You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dział 2. Afryka<br />
Wielkie rowy tektoniczne Afryki<br />
Wschodniej częściowo wypełniają się<br />
wodami głębokich jezior: Tanganiki,<br />
Niasa (Malawi), Jeziora Alberta. Poza<br />
znaczną głębokością wyróżniają się one<br />
wydłużonym kształtem. W głębokim obniżeniu<br />
Wyżyny Wschodnioafrykańskiej<br />
znajduje się największe jezioro kontynentu<br />
– Jezioro Wiktorii. W rejonach<br />
o bardzo małych opadach w Afryce występują<br />
płytkie jeziora, stałe lub okresowe,<br />
np. jezioro Czad (w ciągu ostatnich<br />
40 lat zmniejszyło swoją powierzchnię<br />
o prawie 95%).<br />
WARTO WIEDZIEĆ<br />
Tajemnicza Afryka Wschodnia<br />
W regionie Wielkich Rowów Afrykańskich<br />
znajduje się najbardziej znane stanowisko<br />
antropologiczne na świecie – wąwóz<br />
Olduvai w Tanzanii. Odnaleziono<br />
tam szczątki różnych gatunków<br />
człowiekowatych i człowieka sprzed<br />
2,1 mln–15 tys. lat wraz z narzędziami.<br />
W wyniku badań naukowcy doszli<br />
do wniosku, że na terenie dawnego<br />
wąwozu istniały bagna i lasy oraz źródło<br />
wody pitnej. Szczątki zachowały się do<br />
dzisiejszych czasów, ponieważ cały teren<br />
przykryły popioły z wulkanu. Jest to jedyne<br />
stanowisko, na którym można badać tak<br />
długi okres ewolucji człowiekowatych.<br />
ZAPAMIĘTAJ<br />
••<br />
Pod względem powierzchni Afryka<br />
jest drugim po Azji kontynentem<br />
świata. Cechuje się dużą zwartością.<br />
W ukształtowaniu powierzchni dominują<br />
obszary wyżynne i liczne rozległe kotliny.<br />
••<br />
W Afryce Wschodniej znajduje się system<br />
wielkich rowów tektonicznych – przecinają<br />
one wysoko położone obszary wyżynne.<br />
••<br />
Kotlinowa budowa kontynentu sprzyjała<br />
powstawaniu dużych systemów rzecznych,<br />
m.in. Konga (największe dorzecze Afryki)<br />
i Nilu (najdłuższa rzeka kontynentu).<br />
••<br />
Wiele rzek prowadzi wodę tylko w czasie<br />
pory deszczowej (rzeki okresowe),<br />
inne wypełniają się wyłącznie po sporadycznych<br />
opadach (rzeki epizodyczne).<br />
POLECENIA<br />
1. Odszukaj na mapie w atlasie skrajne punkty kontynentu afrykańskiego. Odczytaj je<br />
(z jak największą dokładnością) i zapisz w zeszycie ich współrzędne geograficzne.<br />
2. Na podstawie map w atlasie oceń, do którego oceanu uchodzi więcej rzek kontynentu<br />
afrykańskiego. Wyjaśnij, z czego wynikają różnice.<br />
54
Change language