Clausewitz-savas-uzerine

de bulunduðumuz an taraflardan biri için daha elveriþli olacaktýr.
Ýki baþkomutanýn da bu þartlarý tam olarak bildiklerini farz edecek
olursak, bu durum taraflardan birini harekete geçmeye iterken
diðerini beklemeye sevkedecektir. Böyle olunca da, ilerlemek veya
beklemek ayný zamanda iki tarafýn da yararýna olamaz. Taraflar
arasýndaki bu amaç karþýtlýðý burada genel kutuplaþma ilkemizin
sonucu deðildir ve dolayýsýyla ikinci kitabýn beþinci bölümünde
ileri sürdüðümüz düþünceyi yalanlamaz; bunun nedeni, ayný þeyin,
yani ilerde giriþilecek bir harekâtla durumlarýný iyileþtirme ya da
aðýrlaþtýrma ihtimalinin, iki komutan için de zorlayýcý bir etken
halini almasýdýr.
Þartlarýn bu bakýmdan tamamen eþit olduðunu kabul etsek
bile, hatta karþýlýklý durumlarýný tam olarak [sayfa 261] bilmedikleri
için iki komutanýn böyle bir eþitliði mevcut sayarak aldandýklarýný
farzetsek bile, politik amaçlarýn karþýtlýðý yine de harekâtýn durdurulmasýna
engel olacaktýr. Politik bakýmdan, taraflardan biri mutlaka
“saldýrgan” olacaktýr, çünkü iki tarafýn da savunma halinde bulunduðu
bir savaþ tasavvur edilemez. Ancak saldýrgan tarafýn müspet,
kendini savunan tarafýn ise menfi bir amacý vardýr. O halde
müspet eylem saldýrgan tarafa düþer, çünkü müspet bir amacý ancak
bu yoldan gerçekleþtirebilir. Þartlarýn iki taraf için de týpatýp
ayný olduðu hallerde, müspet amaç saldýrgan tarafý harekete iter.
Bu açýdan bakýldýðýnda, savaþ eyleminin durdurulmasý aslýnda
eþyanýn tabiatýna, yani savaþýn özüne aykýrýdýr; iki ordu,
baðdaþmaz iki unsur gibi, hiç durmadan birbirlerini yutmak zorundadýrlar:
týpký su ile ateþin hiç bir zaman birbirlerini dengelemeyip
içlerinden biri tamamen yok oluncaya kadar birbirlerini etkiledikleri
gibi. Saatlerce hiç kýpýrdamadan birbirlerine sarýlmýþ vaziyette
duran iki güreþçi tasavvur edilebilir mi? Savaþ eyleminin, iyi
kurulmuþ bir saat gibi, sürekli hareket halinde bulunmasý gerekir.
Ne var ki, savaþ, tabiatý gereði ne kadar vahþi olursa olsun, beþeri
zaaflarýn damgasýný taþýr, ve burada saptadýðýmýz çeliþki, yani insanýn
bir taraftan tehlikeyi arar ve yaratýrken bir taraftan da ondan
korkmasý, kimseyi þaþýrtmayacaktýr.
Genel olarak askerlik tarihine bir göz atacak olursak, amaca
doðru kesintisiz bir yürüyüþün gerçeklere yüzde yüz ters
düþtüðünü, duraklama ve hareketsizliðin savaþta ordunun normal
durumunu teþkil ettiðini, hareketin ise bir istisna olduðunu
Clausewitz
Savaþ Üzerine
197