BÁO CÁO TỔNG HỢP

CHƯƠNG 9. GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC ỨNG PHÓ VỚI CÁC
HIỆN TƯỢNG KHÍ HẬU CỰC ĐOAN Ở VIỆT NAM
9.1 Mở đầu
Thích ứng với BĐKH là một quá trình, trong đó những giải pháp được triển khai
và thực hiện nhằm giảm nhẹ hoặc đối phó với tác động của các sự kiện khí hậu và lợi
dụng những mặt thuận lợi của chúng (IPCC, 2007).
Thích ứng với BĐKH là một chiến lược
cần thiết ở tất cả các quy mô, có vai trò bổ trợ
quan trọng cho chiến lược giảm nhẹ BĐKH
(giảm phát thải khí nhà kính) trên phạm vi toàn
cầu bởi khả năng tiềm tàng của nó trong việc
hạn chế và giảm nhẹ những tác động tiêu cực
của BĐKH, kể cả biến đổi các trạng thái trung
bình, những biến động khí hậu và các sự kiện
khí hậu cực đoan. Nhiều giải pháp thích ứng
cũng góp phần giảm nhẹ biến đổi khí hậu. Do
đó, thích ứng ứng những biến động khí hậu và
các sự kiện khí hậu cực đoan hiện nay chẳng
những đem lại nhiều hiệu quả thiết thực mà
đồng thời còn tạo cơ sở cho việc ứng phó với
BĐKH trong tương lai. Mối quan hệ giữa thích
ứng với giảm nhẹ BĐKH được thể hiện trong
sơ đồ hình 9.1.
Hình 9.1 Sơ đồ ứng phó với BĐKH
Đường liền chỉ ảnh hưởng hoặc phản
ứng trực tiếp. Đường gián đoạn chỉ
ảnh hưởng hoặc phản ứng gián tiếp
(Theo Smit 1993) Adapting to
Climate Change: An International
Perspective, Springer 1996)
Những tiến bộ trong việc theo dõi, giám sát những biến đổi vật lý và sinh học
trong hệ thống khí hậu và những hiểu biết đầy đủ hơn về khả năng tổn hại do những
biến động khí hậu, các hiện tượng khí hậu cực đoan và những tác nhân khác liên quan
gây ra cho thấy sự cần thiết phải xây dựng chiến lược thích ứng và phát triển năng lực
thích ứng.
Thích ứng với BĐKH là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự quan tâm bền bỉ và
không ngừng hoàn thiện, đồng thời nó có quan hệ tương hỗ với chiến lược giảm nhẹ
BĐKH. Chiến lược thích ứng với BĐKH dù hoàn thiện bao nhiêu cũng không thể giải
quyết tận gốc vấn đề BĐKH. Vì thế, song song với việc xây dựng và triển khai chiến
lược thích ứng thì đồng thời cần xây dựng và triển khai chiến lược giảm nhẹ BĐKH
trên phạm vi toàn cầu.
Nước ta là thành viên không thuộc Phụ lục 1 của Công ước Khung của Liên Hiệp
Quốc về biến đổi khí hậu. Vì thế, nước ta chưa có nghĩa vụ phải thực hiện các biện
pháp giảm phát thải khí nhà kính theo chỉ tiêu định lượng. Tuy nhiên, thực hiện nghĩa
vụ thành viên của một bên Công ước về những nguyên tắc và cam kết có liên quan tại
Điều 3 và Điều 4 của Công ước Khí hậu, trong đó đáng chú ý là tại khoản 3, Điều 3 -
Các nguyên tắc - nêu rõ “Các bên phải thực hiện những biện pháp thận trọng để đoán
trước, ngăn ngừa hoặc làm giảm những nguyên nhân của BĐKH và làm giảm nhẹ
những ảnh hưởng có hại của nó”, và tại khoản 1 (f), Điều 4 - Các cam kết - ghi: “Tính
343