Legenda aurea : vulgo historia Lombardica dicta ad ... - Pot-pourri

Cap. CLXir. De oinnlbus sanctis. 719
omniiim provinciarnm siniulacra in urbe sua habcrenl, quin potins
ferc singiilis Diis templa singula constnixerunt, taniquara qui eos
cunctaruin provinciarum victores et (loniinos elTecissent. Sed quia
omnia jdola templum ibidcra habere non poterant, ad niajorein
suae vcsaniae ostenlatioiiein unum tcniplum caeteris mirabiiius et
sublimius in honorem Deoruni oninium crcxcrunt ct panthcon, quod
sonat; toli Dii, vocaverunt a pan, quod est totuni . ct thcos Deus.
Ponlifices enim jdolorum ad inajorem populi deceptionein finxerunt,
quod sibi a Cjbele, quain oinnium Dcoruni matrem vocabant, fuerit
impcratnm, iit, si de oninibus gentibus vellcnt victoriam obtinere,
(iliis suis templum luagnificum fabricarent. Fundamcntuni autcra
ipsius tcnipli ^)sphacricum jacitur, ut cx ipsa forma Dcoruin ac-
tcrnitas demonstretur, sed , quia latitudo tcstudinis insustcntabilis
vidcbatur. cum supra tcrrani in aedificio aliquantulum processissent,
toturn intus terra rcplcbant, simul, ut dicitur. cuin tcrra dcnarios
jacicntes, et sic fecerunt, quousque praedictum templuin est mira-
bililer consummatum. Tunc data liccntia, ut , quicunque terram
aspoitare vellet, tota, quain iii ipsa terra invcnisset, pccunia sua
esset, festine turba properat et ipsuin templuin cito evacuat. Dc-
niquc Romani ^)pinnam acncain ct dcauratain fabricant et in summi-
tate collocant. Ajunt quoque, quod in hac omnes provinciae
uiirabiliter sculptae eraiit, ita ut, quicuinquc Romani venisset,
versus quo esset sua provincia , scirc posset. Haec autcm pro-
cedente tcmpore inde cecidit, unde et in pracdicto tcmplo in
summitate apcrtura rcmaiisit. Tempore igitur ^)Phocae impcrato-
ris , cnin jani dudum Roma lidcni domini recepisset, Bonifacius
papa quaitus a magno Grcgorio circa annos domini DCV prae-
dictum templum a Phoca inipcratorc impctravit ct omniuin jdolo-
rum eliminata spurcitia ipsuin teraplum IV Idus Maji in honore
beatae Mariae et omnium martirum consecravit ac locuni sanctae
Mariae ad raaitircs appcllavit , qui nunc sancta Maria rotunda a
populo appellatur. Nonduni eniin confessoruni sollcninia ab eccle-
sia agcbantur, scd quia ad hoc festum multitudo maxima conflucbat
et propter dcfectuni victualiuin celebrationi vacare non poterant,
ideo quidam papa Gregorius hoc festum in calendis Novcmbris,
quando niajor victualinm copia videtur esse, mcssibus et vindemiis
celebratis fieri instituit ac per universum niundura hunc diem in
hoiiorc omnium sanctorum celcbrari sollcmniter ordinavit. ct sic
J) Vuigo : spericum.
2) Yulgo ; pinoain, 3) Ed. l'r. Vocni'.