Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
www.samajweekly.com «ÚÙ∂Ù 03/09/2021
17
¡Î◊≈«È√Â≈È, Â≈«ÒÏ≈È Â∂ Ì≈appleÂΔ «ÚÁ∂Ù ÈΔÂΔ
¿∞‘ ÚΔ ’Ø¬Δ √Óª √Δ ‹ÁØ∫ Ó∞Ò’ ÁΔ √ø√Á
È∂ ÓΩ’∂ Á∂ «ÚÁ∂Ù ÓøÂappleΔ ¡≈¬Δ’∂ ◊∞‹apple≈Ò ÂØ∫
Óø◊ ’ΔÂΔ «’ AII@ ÁΔ Ó≈apple» ÷≈ÛΔ ‹ø◊
ÁΩapple≈È ‹ÁØ∫ Âμ’ ’∞ÚÀ ÁΔ √apple‹ÓΔÈ ¿∞Â∂
«¬’ ÚΔ Ì≈appleÂΔ È≈◊«apple’ Ϋ√¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À
Â∂ √∞appleμ«÷¡Â È‘Δ∫ ’μ«„¡≈ ‹≈ √«’¡≈,
¿∞ÁØ∫ Âμ’ ¿∞Ê∂ Ì≈appleÂΔ √Î≈appleÂ÷≈È≈ ÷∞μÒ∑≈
apple«‘‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À ª «’ ¿∞‘ ¡«‹‘∂
Ì≈appleÂΔ¡ª ÁΔ Ú≈Í√Δ Ô’ΔÈΔ Ï‰≈ √’∂Õ ÓÀ˘
¿∞√∂ Ù≈Ó ÎΩappleΔ ’∞ÚÀ ‹≈‰ ¡Â∂ ’∞ÚÀÂ
«Ú⁄Ò≈ Ì≈appleÂΔ √Î≈appleÂ÷≈È≈ ÷ØÒ∑‰ Ò¬Δ
«ÈÔ∞’ ’ΔÂ≈ «◊¡≈Õ ÓÀ∫ «apple¡≈Ë (√≈¿±ÁΔ
¡appleÏ ÁΔ apple≈‹Ë≈ÈΔ) Í∞μ‹≈, ¿∞ÊØ∫ Óø◊ÚΔ∫
¡Àμ√Ô»ÚΔ Ò¬Δ Â∂ ÈØ-ÓÀÈ‹ ÒÀ∫‚ ‡μÍ ’∂
’∞ÚÀ «Ú⁄ Á≈÷Ò ‘Ø «◊¡≈Õ ÓÀ∫ Â∂Ò Á∂
√ÛÁ∂ ÷»‘ª Á∂ «Ú⁄’≈appleØ∫ ‹≈ «apple‘≈ √ªÕ ¿∞√
Ú’Â Á∞Í«‘apple Ú∂Ò∂ ÚΔ √μ⁄Ó∞⁄ ‘È∂apple≈
¤≈«¬¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √ΔÕ ¡√Δ∫ ‹ø◊ ÷ÂÓ ‘؉ Á∂
Ó«‘‹ ‘ÎÂ∂ Ï≈¡Á ¡ÓappleΔ’Δ ÎΩ‹ Á∂
’≈Ϋҡª «Ú⁄Ø∫ ÍÂ≈ Ò≈¿∞∫Á∂ apple‘∂ «’ ’جΔ
Ì≈appleÂΔ «’Â∂ Ϋ√¡≈ ‘ØÚ∂, «’√∂ ÙappleÈ≈appleÊΔ
’À∫Í «Ú⁄ ‘ØÚ∂, ¿∞√ ˘ ÒμÌ ’∂ ¿∞√ ÁΔ ÚÂÈ
Ú≈Í√Δ Á≈ «¬ø‹≈Ó ’ΔÂ≈ ‹≈ √’∂Õ
«¬È∑Δ∫ «ÁÈΔ∫ Ì≈appleÂΔ «‚ÍÒØÓÀ‡ª ˘ ÏÛΔ
√Ω÷ ‘ÀÕ Â≈«ÒÏ≈È Á∂ ’≈Ï∞Ò «Ú⁄ Á≈÷Ò ‘؉
Á∂ DH ÿø«‡¡ª ÁΩapple≈È ‘Δ Ì≈appleÂΔ
√Î≈appleÂ÷≈È∂ Á∂ Ó∞Ò≈‹Óª È∂ ¿∞ÊØ∫ Ì싉 Ò¬Δ
¡≈Í√ «Ú⁄ ‘μÊØÍ≈¬Δ Âμ’ ’ΔÂΔÕ «’√∂ ‘Øapple
