Clausewitz-savas-uzerine
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
görürüz. Bu durum karþýsýnda nerede ise görüþlerimizin doðruluðundan<br />
þüpheye düþecektik. Ancak askerlik tarihi genel olarak<br />
ve olaylarýn kabarýk sayýsý bakýmýndan bu kuþkuyu yaratmakta ise<br />
de, bu olaylarýn son dizisi tersine görüþümüzü doðrulamakta ve<br />
durumumuzu kurtarmaktadýr. ransýz Ýhtilâlinin savaþlarý bunu açýkça<br />
göstermekte ve haklý olduðumuzu ortaya koymaktadýr. Bu<br />
savaþlarda, ve özellikle Bonapart’ýn seferlerinde, savaþ, [sayfa 262] doðal<br />
ve temel yasasý saydýðý yoðun bir dinamizmin doruðuna ulaþmýþtýr.<br />
Bu dinamizm demek ki mümkündür ve mümkün oluðuna göre<br />
zorunludur.<br />
Nitekim, zorunlu olarak eyleme dönüþmeyecek olduktan<br />
sonra, savaþ uðruna harcanan muazzam kuvvetleri mantýken nasýl<br />
haklý gösterebiliriz? ýrýncý fýrýnýný ancak ekmeðini piþirmek için<br />
yakar; atlar arabaya ancak yola çýkýlmak istenildiði için koþulur.<br />
Savaþýn gerektirdiði o büyük çabalarý sadece düþmanýn da ayný<br />
çabalarý harcamasý için mi harcýyoruz?<br />
Genel ilkeyi ispat etmek için bu kadar yeter. Þimdi de, özel<br />
durumlarla deðil de, özü ile ilgili deðiþikliklerini gözden geçirelim.<br />
Burada, saatin fazla hýzlý veya fazla sürekli hareketini önlemeye<br />
yarayan birer iç denge aðýrlýðýna benzetilebilen üç etken söz<br />
konusudur.<br />
Sürekli olarak bir yavaþlatma eðilimi yaratan ve böylece bir<br />
geciktirme faktörü olan birincisi, insan zihnine özgü doðal çekingenlik<br />
ve kararsýzlýktýr; çekim deðil iteleme gücünün, yani tehlike<br />
ve sorumluluk korkusunun doðurduðu bir çeþit manevi atalettir.<br />
Savaþýn doðal unsuru ateþtir, yani sýradan insanlarý hantallaþtýran<br />
bir unsur; bu itibarla, hareketin sürekli olabilmesi için<br />
itici güçlerin daha kuvvetli ve daha sýk olmasý gerekir. Askerlerin<br />
uðrunda silahlandýrýldýklarý amaç genellikle bu ataleti yenmeye yeterli<br />
deðildir; ve bu askerler, kendini savaþta, suda balýk gibi, doðal<br />
ortamýnda hisseden savaþçý ve gözüpek bir komutanýn yönetiminde<br />
bulunmuyorlarsa, ya da yukardan gelen büyük bir sorumluluðun<br />
baskýsýný omuzlarýnda duymuyorlarsa, duraklama kural, ilerleme<br />
istisna olacaktýr.<br />
Ýkinci etken, özellikle savaþta daha belirgin bir hal alan insan<br />
kavrayýþ ve muhakemesinin eksikliðidir; çünkü her an içinde<br />
bulunduðumuz durumu tam olarak bilemediðimiz gibi, düþmanýnkini<br />
de ancak bir takým tahmin ve faraziyelere dayanarak saptaya-<br />
198 <strong>Clausewitz</strong><br />
Savaþ Üzerine
Change language