Clausewitz-savas-uzerine

görüþ açýsýndan –örneðin, askerin, yöneticinin, politikacýnýn görüþ
açýsýndan– bakmak mümkün olmadýðýna göre, mesele politikanýn
mutlaka en önemli unsur olup olmadýðýný ve ötekilerine aðýr
basýp basmadýðýný saptamaktadýr.
Politikanýn, iç yönetimin, hatta tüm insanlýðýn ve felsefi düþüncenin
tasavvur edebileceði baþka her þeyin çýkarlarýný kendisinde
birleþtirip baðdaþtýrdýðý kabul edilir; çünkü politika aslýnda
bütün bu çýkarlarýn baþka Devletlere karþý bir temsilcisidir. Evet,
politika kimi zaman yanlýþ bir yön izleyebilir, kiþisel ihtiraslara, özel
çýkarlara ve [sayfa 321] yöneticilerin gururuna hizmet edebilir, ama bu
bizi þimdilik ilgilendirmez, çünkü savaþ sanatý hiç bir zaman politikanýn
akýl hocasý olamaz ve burada politikaya ancak tüm toplumun
ortak çýkarlarýnýn temsilcisi gözüyle bakabiliriz.
Dolayýsýyla halledilmesi gereken tek sorun þudur: bir savaþýn
planlarýný hazýrlarken, politik bakýþ açýsý salt askeri bakýþ açýsýnýn
önünde (böyle bir bakýþ açýsý tasavvur edilebilirse) silinmeli, yani
tamamen ortadan kalkmalý veya askeri görüþ açýsýna tâbi mi olmalýdýr,
yoksa politik görüþ açýsý mý askeri görüþ açýsýna hakim olmalýdýr?
Politik görüþ açýsýnýn savaþýn baþýndan beri tamamen silinmesini
ancak ölüm ve kalým savaþlarýnda, salt düþmanlýk halinde
tasavvur etmek mümkündür. Gerçekte ise, savaþlar, daha önce de
belirttiðimiz gibi, bizzat politikanýn tezahürleridir. Politik noktai nazarýn
askerlik isterlerine baðýmlýlýðý saðduyuya aykýrý olurdu, çünkü
savaþý ilân etmiþ olan politikadýr. Politika beyindir, savaþ sadece
bir alettir; yoksa tersi deðil. Askeri görüþ açýsýný politik görüþ açýsýna
tâbi kýlmak bu itibarla yapýlabilecek tek þeydir.
Bu Kitabýn üçüncü bölümünde söylediklerimizi hatýrlayarak
gerçek savaþýn ne olduðunu düþünürsek, yani her savaþýn her
þeyden önce politik verilerin ve koþullarýn sonucu olan karakterinin
olasýlýðýna ve hakim niteliklerine göre kavranmasý gerektiðini
göz önüne alýrsak, ayrýca savaþýn çoðu zaman –hatta günümüzde
hemen hemen her zaman diyebiliriz– ayrýlmasý mümkün
olmayan organik bir bütün olduðunu, dolayýsýyla ayrý ayrý faaliyetlerinin
bu bütün içinde eridiðini ve varlýklarýný bu bütüne borçlu
olduðunu unutmazsak, o zaman savaþ yönetiminin ana çizgilerini
belirleyen en üst düzeydeki görüþ açýsýnýn politikadan baþka bir
þey olamayacaðý açýk ve elle tutulur bir biçimde ortaya çýkar.
Clausewitz
Savaþ Üzerine
247