Clausewitz-savas-uzerine
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
hiç bir zaman sadece araçlarýn niteliðini incelemek suretiyle anlayamayýz.<br />
Barutun etkilerini bize deney öðretmiþtir, bugün de askeri<br />
faaliyetlerimizin bu baþlýca faktörünün etkilerini daha iyi anlayabilmek<br />
için deneyler sürdürülmektedir. Barutun saniyede 1000 kademlik<br />
bir hýz kazandýrdýðý bir demir güllenin yolu üzerinde rasladýðý<br />
bütün canlýlarý yok ettiðini deneysiz de anlayabiliriz. akat bu<br />
etkiyi meydana getirmek için, bazýlarý ancak tecrübe ile öðrenilebilen<br />
yüzlerce þart bir araya gelmiþtir. Kaldý ki, önemli olan sadece<br />
fiziki etki deðildir; bizi asýl ilgilendiren manevi etkidir ve bunu öðrenmek<br />
ve deðerlendirmek için elimizde tecrübeden baþka bir<br />
araç yoktur. Orta Çaðlarda, ateþli silahlar yeni icat edildiðinde, fiziki<br />
etkileri, kusurlu yapýmlarý yüzünden bugüne oranla çok daha<br />
azdý, fakat buna karþýlýk manevi etkileri çok daha fazlaydý. Savaþta<br />
tehlikelere göðüs gere gere piþmiþ, kazandýklarý parlak zaferler sayesinde<br />
kendilerinden her gün daha büyük fedakarlýklar istenilebilecek<br />
duruma gelmiþ gözüpek ve dayanýklý askerlerin neler yapabileceklerini<br />
anlamak için, Bonapart’ýn eðittiði ve kumanda ettiði o<br />
yýðýnlarý en þiddetli ve aralýksýz topçu ateþi altýnda nasýl kýllarý kýpýrdamadan<br />
durduklarýný görmüþ olmak yeter. Sadece hayal gücü<br />
ile buna inanýlamaz. öte yandan, günümüzde bile bazý Avrupa<br />
ordularýnda, birkaç top atýþý ile kolayca daðýtýlabilecek Kazak, Tatar<br />
ve Hýrvat birliklerinin bulunduðu bilinen bir gerçektir. Ancak<br />
hiç bir deneysel bilim, dolayýsýyla hiç bir savaþ sanatý teorisi gerçekleri<br />
her zaman tarihi örneklerle ispat etmeye muktedir deðildir.<br />
Bu hem örnek gösterilebilecek olaylarýn çokluðu bakýmýndan, hem<br />
de bu olaylardan her biri için deneye baþvurmanýn zorluðu bakýmýndan<br />
olanaksýzdýr. Savaþta bir aracýn etkinliði denenir ve saptanýrsa<br />
o araç hemen kullanýlýr; biri diðerini taklit eder ve bir de bakarsýnýz<br />
moda haline gelmiþ; artýk deneyin de desteðinde adetlerimiz<br />
arasýna girer ve yavaþ yavaþ teoride de yerini alýr; teori ise genellikle<br />
bunun [sayfa 193] yerinde bir þey olduðunu ispat etmek için<br />
deðil, sadece kaynaðýný göstermek için tecrübeden faydalanýr.<br />
Oysa, kullanýlagelen bir aracý býrakmak, þüpheli bir aracý<br />
kullanmaya karar vermek ya da bir yenisini benimsemek için tecrübeye<br />
baþvurulduðunda durum tamamen farklýdýr; o zaman delil<br />
olarak tarihi örnekler göstermek gerekir.<br />
Tarihi bir örneðin kullanýlýþýný daha yakýndan inceleyecek<br />
<strong>Clausewitz</strong><br />
Savaþ Üzerine<br />
139
Change language