÷∂ÂappleΔ Ó∞Ò’ È∂ ¡«‹‘≈ ¡‹ΔÏØ-◊appleΔÏ
«Ú‘≈apple È‘Δ∫ ’ΔÂ≈Õ Á»‹∂ Í≈√∂ √≈‚∂ ’ØÒ
¡Î◊≈«È√Â≈È «Ú⁄ Î√∂ ‘ج∂ Ï∂√‘≈apple≈
Ì≈appleÂΔ¡ª, √Ó∂ ¡Ωappleª, Ï≈apple∂ Ò◊≈Â≈apple
÷Ïappleª Í∞μ‹ apple‘Δ¡ª ‘ÈÕ
«¬√ Ó≈ÓÒ∂ «Ú⁄ Ì≈apple È∂ Íμ¤ÓΔ Ó∞Ò’ª
Úª◊ «Ú‘≈apple ’ΔÂ≈ Íapple ¡ÓappleΔ’≈ ¡Â∂
¡≈√‡apple∂ÒΔ¡≈ È∂ ª ‹ø◊Δ ‹∞appleÓ ’ΔÂ∂ √È
«‹√ ’≈appleÈ ¿∞È∑ª ˘ Ú≈ÍappleÈ Ú≈Ò∂ «’√∂
’«‘apple Á≈ ‚apple √Δ, Á»‹∂ Í≈√∂ Ì≈apple ÁΔ ¿∞Ê∂
ÓΩ‹»Á◊Δ Âª «Ó‘appleÏ≈Ȫ Ú≈ÒΔ √ΔÕ ¡√ÒΔ
«ÚappleØË≈Ì≈√ «¬‘ ‘À «’ Â≈«ÒÏ≈È «‹È∑ª ˘
¡√Δ∫ Ï‘∞ ÙÀÂ≈È ÓøÈÁ∂ ‘ª, È∂ «¬μÊØ∫ Âμ’
ÌappleØ√≈ «ÁμÂ≈ √Δ «’ ’≈Ï∞Ò «Ú⁄ «ÚÁ∂ÙΔ
√ÎΔappleª ˘ ’Ø¬Δ È∞’√≈È È‘Δ∫ Í‘∞ø⁄≈«¬¡≈
‹≈Ú∂◊≈Õ ¿∞È∑ª È∂ ¡≈͉≈ Ú≈¡Á≈
«ÈÌ≈«¬¡≈ ÚΔÕ ’≈appleÈ «¬‘ «’ «¬È∑Δ∫ «ÁÈΔ∫
¿∞‘ ¡≈͉∂ ¡’√ ¡Â∂ Ú≈‹ÏΔ¡Â ˘ ÒÀ ’∂
√ø‹ΔÁ≈ ‘ÈÕ
«¬√ Ó≈ÓÒ∂ «Ú⁄ Ì≈apple √apple’≈apple «¬øÈΔ
«’¿∞∫ ÿÏapple≈ ◊¬Δ, «¬√ Á∂ ’≈appleÈ «√¡≈√Δ
«’√Ó Á∂ ‘ÈÕ «ÁμÒΔ ˘ ¡Î◊≈«È√Â≈È ÁΔ
¡ÙappleÎ ◊ÈΔ ‘’»Ó È≈Ò ¡≈͉Δ
Ì≈¬ΔÚ≈ÒΔ ’≈appleÈ fi‡’≈ Òμ◊‰ Á≈ ÷ÁÙ≈
√ΔÕ Â≈«ÒÏ≈È È∂ ’≈Ï∞Ò «Ú⁄ Á≈÷Ò ‘؉ ÂØ∫
Ï≈¡Á Í«‘Ò≈ ’øÓ ¡Î◊≈È ÷∞ÎΔ¡≈ ¬∂‹ø√Δ
Á∂ «√√‡Ó ˘ ’Ï‹∂ «Ú⁄ ÒÀ‰ Á≈ ’ΔÂ≈Õ
«¬‘ Ó≈ÓÒ≈ ¡μ‹ ÚΔ Ï‘∞ √≈apple∂ Ó∞Ò’ª Ò¬Δ
Ï∞fi≈apple ϫ‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ
Ì≈appleÂΔ ÈΔÂΔÿ≈Û∂ √øÌÚ ÂΩapple ”Â∂ √Ófi
⁄∞μ’∂ ‘È «’ √≈‚Δ¡ª ¡Î◊≈È ÈΔÂΔ¡ª
Ïø‹apple Ì»ÓΔ «Ú⁄ Í∞μ‹ ◊¬Δ¡ª ‘ÈÕ «¬ÊØ∫ √‘Δ
apple≈‘ Òμ̉ ¡Â∂ √‘Δ √Ò≈Ó Ï≈‘apple
«È’Ò‰ Ò¬Δ «’√∂ ÈÚ∂∫ apple≈‘ ÁΔ ÒØÛ ‘ÀÕ
’ΩÓΔ ¿∞Í √∞appleμ«÷¡≈ √Ò≈‘’≈apple Íø’‹ ÙappleÈ
ÚμÒØ∫ Â∞appleø Ó≈√’Ø Í∞μ‹ ’∂ ’ÃÀÓ«ÒÈ «Ú⁄Ò∂
Â≈’ÂÚapple ÍØ«Ò‡ «Ï¿±appleØ ÓÀ∫Ïapple «È’ØÒ≈¬Δ
