29.01.2015 Views

soxumis saxelmwifo universiteti soxumis saxelmwifo universitetis ...

soxumis saxelmwifo universiteti soxumis saxelmwifo universitetis ...

soxumis saxelmwifo universiteti soxumis saxelmwifo universitetis ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>soxumis</strong> <strong>saxelmwifo</strong> <strong>universiteti</strong><br />

ul ZeglSi, rogoricaa ioane bagrationis `sjuldeba~.<br />

daviT batoniSvilis samarTalSi CvenTvis saintereso sityvis<br />

xmarebis oriod SemTxvevaa damowmebuli (zmanuri formiT):<br />

`...moWirnaxulei mamulisa mis visdaca niWebies mebatonisagan<br />

misisa~. 1 aznaurobis wodeba ~aramc Tu mistaces mefeTa, aramed<br />

aniWesca~. 2<br />

gansaxilveli termini Taviseburi formiTaa 1263 wlis saeklesio<br />

krebis dadgenilebaSi: `...niWnimca mianiWeniT~, `niWi mieniWebis~.<br />

3 `niWis miniWeba~ igivea, rac dRevandeli gagebiT `sa-<br />

Cuqris Cuqeba~.<br />

sulxan-saba orbeliani qarTul leqsikonSi `niWs~ naCuqrobis<br />

xelSekrulebis subieqtTa socialur mdgomareobas ukav-<br />

Sirebs. misi ganmartebiT `niWi aris ufalTa mier saboZi~. aseT<br />

ganmartebas leqsikonis mxolod erTi — yvelaze adrindeli<br />

nusxa uWers mxars. nusxaTa umravlesobaSi ki niWi gansazRvrulia<br />

rogorc `saboZvari~, yovelgvari sxva axsna-ganmartebis gareSe.<br />

magram es saqmes ar cvlis, radgan, sabas ganmartebiTve,<br />

`saboZvari~ aris `uaResTagan misacemeli~.<br />

axla TviT `Cuqebis~ da `naCuqrobis~ Sesaxeb:<br />

rogorc irkveva `Cuqeba~ da misi Zirisgan nawarmoebi sityvebi,<br />

sazogadod, qarTul enaSi, kerZod ki sasamarTlo praqtikasa<br />

da samarTlebriv ZeglebSi SedarebiT gvian mkvidrdeba. yovel<br />

SemTxvevaSi, es termini ar gvxvdeba arcerT Cvens erovnul<br />

sakanonmdeblo ZeglSi, romlebic vaxtang VI-is samarTlis wignTa<br />

krebulSia Tavmoyrili.<br />

sulxan-saba orbelianis `sityvis kona~ gviCvenebs, rom `Cuqeba~<br />

da misi Ziris danarCeni sityvebi leqsikonis Sedgenis<br />

dros ar ixmareboda im mniSvnelobiT, rogorc dRevandel qar-<br />

TulSi.<br />

CvenTvis saintereso sityvaTa jgufs saba Tavisi leqsikonis<br />

ramdensame adgilas exeba: `Cuqebai ars stumars rai maspin-<br />

Zelman misces rame~. `sityvis konis~ zogierT xelnawerSi aseTi<br />

ganmartebaa: `...Cuqebad vityviT stumari ra gaistumrao maspin-<br />

Zlisa swori iyos, gina udaresi, anu gina udidesi maspinZlisa miersa<br />

misacemelsa~.<br />

amgvarad, sulxan-sabas leqsikonis Tanaxmad, Cuqeba saxeze<br />

gvaqvs maSin, roca maspinZeli stumars miscems rames. amasTan,<br />

stumris gacileba, maspinZliseuli misacemliT, Cuqebad iwode-<br />

1<br />

samarTali batoniSvilis daviTisa. gamosca d. furcelaZem. Tb., 1964,<br />

gv. 76.<br />

2<br />

samarTali batoniSvilis daviTisa, gv. 76.<br />

3<br />

qarTuli samarTlis Zeglebi. t. III: saeklesio sakanonmdeblo Zeglebi<br />

(XI-XIXss). teqstebi gamosca, SeniSvnebi da saZieblebi daurTo prof. i.<br />

doliZem. Tb., 1970, gv.120.<br />

219

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!