BÁO CÁO TỔNG HỢP

trong đó n = 1, 2, 3, 4 đối với các biến xác định tại tâm lưới (dấu nhân), n = 1, 2, 3, 4,
5 đối với các biến xác định tại nút lưới (dấu chấm tròn), α là một biến trường nào đó,
MC ký hiệu xu thế tính được bởi mô hình, LS chỉ xu thế quy mô lớn nhận được từ
phân tích hoặc từ mô phỏng của mô hình quy mô lớn, n là khoảng cách từ biên gần
nhất đến các điểm lưới (n=1 trên biên). Trọng số w(n) đối với các biến tại tâm lưới
(tính từ điểm trên biên trở vào trong miền mô hình) bằng 0.0, 0.4, 0.7 và 0.9 trong khi
đối với các biến trên nút lưới bằng 0.0, 0.2, 0.55, 0.8 và 0.95. Tất cả các điểm khác
trên miền thô có trọng số w(n) = 1. Phương pháp biên lỏng dần dựa trên nguyên tắc
làm cho các biến mô hình phù hợp dần với trường điều khiển, hay trường qui mô lớn,
khi đi qua vùng đệm từ trong miền tính ra ngoài biên. Nó đảm bảo việc chuyển đổi cơ
chế giữa trường qui mô lớn và mô hình, đồng thời hạn chế việc phát sinh nhiễu tại
vùng đệm. Phương pháp này bao gồm các số hạng Newton và số hạng khuếch tán:
⎛⎛∂α
⎞⎞
⎜⎜ ⎟⎟ = FnF ( ) − − ( ) Δ −
⎝⎝ ∂t
⎠⎠
n
( α α ) FnF ( α α )
1 LS MC 2 2 LS MC
với n=2,3,4 trong đó F giảm dần tuyến tính từ biên xung quanh: Fn () = (5 − n)/3
với
2
n =2,3,4 và Fn= () 0 với n > 4; F1 = 1/(10 Δ t)
và F2 =Δs /(50 Δ t)
.
3.9.4 Các sơ đồ tham số hóa vật lý
Các quá trình vật lý cơ bản của RegCM3 bao gồm (1) trao đổi sinh quyển - khí
quyển, (2) bức xạ, (3) chuyển động rối trong lớp biên hành tinh, (4) giáng thuỷ quy mô
lớn, (5) đối lưu, (6) trao đổi thông lượng đại dương - khí quyển, (7) hồ - khí quyển và
(8) vận chuyển các thành phần hóa học.
1) Các quá trình bề mặt đất
Tham số hóa các quá trình vật lý bề mặt đất được thực hiện bằng việc sử dụng sơ
đồ trao đổi sinh−khí quyển BATS1E (Biosphere−Atmosphere Transfer Scheme) được
mô tả cụ thể bởi Dickinson và CS (1993) [82]. BATS được thiết kế để mô tả vai trò
của thực vật và tác động của độ ẩm đất trong việc làm thay đổi sự trao đổi động lượng,
năng lượng và hơi nước giữa bề mặt và khí quyển. Mô hình bao gồm lớp thực vật, lớp
tuyết, lớp đất mặt, lớp rễ (hoặc một lớp đất dày 10cm), một lớp sâu hơn dày 1-2m và
lớp đất sâu thứ ba dày 3m. Nhiệt độ của các lớp đất được dự báo theo phương pháp tác
động phục hồi (force-restore) của Deardoff (1978) [79]. Nhiệt độ tán lá và bề mặt tán
được chẩn đoán qua phương trình cân bằng năng lượng bao gồm các dòng hiển nhiệt,
bức xạ, và ẩn nhiệt.
Việc tính toán nước trong đất gồm có các phương trình dự báo hàm lượng nước
trong các lớp đất. Các phương trình này tính đến giáng thủy, tuyết tan, nước rơi xuống
từ tán lá, bốc thoát hơi, dòng chảy mặt, sự thấm phía dưới tầng rễ, và sự trao đổi
khuếch tán của nước giữa các lớp đất. Quá trình di chuyển nước trong đất được mô tả
gần đúng bằng hàm giải tích nhận được từ những kết quả của mô hình đất phân giải
cao và cường độ dòng chảy mặt được biểu diễn như là hàm của cường độ mưa và mức
độ bão hòa của nước trong đất, và phụ thuộc vào tính xốp, lực hút nước và độ dẫn
nước của đất. Bốc hơi từ bề mặt đất là hàm của bốc hơi khả năng và dòng ẩm cực đại
qua bề mặt ướt mà đất có thể giữ được. Do đó, tốc độ bốc thoát hơi bề mặt phụ thuộc
vào sự có mặt của nước trong đất. Tốc độ dòng chảy mặt được biểu diễn là hàm của
tốc độ giáng thuỷ và mức độ bão hoà của nước trong đất. Độ dày lớp tuyết được dự
110