.<br />
248
Change language