ÍÂapple»Ù∂Ú È≈Ò «Ú⁄≈apple-Ú‡ªÁapple≈ ’ΔÂ≈
‹≈‰≈ √‘Δ «ÁÙ≈ «Ú⁄ ⁄∞μ«’¡≈ ’ÁÓ ‘ÀÕ
Íø’‹ ÙappleÈ apple»√ «Ú⁄ Ì≈apple Á∂ √ÎΔapple apple«‘
⁄∞μ’∂ ‘È Â∂ ¿∞‘ √ÎΔappleª ÁΔ ÷ÂÓ ‘Ø apple‘Δ ¿∞√
ÍΔÛ∑Δ «Ú⁄Ø∫ ‘È «‹‘Û∂ Ï‘∞Â∂ ⁄apple⁄≈ «Ú⁄ ª
È‘Δ∫ apple«‘øÁ∂ Íapple ¿∞‘ √Î≈apple Íμ÷Ø∫ Ï‘∞Â
¡√appleÁ≈apple ‘È ¡Â∂ «¬√ ÓΩ’∂ √≈˘ «¬√∂ ⁄Δ‹
ÁΔ ÒØÛ ‘À ª «’ ¡√Δ∫ ’ÃÀÓ«ÒÈ (apple»√ Á≈
√μÂ≈ ’∂∫Áapple) «Ú⁄Ò∂ ¡≈͉∂ ÁØ√ª È≈Ò
apple‰ÈΔÂ’ apple≈ÏÂ≈ appleμ÷ √’Δ¬∂Õ ¡ÓappleΔ’Δ «¬Ê∂
’Ø¬Δ ÓÁÁ È‘Δ∫ ’apple √’Á∂, Ì≈Ú∂∫ «ÚÁ∂Ù
ÓøÂappleΔ ¡Àμ√ ‹ÀÙø’apple «’øÈΔ¡ª ÚΔ ’Ø«√Ùª ’apple
ÒÀ‰, «’¿∞∫«’ ¡ÓappleΔ’≈ ˘ ª ÷∞Á ¡≈͉∂
È≈◊«apple’ª ˘ ’≈Ï∞Ò ÂØ∫ Ï⁄≈¡ ’∂ ’섉
Ò¬Δ ‘μ’≈ÈΔ ÈÀ‡Úapple’ È≈Ò “¿∞√≈apple»
Â≈ÒÓ∂Ò” ’appleÈ≈ ÍÀ «apple‘≈ ‘ÀÕ
Ì≈appleÂ Ò¬Δ √Ì ÂØ∫ Úμ‚Δ √Î≈appleÂΔ Úø◊≈apple
«¬‘Ø ‘À «’ Â≈«ÒÏ≈È È≈Ò ◊μÒÏ≈ Â∂
«Ú⁄≈apple-Ú‡ªÁapple∂ ÁΔ ÒÛΔ «’Ú∂∫ Ù∞apple» ’ΔÂΔ
‹≈Ú∂Õ «‹¿∞∫ ‘Δ ¡Î◊≈«È√Â≈È ÁΔ ÈÚΔ∫
√apple’≈apple Á∂ È’Ù-È∞‘≈apple √≈‘Ó‰∂ ¡≈¿∞∫Á∂ ‘È
ª ‹apple»appleΔ ‘À «’ Ì≈apple √apple’≈apple ÚμÒØ∫ ÎΩappleΔ
’≈Ï∞Ò «Ú⁄ ¡≈͉≈ «ÚÙ∂Ù Á»Â Ì∂«‹¡≈
‹≈Ú∂Õ Ì≈appleÂ Ò¬Δ ‹apple»appleΔ ‘À «’ ¿∞‘
Â≈«ÒÏ≈È Ò¬Δ Ï‰≈¬∂ ¡≈͉∂ «Ïappleª ˘
⁄∞μÍ-⁄∞ÍΔÂ∂ «Â¡≈◊ Á∂Ú∂Õ «ÚÁ∂Ù ÓøÂappleΔ
ÚμÒØ∫ ÏΔÂ∂ ‘ÎÂ∂ √øÔ∞’ apple≈Ù‡apple √Ò≈ÓÂΔ
’Ω∫√Ò «Ú⁄ ’ΔÂΔ¡ª √÷ «‡μÍ‰Δ¡ª √≈‚∂
Ò¬Δ «ÏÒ’∞Ò ÓÁÁ◊≈apple È‘Δ∫ ‘؉◊Δ¡ªÕ
Ì≈apple ˘ ¡ÓappleΔ’≈ ÁΔ appleΔ√ È‘Δ∫ ’appleÈΔ
⁄≈‘ΔÁΔÕ ¡Ωappleª ÁΔ √∞appleμ«÷¡≈ ÁΔ ‘≈ÒÂ
Ì≈apple «Ú⁄ ÚΔ Ï‘∞ Ó≈ÛΔ ‘ÀÕ √≈˘ «¬√
Ó∞ÂμÒ’ ⁄ΔÈ ÂØ∫ «√μ÷‰ ÁΔ ÒØÛ ‘À «’
