Clausewitz-savas-uzerine
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
hatta uzun boylu düþünmeye bile vakit bulunmaz. akat çok daha<br />
sýk raslanýlan bir durum, fikirlerimizi yeniden deðerlendirmenin ve<br />
olaylar hakkýnda beklenmedik tamamlayýcý bilgiler almanýn sonucu<br />
olarak planlarýmýzýn tamamen hükümsüz kalacak yerde altüst<br />
olmasýdýr. Gerçeklere daha iyi nüfuz etmiþizdir, fakat içinde bulunduðumuz<br />
kararsýzlýk azalacaðý yerde artmýþtýr. Bunun da nedeni,<br />
bütün tecrübelerimizi ayný anda deðil, azar azar kazanmamýzdýr;<br />
çünkü kararlarýmýz durmadan yeni tecrübelerin saldýrýsýna uðrar,<br />
ve onun için zihnimizin, tabir caizse, sürekli olarak “silah altýnda”<br />
kalmasý gerekir.<br />
Ýþte umulmadýk hallerle bu sürekli çatýþmanýn içinden tehlikesizce<br />
çýkmak istiyorsak, iki niteliðe mutlaka ihtiyacýmýz olacaktýr:<br />
bu karanlýk içinde bile kendisini gerçeðe ulaþtýracak olan bir iç<br />
aydýnlýktan yoksun olmayan bir zekâ, ve bu soluk ýþýðýn peþinden<br />
gidebilecek bir cesaret. Birincisine ransýzca bir deyimle coup d’oeil<br />
(bir bakýþta olaylarý kavrama yeteneði, nüfuzu nazar), ikincisine<br />
kararlýlýk denir.<br />
Çarpýþma savaþýn bütün dikkatleri üzerine çeken en karakteristik<br />
bir olayýdýr; öte yandan, zaman ve mekan [sayfa 98] da çarpýþmanýn<br />
önemli unsurlarýdýr; süratli kararlar vermek durumunda olan<br />
süvarinin ordunun baþlýca sýnýfý olduðu dönemlerde bu özellikle<br />
böyleydi. Süratli ve doðru bir karar fikri böylece bu iki unsurun<br />
deðerlendirilmesinden doðmuþtur. Bu fikri ifade etmek için, sadece<br />
gözle yapýlan deðerlendirmeler için kullanýlan bir deyim benimsenmiþtir.<br />
Bir çok savaþ sanatý öðretmenleri ona bu nedenle bu<br />
sýnýrlý anlamý vermiþlerdir. Ama zamanla coup d’oeil icra anýnda<br />
verilen bütün doðru kararlar için, örneðin en isabetli saldýrý noktasýný<br />
bulmak, v.b. gibi kararlar için kullanýlmaya baþlanmýþtýr. Böylece<br />
coup d’oeil deyince artýk sadece görme organýmýz olan maddi<br />
gözü deðil, daha çok akýl gözünü anlar olduk. Tabii bu deyim,<br />
ifade ettiði þeyin kendisi gibi, daha ziyade taktik alanda önemli bir<br />
yer tutar; ancak strateji alanýnda da az çok önemli sayýlabilir, çünkü<br />
stratejide de çabuk kararlara sýk sýk ihtiyaç görülür. Bu kavramý,<br />
coup d’oeil deyiminin delâlet ettiði fazla mecazi ve sýnýrlý muhtevasýndan<br />
sýyýracak olursak, sýradan bir aklýn ya hiç göremediði<br />
ya da ancak meseleyi uzun boylu inceledikten ve üzerinde derin<br />
derin düþündükten sonra gördüðü bir gerçeði hemencecik kavrama<br />
yeteneðinin (sürati intikalin) kastedildiðini söyleyebiliriz.<br />
<strong>Clausewitz</strong><br />
Savaþ Üzerine<br />
51
Change language