THE QUERY PROJECT - European Commission - Europa

t R A n S l At I o n S o f t h E P R o P o S A l
Dutch
Voorstellen tot Europese richtlijnen
bij de reconstructie van verkeersongevallen.
De volgende tekst is de uiteindelijke versie van de resultaten
van de tweede QUERY Workshop, 20.10.2005, Bratislava.
1. Onderzoek plaats ongeval vs. reconstructie van het verkeersongeval
Bij de afhandeling van aanrijdingen is onderscheid te maken
tussen:
• Onderzoek op de plaats van het ongeval; het betreft hier het
opmeten en vastleggen van sporen en schade, onderzoek
voertuigen, maar ook het opnemen van verklaringen van
betrokken partijen en getuigen.
• Reconstructie; op basis van de resultaten van het onderzoek
op de plaats ongeval en van het voertuigonderzoek vindt volgens
wetenschappelijke methoden de feitelijke reconstructie
(analyse) van het verkeersongeval plaats.
In de meeste Europese landen wordt het onderzoek op de
plaats van het ongeval uitgevoerd door de politie c.q. ambtenaren/personen
die daartoe speciaal zijn opgeleid. Voorgesteld
wordt deze speciaal getrainde personen in de toekomst als
onderzoeker verkeersongevallen te noemen.
Werkzaamheden in het tweede werkveld, de reconstructie,
zouden uitgevoerd moeten worden door academisch geschoolde
personen.
Voorgesteld wordt, dit werkgebied „verkeersongevalsreconstructie“
of „verkeersongevalsanalyse“ te noemen (‘accident reconstruction’),
en deze discipline duidelijk van het beroep van onderzoeker
verkeersongevallen te onderscheiden.
Hieronder wordt de benaming reconstructionist/analist gehanteerd,
voor personen werkzaam binnen dit werkgebied. Voor elk
land afzonderlijk kunnen in dat land gebruikelijke en vergelijkbare
benamingen voorkomen, als deze maar een gelijke betekenis
hebben, zoals reconstructionist in Engeland Unfallanalytiker in
Duitsland.
Het gebruik van begrippen zoals „technischer Experte“ of „KFZ-
Experte“ zullen vermeden moeten worden, omdat deze begrippen
voor uitleg van meerdere omschrijvingen vatbaar zijn.
Nederland en Groot-Brittannië stemmen niet in met de minimale
eis van academisch geschoolde personen.
In deze landen, waar een systeem geldt waarbij het onderzoek
op de plaats van het ongeval en de reconstructie/analyse door
speciaal daartoe opgeleide politie-ambtenaren wordt uitgevoerd,
dient dan wel deze speciale opleiding gewaarborgd te worden.
In zaken met een meer complex fysisch en mathematisch
niveau kan en wordt in deze landen een beroep gedaan op
reconstructionisten/analisten, die over de nodige (hoger beroeps)
opleidingen en ervaringen beschikken. De afweging voor zo’n
ondersteuning dient per geval plaats te vinden.
. Beschermde titel voor de reconstructionist/analist
In de meeste Europese landen wordt in z’n algemeenheid één
deskundige ingezet, de opdrachtgever is de rechtbank. In enkele
6
landen wordt door elke betrokken partij een deskundige ingezet.
Alleen wanneer een getuige-deskundige wordt benoemd worden
hoge eisen gesteld op het gebied van kwaliteit en moraliteit.
De schuldvraag wordt dan gebaseerd op de conclusies van de
deskundige, welke conclusies door een leek niet getoetst kunnen
worden.
Om kwaliteit en morele integriteit te garanderen dient een
controle systeem ingesteld te worden. Personen die voldoen aan
de eisen gesteld binnen dat kwaliteitscontrole systeem krijgen een
beschermde titel (en indien nodig ook een beschermde insigne),
zodat een leek de mogelijkheid heeft, deze personen van zich zelf
benoemde deskundigen te onderscheiden.
Dit systeem zou vergelijkbaar kunnen zijn met verplichtigen
van beschermde titels in andere beroepen zoals bij artsen en
advocaten.
. Onderzoek verkeersongeval
Het vastleggen van sporen op de plaats van het ongeval is een
taak die hoge verantwoordelijkheid vraagt en om deze reden
speciaal opgeleid personeel vraagt. Doorgaans kan deze taak
niet uitgevoerd worden door personen met een basis politieopleiding.
In z’n algemeenheid is voor de onderzoeker, belast met de
ongevalsopname, geen academisch niveau noodzakelijk, omdat
de ongevalsopname voor een groot gedeelte volgens richtlijnen
uitgevoerd kan worden, dan vindt doorgaans ook nog geen
reconstructie/analyse plaats.
Bij een zeer complexe aanrijding kan echter bij de opname
van de sporen een (deel) reconstructie/analyse op de plaats van
het ongeval wenselijk zijn. In zo’n situatie is het raadzaam een
reconstructionist/analist ter plaatse te vragen.
. kwalifikatie van de reconstructionist/analist
De reconstructie/analyse van complexe verkeersongevallen
vraagt doorgaans een vergaande fysische en technische kennis,
op het niveau van een hogere technische beroepsopleiding.
Opleidingsrichtingen zoals werktuigbouw, voertuigtechniek,
fysica of een vergelijkbare richting moeten gezien worden als een
voorwaarde voor de loopbaan tot reconstructionist/analist. Deze
opleiding is echter niet voldoende om dit vakgebied uit te kunnen
voeren. Aanvullend zijn ook gerichte praktische en theoretische
ervaringen nodig. De theoretische aanvullende kwalificaties
kunnen bereikt worden door, specifiek op dit vakgebied gerichte
aanvullende opleidingen. Praktische ervaringen kunnen alleen
verkregen worden door het werken binnen dit vakgebied onder
begeleiding van ervaren reconstructionisten. Reconstructionisten/analisten
dienen ten minste drie jaar praktisch binnen dit
vakgebied gewerkt te hebben. Verder dienen reconstructionisten
ten minste basiskennis te hebben van het rechtsysteem in het
land waar men werkt, alsook het processysteem en de regels der
bewijsvoering.
Reconstructionisten dienen ten minste in het bezit te zijn
van rijbewijs B. Het bezit van rijbewijs klasse A en C1-CE wordt
aanbevolen. Het bezit van een rijbewijs in een bepaalde klasse
garandeert in z’n algemeenheid overigens nog niet, dat de reconstructionist
over voldoende rij ervaring beschikt, maar zonder
eigen rijervaring kan het gedrag van een bepaald voertuig danwel
de bestuurder daarvan niet beoordeeld worden.