¡Î◊≈«È√Â≈È ÁΔ¡ª ¡≈Í‰Δ¡ª appleÚ≈«¬Âª
Â∂ «‘‹ΔÏΔ ’Áappleª-’ΔÓª ‘È; ¿∞Ê∂
Íμ¤ÓΔ Âapple‹ ÁΔ ‹Ó‘»appleΔ ÂÏÁΔÒΔ ÁΔ ¡≈√
appleμ÷‰≈ ÏÛΔ Á»apple ÁΔ ◊μÒ ‘ÀÕ Â≈«ÒÏ≈È
È‹appleΔ¬∂ Íμ÷Ø∫ ’ΩÓÍÃ√ ‘È Â∂ ¿∞‘ appleÚ≈«¬ÂΔ
«¬√Ò≈Ó Â∂ Ùapple∑≈ Á≈ Í≈Ò‰ ’appleÁ∂ ‘È ¡Â∂
¡Î◊≈«È√Â≈È ËappleÓ Á≈ Í≈Ò‰ ’appleÈ Ú≈Ò∂
Ó∞√ÒÓ≈Ȫ Á≈ Ó∞Ò’ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª ’Á∂ ÚΔ
«ÚÁ∂Ùª «Ú⁄ ¡≈Í‰Δ Â≈’ Á≈ Ó∞‹≈‘apple≈
ÚΔ‘ √≈Ò Í«‘Òª ¡ÓappleΔ’≈ È∂
¡¯ˆ≈«È√Â≈È ¿∞μÂ∂ ‘ÓÒ≈ ’ΔÂ≈ ª ¿∞ÁØ∫
√ÍμÙ‡ ‘Δ √Δ «’ «¬‘ Ó«‘˜
“Á«‘ÙÂ◊appleÁΔ «ıÒ≈¯ ‹ø◊” ÂØ∫ ÚμË ‘Øapple
’∞fi ÚΔ √ΔÕ ¡≈ıapple I/AA ‘ÓÒ∂ Á∂ AI «Ú⁄Ø∫
AE Ó∞‹«appleÓ √≈¿±ÁΔ ¡appleÏ Á∂ È≈◊«apple’ √ÈÕ
˙√≈Ó≈ «ÏÈ Ò≈Á∂È È∂ ‘ÓÒ∂ È≈Ò ’جΔ
√ÏøË ‘؉ ÂØ∫ «¬È’≈apple ’ΔÂ≈ √Δ ¡Â∂
¡ÓappleΔ’≈ È∂ ÚΔ ’Á∂ apple√ÓΔ ÂΩapple ”Â∂ ¿∞√ ”Â∂
ÁØÙ È‘Δ∫ Ò≈¬∂Õ Â≈«ÒÏ≈È È∂ ÚΔ ¡ÓappleΔ’≈
ÁΔ ÏøÏ≈appleΔ Á≈ «Ù’≈apple ‘؉ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬Δ
Ò≈Á∂È ˘ «’√∂ ÂΔ‹∂ Ó∞Ò’ ˘ √Ω∫͉ ÁΔ
Í∂Ù’Ù ’ΔÂΔ √ΔÕ √≈Î ‘À «’ ‹ø◊ Á∂ ÁØ
Ó’√Á √ÈÕ Í«‘Ò≈
√Δ ¡≈Ó ¡ÓappleΔ’Δ¡ª
ÁΔ ÏÁÒ≈ ÒÀ‰ ÁΔ
÷∞¡≈«‘Ù ˘ Í»apple≈
’appleÈ≈Õ Á»‹≈ Ó’√Á Ì»-«√¡≈√Δ ¡appleÊ⁄≈apple∂
È≈Ò √ÏøË √ΔÕ
¡¯ˆ≈«È√Â≈È ’Á∂ ÚΔ ¡≈ÒÓΔ
Â≈’ª ÁΔ Óø‹«Ò È‘Δ∫ «apple‘≈, ¿∞È∑ª Ò¬Δ
apple√Â≈ ‘Δ «apple‘≈ ‘ÀÕ «¬μÊØ∫ Âμ’ «’
«¬«Â‘≈√’≈appleª Â∂ «ÚÁÚ≈Ȫ È∂ ÚΔ «¬√
È≈Ò «¬’ apple√Â∂ Úª◊ ‘Δ «Ú‘≈apple ’ΔÂ≈ «‹√
¿∞μÂ∂ ÏΔÂΔ¡ª ÁØ √ÁΔ¡ª ÂØ∫ «¬’ “Úμ‚Δ
÷∂‚” ÷∂‚Δ ‹≈ apple‘Δ √ΔÕ ¡¯ˆ≈«È√Â≈È ÁΔ
’appleÈ ”⁄ «ÁÒ⁄√ÍΔ È‘Δ∫ «Á÷≈¬Δ, È≈ ‘Δ
¿∞‘ ¡≈Í‰Δ apple≈Ù‡appleÚ≈ÁΔ «Ú⁄≈appleË≈apple≈ Á≈
