Clausewitz-savas-uzerine
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
umudun boþa çýkmasý halinde uðranýlan hayal kýrýklýðýný büsbütün<br />
görmezlikten gelemeyiz. Bir hareketi doðru veya yanlýþ bulduðumuz,<br />
yani yargýmýzý hareketin sadece sonucuna, daha doðrusu<br />
bu sonuçta gördüðümüz þeye dayandýrdýðýmýz zaman, söylemek<br />
istediðimiz bundan ibarettir.<br />
Ancak baþarýdan duyduðumuz sevincin, baþarýsýzlýk<br />
karþýsýnda uðradýðýmýz hayal kýrýklýðýnýn bir çeþit esrarengiz duyguya<br />
dayandýðý inkar edilemez; kadere atfedilen<br />
baþarý ile komutanýn dehasýnýn eseri olduðuna inandýðýmýz<br />
baþarý arasýnda akýl gözü ile görülemeyen gizli bir bað bulunduðunu<br />
farzederiz ve bundan hoþnutluk duyarýz. Bu fikri doðrulayan bir<br />
husus da, baþarý veya baþarýsýzlýk sýk sýk ayný komutanýn þahsýnda<br />
tekrarlanýrsa, sempatimizin daha da artmasý ve kesin bir duygu<br />
halini almasýdýr. Böylece þansýn savaþta kumarda olduðundan çok<br />
daha soylu bir nitelik kazandýðý görülür. Bizi kendisinden soðutacak<br />
baþka bir neden bulunmadýkça, talihli bir savaþ kahramanýný<br />
mesleðinde izlemek bize daima zevk verir.<br />
Bu itibarla, insanýn öngörü ve kanýlarýna sýðan her þeyi ölçüp<br />
biçtikten sonra, eleþtiri olaylarýn sonucuna bakacaktýr: hiç deðilse<br />
aralarýndaki derin ve gizli iliþkiler elle tutulur biçimde açýða çýkmadýðý<br />
ölçüde. Yüksek bir otoriteden çýkan bu sessiz kararý basmakalýp<br />
fikirlerin [sayfa 188] þamatasýndan koruyacak ve bu büyük mahkemeyi<br />
bozuk para gibi harcamak isteyenlere karþý çýkacaktýr.<br />
Baþarýlý sonucun bu kararý, insanýn kavrama yeteneðinin<br />
dýþýnda kalan þeylerin yerini tutar; özellikle manevi güçler ve faaliyetler<br />
tarafýndan yardýma çaðýrýlacaktýr, çünkü bir yandan bunlarý<br />
doðru olarak deðerlendirmek çok daha zordur ve öte yandan irade<br />
ile yakýn iliþkileri iradeyi etkilemeye daha elveriþlidir. Korku<br />
veya cesaret kararý çabuklaþtýrdýðý zaman, artýk aralarýnda objektif<br />
bir bað yoktur, dolayýsýyla basiret ve hesap bizi muhtemel sonuca<br />
götürecek bir ipucu olamaz.<br />
Þimdi de eleþtirinin aracý, yani kullandýðý dil üzerinde birkaç<br />
gözlemde bulunalým, çünkü bunun bir bakýma savaþ harekatý ile<br />
yakýn iliþkisi vardýr: eleþtirici inceleme, eylemden önce gelen düþüncedir<br />
aslýnda. Bu bakýmdan eleþtiri dilinin savaþta düþüncenin taþýdýðý<br />
niteliði taþýmasý bizce çok önemlidir, yoksa pratikte bir yararý<br />
olmaz ve eleþtiriye gerçek hayatýn kapýlarýný açmaz.<br />
Savaþ yönetiminin teorisi üzerindeki düþüncelerimizi anla-<br />
<strong>Clausewitz</strong><br />
Savaþ Üzerine<br />
135
Change language