Sobre el significado de la pedagogía en contextos de encierro - Inicio
Sobre el significado de la pedagogía en contextos de encierro - Inicio
Sobre el significado de la pedagogía en contextos de encierro - Inicio
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
supera <strong>la</strong> i<strong>de</strong>a según <strong>la</strong> cual <strong>el</strong> d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>te es un ser difer<strong>en</strong>te, <strong>de</strong>sviado y<br />
patológico que <strong>de</strong>be ser reeducado o formado <strong>de</strong> acuerdo a los valores sociales<br />
establecidos y <strong>de</strong> acuerdo a lugar que ocupe <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> <strong>la</strong>s r<strong>el</strong>aciones sociales.<br />
Perspectiva ésta última que pue<strong>de</strong> inferirse <strong>de</strong> lo p<strong>la</strong>nteado por Foucault.<br />
En segundo lugar está <strong>la</strong> perspectiva positivista que ve al d<strong>el</strong>ito como un<br />
hecho natural, como <strong>el</strong> nacimi<strong>en</strong>to y <strong>la</strong> muerte. Aquí <strong>el</strong> d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>te se asume<br />
como algui<strong>en</strong> <strong>de</strong>terminado por sus particu<strong>la</strong>rida<strong>de</strong>s biológicas, psicológicas y<br />
sociales. D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> esta perspectiva,<br />
El d<strong>el</strong>ito era así reconducido por <strong>la</strong> escu<strong>el</strong>a positiva a una concepción <strong>de</strong>terminista <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
realidad <strong>en</strong> <strong>la</strong> que <strong>el</strong> hombre resulta inserto y <strong>de</strong> <strong>la</strong> cual, <strong>en</strong> fin <strong>de</strong> cu<strong>en</strong>tas, es expresión<br />
todo su comportami<strong>en</strong>to. El sistema p<strong>en</strong>al se sust<strong>en</strong>ta, pues, según <strong>la</strong> concepción <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
escu<strong>el</strong>a positiva, no tanto sobre <strong>el</strong> d<strong>el</strong>ito y sobre <strong>la</strong> c<strong>la</strong>sificación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s acciones<br />
d<strong>el</strong>ictuosas, consi<strong>de</strong>radas abstractam<strong>en</strong>te y fuera <strong>de</strong> <strong>la</strong> personalidad d<strong>el</strong> d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>te,<br />
sino más bi<strong>en</strong> sobre <strong>el</strong> autor d<strong>el</strong> d<strong>el</strong>ito, y sobre <strong>la</strong> c<strong>la</strong>sificación tipológica <strong>de</strong> los autores.<br />
(Baratta, 2004: 32).<br />
Fr<strong>en</strong>te a lo anterior, estableci<strong>en</strong>do <strong>la</strong>s causas que produc<strong>en</strong> al d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>te,<br />
causas consi<strong>de</strong>radas aj<strong>en</strong>as a él, <strong>la</strong> p<strong>en</strong>a adquiere <strong>el</strong> valor <strong>de</strong> respuesta social<br />
<strong>de</strong>stinada a <strong>la</strong> reeducación d<strong>el</strong> d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>te a fin <strong>de</strong> superar los condicionami<strong>en</strong>tos<br />
sociales que lo impulsan a d<strong>el</strong>inquir. Aquí, pue<strong>de</strong>n evi<strong>de</strong>nciarse cómo una<br />
concepción difer<strong>en</strong>te d<strong>el</strong> hecho d<strong>el</strong>ictivo, <strong>de</strong> <strong>la</strong> d<strong>el</strong>incu<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral comi<strong>en</strong>za a<br />
<strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>rse <strong>en</strong> <strong>la</strong> literatura criminológica. Esta nueva forma d <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>r, sigue los<br />
p<strong>la</strong>nteami<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> Augusto Comte, <strong>en</strong> <strong>la</strong> medida <strong>en</strong> que se naturalizan los<br />
procesos sociales y <strong>el</strong> ci<strong>en</strong>tífico busca su compr<strong>en</strong>sión y <strong>la</strong> interv<strong>en</strong>ción a<strong>de</strong>cuada<br />
sobre los mismos. Si se conoc<strong>en</strong> <strong>la</strong>s dinámicas sociales, a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong>s leyes que<br />
<strong>de</strong>terminan su <strong>de</strong>sarrollo, se pue<strong>de</strong> prever e interv<strong>en</strong>ir, más correctam<strong>en</strong>te, más<br />
ci<strong>en</strong>tíficam<strong>en</strong>te.<br />
Estos dos p<strong>la</strong>nteami<strong>en</strong>tos, pue<strong>de</strong>n ser consi<strong>de</strong>rados, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> nuestra<br />
perspectiva, como <strong>el</strong> punto <strong>de</strong> partida <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>el</strong> cual se van a construir los<br />
discursos mo<strong>de</strong>rnos sobre <strong>la</strong> criminalidad y <strong>la</strong> forma <strong>de</strong> tratar<strong>la</strong> por parte <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
sociedad “sana” o no criminal. En estos discursos no sólo va a interv<strong>en</strong>ir un campo<br />
disciplinar, como se había dicho, sino que <strong>en</strong> <strong>el</strong> discurso criminológico, hará