√ø√≈apple «Ú⁄ Í√≈apple ’appleÁ∂ ‘È ¡Â∂ È≈ ‘Øapple
Ó∞Ò’ª «Ú⁄ ‹‘≈ÁΔ Ó∞«‘øÓª ⁄Ò≈¿∞‰ Á≈
¿∞È∑ª Á≈ ’Ø¬Δ «¬apple≈Á≈ «Á÷≈¬Δ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ
√≈‚∂ ¡≈͉∂ ’ΩÓΔ ÒØ’≈⁄≈apple È≈Ò ¿∞È∑ª ÁΔ
¡ÀμÓ’∂ ÌμÁapple ’∞Ó≈apple
ÏÛΔ ◊»Û∑Δ √Ó≈ÈÂ≈ ‘À, √≈‚Δ¡ª Ï‘∞Â
√≈appleΔ¡ª ¡≈Áª Úμ÷appleΔ¡ª ‘Ø √’ÁΔ¡ª ‘È
Íapple ¿∞‘ Í»appleΔ Âapple∑ª √≈‚≈ “¡øÁapple»ÈΔ Ó≈ÓÒ≈”
‘ÀÕ
Â≈«ÒÏ≈È ‘∞‰ ‘apple«◊‹ Á∞Ï≈apple≈ Ó≈«‘Â
Ì»«Ó’≈ √ÚΔ’≈apple È‘Δ∫ ’appleÈ◊∂Õ «¬ÊØ∫ Âμ’ «’
Í≈«’√Â≈È Â∂ √≈¿±ÁΔ ¡appleÏ ˘ ÚΔ
Â≈«ÒÏ≈È ÁΔ “¡Î◊≈ÈΔ¡Â” ¡Â∂ Í÷»Ȫ
«Ú⁄ÒΔ ¡≈‹≈ÁΔ Â∂ «¬μ‹Â-¡‰÷ ÁΔ
‹ØappleÁ≈apple Ì≈ÚÈ≈ Á≈ ¡«‘√≈√ ‘Ø «◊¡≈ ‘ÀÕ
«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¡μ‹ Â≈«ÒÏ≈È È∂ ÚøÈ-
√ÚøÈ∂ «appleÙÂ∂ ω≈¬∂ ‘ج∂ ‘ÈÕ ¿∞È∑ª Ó≈√’Ø,
Í∂¬Δ«⁄ø◊, «‘apple≈È, ‹’≈appleÂ≈, ÁØ‘≈ Â∂
«¬√ªÏ∞Ò Úapple◊∂ Ó‘ªÈ◊appleª Á∂ ÁappleÙÈ ’appleÈ
ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈͉≈ √ΩÛ≈ È‹appleΔ¡≈ ÚΔ
«Â¡≈◊ «ÁμÂ≈ ‘ÀÕ Íμ¤ÓΔ ÓΔ‚Δ¡≈ Â∂
Ì»◊Ø«Ò’ √«ÊÂΔ «¬√ ˘ ÓμË ¬∂ÙΔ¡≈, ÷≈ÛΔ
¡Â∂ Áμ÷‰Δ ¬∂ÙΔ¡≈ Áapple«Ó¡≈È «¬’ Í∞Ò
Úª◊ ω≈¿∞∫ÁΔ ‘ÀÕ «¬‘ √Ó∞øÁappleΔ «’È≈apple∂
apple«‘ Â∂ ⁄≈apple∂ Í≈«√¿∞∫ ˜ÓΔÈ È≈Ò «ÿ«apple¡≈
Ó∞Ò’ ‘ÀÕ Áμ÷‰ «Ú⁄ «¬√ ÁΔ Í≈«’√Â≈È
È≈Ò ÏÛΔ ÒøÏΔ √apple‘μÁ ‘ÀÕ Íμ¤Ó «Ú⁄ «¬√
ÁΔ √apple‘μÁ «¬apple≈È È≈Ò, ¿∞μÂapple «Ú⁄
Â∞apple’Ó∂«È√Â≈È, Â≈«‹«’√Â≈È Â∂
¿∞˜Ï∂«’√Â≈È È≈Ò ¡Â∂ ¿∞μÂapple-Í»appleÏ «Ú⁄
GF «’ÒØÓΔ‡apple √apple‘μÁ ⁄ΔÈ È≈Ò √ªfiΔ ‘ÀÕ
«¬√ ÁΔ «¬√ √«ÊÂΔ È∂ ¡¯ˆ≈«È√Â≈È
˘ ÚÍ≈apple Â∂ ¡≈Ú≈‹≈¬Δ Á∂ apple√Â∂ Ú‹Ø∫
Ï∂Ù’ΔÓÂΔ «‡’≈‰≈ ω≈ «ÁμÂ≈ ‘ÀÕ
ÏappleÂ≈ÈΔ¡≈ «¬√ ¿∞μÂ∂
’Ϙ≈ ’appleÈ≈ ⁄≈‘∞øÁ≈
√Δ Âª «’ ¡≈͉Δ
Ï√ÂΔ «‘øÁØ√Â≈È ˘
Á»‹∂ √≈Óapple≈‹ª ı≈√’apple ˜≈apple ÁΔ ‘’»Ó Ú≈Ò∂
apple»√ Á∂ ‘μʪ «Ú⁄ ‹≈‰ ÂØ∫ Ï⁄≈ √’∂Õ
¡ø◊apple∂˜ª È∂ Úμ÷Ø-Úμ÷ “¡À∫◊ÒØ-¡¯ˆ≈È”
‹ø◊ª apple≈‘Δ∫ «◊‰-«ÓÊ ’∂ ¡¯ˆ≈È Ù«‘appleª
Â∂ ’√«Ï¡ª ˘ ÂÏ≈‘ ’apple «ÁμÂ≈, «¬√ Á∂
¡appleÊ⁄≈apple∂ Á≈ Òμ’ ÂØÛ «ÁμÂ≈ Â∂ «¬√ Á∂
’∞ÒΔÈ Úapple◊ ˘ ’ø◊≈Ò Ï‰≈ «ÁμÂ≈Õ
ÏappleÂ≈ÈΔ¡≈ È∂ AHGI ÂØ∫ ÒÀ ’∂ AIAI «Ú⁄
“¡¯◊≈È ‹ø◊-¬∂-¡≈˜≈ÁΔ” Âμ’ Á∂ D@
÷∞ÎΔ¡≈ ÂøÂapple ¡μ‹ ¿∞È∑ª ˘ √Ò≈Óª ·Ø’Á≈ ‘À
Â∂ ¿∞È∑ª ÁΔ ÷∞Ù≈ÓÁ ’appleÁ≈ ‘ÀÕ
√øÌ≈ÚΔ ÂΩapple ”Â∂ ¡Àμ√√Δ˙ (Ùøÿ≈¬Δ) È≈Ò
√Ïø˪ Ú≈Ò≈ «ÈappleÍμ÷ √≈apple’ Ó∞Ò’ ‘؉ Á∂
È≈Â∂ ¡Î◊≈«È√Â≈È ˘ ÍÃÌ»Â≈ √øÍøÈ,
Ó‹Ï»ÂΔ È≈Ò ¡≈‹≈Á Ó∞Ò’ Ï«‰¡≈ apple«‘‰
ÁΔ Íμ’Δ Ô’ΔÈÁ‘≈ÈΔ Ú‹Ø∫ Ì≈appleÂ
Â≈«ÒÏ≈È ÁΔ ’ΩÓªÂappleΔ Ú≈‹ÏΔ¡Â ˘
‘∞Ò≈apple≈ Á∂‰ «Ú⁄ ÓÁÁ ’apple √’Á≈ ‘ÀÕ
Â≈«ÒÏ≈È ˘ ¡Òμ◊-ÊÒμ◊ ’appleÈ Á≈
ÓÂÒÏ ¿∞È∑ª ÁΔ AII@«Ú¡ª Ú≈ÒΔ ‘’»ÓÂ
Á∂ apple≈‘ ÂØappleÈ≈ ‘ØÚ∂◊≈, ‹ÁØ∫ √≈¿±ÁΔ Â∂
¡ÓΔapple≈ÂΔ ÷∞ÎΔ¡≈ ÂøÂapple È∂ ¡ÓappleΔ’Δ Ù«‘
È≈Ò ¿∞È∑ª Á≈ «¬apple≈È «÷Ò≈Î Ó«‘‹ Ì»-
«√¡≈√Δ √≈ËÈ Ú‹Ø∫ √ØÙ‰ ’ΔÂ≈ √ΔÕ ¡√Ò
«Ú⁄ «‘øÁ» ’∞Ù Í‘≈ÛΔ «÷μÂ∂ «Ú⁄ Ú‘≈ÏΔ¡Â
(Ú‘≈ÏΔ Ó∞«‘øÓ «¬√Ò≈Ó ÁΔ ¿∞‘ Ë≈apple≈ ‘À
«‹‘ÛΔ ’μ‡Û Â∂ ‘‹apple Ó∞‘øÓÁ Á∂ Ú∂Ò∂ Á∂
«¬√Ò≈Ó Á∂ «ÈÔÓª Ó∞Â≈Ï’ ⁄μÒ‰ ¿∞Â∂ ‹Øapple
«ÁøÁΔ ‘À ‹Ø √≈¿±ÁΔ ¡appleÏ ÁΔ Ó∞μ÷ «¬√Ò≈ÓΔ
Ë≈apple≈ ‘À) Á∂ Ï∞μÒ∂ ¡≈¿∞‰ Òμ◊∂ ‘ÈÕ ‘≈Òª«’
B@@A «Ú⁄ √μÂ≈ ÂØ∫ Ï∂Á÷Ò ’apple «ÁμÂ∂ ‹≈‰
ÂØ∫ Ï≈¡Á Á∂ Á‘≈’∂ ÁΩapple≈È Â≈«ÒÏ≈È È∂
⁄ø◊Δ Âapple∑ª ¡øÂapplefi≈ Ó≈appleΔ ¡Â∂ √Ó«fi¡≈ «’
¿∞È∑ª «’‘ÛΔ¡ª Ïμ‹apple ◊ÒÂΔ¡ª ’ΔÂΔ¡ª
√≈Òª ÁΩapple≈È ¡¯◊≈«È√Â≈È Á∂ ¡«‘Ó
Ù«‘appleª ¿∞μÂ∂ ’Ϙ≈ ’apple ’∂ «¬√ Á≈ ÍÙÂØ
Ì≈ÙΔ «ıμÂ≈ ‘«Ê¡≈ «Ò¡≈Õ
¡¯ˆ≈«È√Â≈È Ì≈Ú∂∫ ‘Øapple F@ √≈Òª Âμ’
¡≈˜≈Á Ó∞Ò’ «apple‘≈, Íapple AHIC «Ú⁄ «÷μ⁄Δ
◊¬Δ ‚»appleø‚ apple∂÷≈ È∂ Ï‘∞«◊‰ÂΔ ÍıÂ»È ÒØ’ª
˘ ÁØ √≈Óapple≈‹ª (¡ø◊apple∂‹ª Á≈ «‘øÁØ√Â≈ÈΔ
√≈Óapple≈‹ Â∂ ¡Î◊≈«È√Â≈È) «Ú⁄ Úø‚
«ÁμÂ≈Õ «‘ø√’ «√¡≈√Δ ¿∞ÊÒª-Í∞ÊÒª Á∂
Â∂ «Îapple «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘Δ ¿∞È∑ª ÷∞Á ˘
√≈¿±ÁΔ¡ª Â∂ ¡ÓΔapple≈ÂΔ¡ª ÂØ∫ ÒªÌ∂ ’appleÈ≈
Ù∞apple» ’apple «ÁμÂ≈Õ ‘∞‰ ª «’øÈ≈ √Óª ‘Ø «◊¡≈
‘À «’ ¿∞È∑ª √≈¿±ÁΔ ¡appleÏ ÁΔ Î∂appleΔ Âμ’ È‘Δ∫
Í≈¬ΔÕ ¿∞∫‹, ¡ÓappleΔ’≈ ÚμÒØ∫ «¬√ Ú∂Ò∂
√≈¿±ÁΔ¡ª ˘ Ó∞Û √apple◊appleÓ ‘؉ Ò¬Δ
ÓÈ≈«¬¡≈ ‹≈ «apple‘≈ ‘À ‹Ø Ï‘∞ «⁄øÂ≈‹È’
ÚappleÂ≈apple≈ ‘ÀÕ
Ì≈apple ˘ ¡«‹‘∂ «ÈøÁ‰ÔØ◊ ÁØ◊Ò∂͉
Á≈ «ÚappleØË ’appleÈ≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À, «‹Ê∂ «¬’ Í≈√∂
¡ÓappleΔ’≈ ÚμÒØ∫ Â≈«ÒÏ≈È ˘ ÏÒÀ’Ó∂Ò ’appleÈ
Ò¬Δ ¡Î◊≈È ¡Ωappleª Á∂ ‘μ’ª ÁΔ ◊μÒ ’ΔÂΔ
‹ªÁΔ ‘À ¡Â∂ Á»‹∂ Í≈√∂ «¬√ Á∂ Ïapple≈Ïapple ¿∞‘
¡Î◊≈«È√Â≈È «Ú⁄ Ó∞Û Ú‘≈ÏΔ ¡’ΔÁ∂ Á∂
Í√≈apple Ò¬Δ √≈¿±ÁΔ ¡appleÏ ˘ ‘μÒ≈Ù∂appleΔ «ÁøÁ≈
‘ÀÕ
Ì≈apple ˘ ¡√appleÎ ◊ÈΔ Á∂ √≈Ï’≈ «‚͇Δ
¡Óapple∞μÒ≈ √Ò∂‘ ÁΔ ¿∞√ ’≈appleÚ≈¬Δ ÂØ∫ ÒªÌ∂ ‘Δ
apple«‘‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À «‹√ «‘ ¿∞√ È∂
ÈΩappleÁappleÈ ¡Ò≈«¬ø√ (¿∞μÂappleΔ ◊μ·‹ØÛ) ÁΔ
Âapple‹ ¿∞Â∂ Â≈«ÒÏ≈È ˘ ‡μ’apple Á∂‰ Á≈
¡ÀÒ≈È ’ΔÂ≈ ‘ÀÕ √Ò∂‘ ÁΔ «¬√ Ó∞«‘øÓ Á≈
÷∞Ù◊Ú≈apple ¡ø ȑΔ∫ ‘Ø √’Á≈ Â∂ È≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ
‘∞‰ Âμ’ Â≈«ÒÏ≈È È∂ ¡Î◊≈È ÷∞ÎΔ¡≈
¬∂‹ø√Δ ÁΔ¡ª “¡À’√” Î≈¬ΔÒª ÎappleØÒ ’∂ √Ò∂‘
ÁΔ¡ª Í≈«’√Â≈È ÁΔ √∞appleμ«÷¡≈ Â∂ √«ÊappleÂ≈
«÷Ò≈Î ’ΔÂΔ¡ª √apple◊appleÓΔ¡ª ÁΔ Í»appleΔ
‹≈‰’≈appleΔ ÒÀ Ò¬Δ ‘ØÚ∂◊ΔÕ ¿∞‘ ‘∞‰ “Óapple-
Ó∞μ’ ⁄∞μ’≈” Ó≈ÓÒ≈ ω «◊¡≈ ‘ÀÕ
«ÚappleÒ∂-‡≈Ú∂∫ ÷∂Âappleª ”⁄ È≈apple≈‹◊Δ-
È≈÷∞ÙΔ ˘ ¤μ‚ Á∂¬Δ¬∂ ª ¡≈«÷¡≈ ‹≈
√’Á≈ ‘À «’ Â≈«ÒÏ≈È Á≈ «’Â∂ ÚΔ ¡«‹‘≈
«ÚappleØË È‘Δ∫ ‹Ø ¿∞È∑ª ˘ ‡μ’apple Á∂ √’∂Õ «ÚÁ∂ÙΔ
Â≈’ª ÚΔ ¡«‹‘∂ ‡’apple≈¡ ÁΔ ¡μ◊ ¿∞Â∂
Â∂Ò Í≈¿∞‰ ÁΔ «‘øÓ ȑΔ∫ ’appleÈ◊Δ¡ª «‹√
È≈Ò «¬√Ò≈ÓΔ √‡∂‡ Úapple«◊¡ª ˘ ‘∞Ò≈apple≈
«ÓÒÁ≈ ‘ØÚ∂Õ
«‹ÊØ∫ Âμ’ ¡Î◊≈È ÒØ’ª Á≈ √Ú≈Ò ‘À,
¿∞‘ ⁄≈apple Á‘≈«’¡ª ÂØ∫ ‹≈appleΔ ÷≈È≈‹ø◊Δ Â∂
«Ì¡≈È’ «‘ø√≈ ÂØ∫ ¡μ’-Êμ’ ⁄∞μ’∂ ‘ÈÕ «¬√
√Ì ’≈√∂ ÂØ∫ ÚμË Íø‹ÙΔapple ’ØÒ «√¡≈‰∂ Â∂
‹appleÏ∂’≈apple «√¡≈√ÂÁ≈È ‘È «‹‘Û∂
¡⁄È⁄∂ ¿∞È∑ª ¡≈‰ ÷Û∑È Ú≈«Ò¡ª È≈Ò
«ÓÒ ’∂ ÒÛ≈¬Δ ÒÛÈ ÂØ∫ Ï⁄‰≈ ⁄≈‘∞‰◊∂Õ
÷∂ÂappleΔ Ó∞Ò’ ¡øÂapple-È√ÒΔ √ÁÌ≈ÚÈ≈ ˘
‘∞Ò≈apple≈ Á∂‰ Ò¬Δ «ÓÒ ’∂ ’øÓ ’apple apple‘∂ ‘ÈÕ
Ì≈apple ˘ ÚΔ «¬√ ’øÓ «Ú⁄ √≈Ê Á∂‰≈
⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
*Ò∂÷’ Ì≈apple Á≈ √≈Ï’≈ apple≈‹Á»Â ‘ÀÕ
Â≈«ÒÏ≈È: “Ò∞’ÚΔ∫ ÷∂‚” ÁΔ¡ª ‹≈‘apple ⁄≈Òª
¡Ω«Èø«Á˙ ⁄’appleÚappleÂΔ
Ï≈Ú‹»Á ¡¯ˆ≈«È√Â≈È Á∂ Ï‘∞Â∂ ‘≈’Ó -
¡Ó≈È¿∞μÒ≈ ı≈È, ˜‘Δapple Ù≈‘, Á≈¿∞Á ı≈È,
Ó∞‘øÓÁ Âapple’Δ ¡Â∂ ‘ÎΔ˜∞μÒ≈ ¡ÓΔÈ -
“¡≈Ë∞«È’Â≈Ú≈ÁΔ” √ÈÕ «¬√ Á∂ Ï≈Ú‹»Á
«¬’ ¡≈Ë∞«È’ apple≈Ù‡apple Â∂ ¡appleÊ⁄≈apple≈
ω≈¿∞‰ ÁΔ¡ª ¿∞È∑ª ÁΔ¡ª ’Ø«ÙÙª Ó∞Ò’
«Ú⁄ “ÓμË Úapple◊” ÁΔ ¡‰‘Ø∫Á ’≈appleÈ Í»appleΔ¡ª
È≈ ‘Ø √’Δ¡ªÕ
Ï≈’Δ √Î≈ AH”Â∂