сынап баганасы бойынша кысым 115 мм жэне одан жогары кетершсе,АГ-ньщ Ш сатысы болтаны. Аргериялык кысымньщ кетвршу}жвншде анамнезде керсетшсе, кандай да болмасын гипотензивткдэршер тексеру алдында кабылданса, онда будан бурын артериялыккысымныц кетершгецщп дайрп аныкгалган кысымньщ децгешнекарамай-ак. гипертониянын бар екен дт мойындалады. Мунымен 6ipreтексершген адам диспансершк есепте бар ма, жок па жэне аргериялыккысымын ретке келпру максатымен кандай амал-шара колданып жур,мше, осыныц барлыг ы аныкгалады.Дененщ артык салмагы (ДАС). Дененщ артык салмагын бшумаксатында антропометриялык зерттеулер епазшедо (бойы - 0,5 смдэдщкке дешн, дене салмагы - 0,5 кг далдкке дейш). Кетле индекс!елшемшен асып турганда гана дененщ артык салмагы бар екенщпмойындалады (29-дан жогары болса), ол кдтерл1 фактор болыпсаналады.ДАС = салмак (кг): бой (м)2 > 29,0Аскынган тукым куалаушылык (АТК)- Ата-аналарынданемесе кандас туыскандарындагы медициналык жалпы жйсгелу!бойынша элдеб1р аурулардыц, сонымен катар олардьщ аскынгантурлершщ болуы.Тем ею шегу — бул тэулис бойы tu rn 6ip тал темею шегшетшболса да, катер факторларыныц бар ёкёцдап мойындалады.IuriMiiiK йшу — тексершетш адамныц айына бар болтаны 6ipрет арак inietim аныкталса да, бул туста катер факторларыныц барекещцл мойындалады. Будан кейш оны нактылап аныктау колгаалынады. Аптасына кем дегенде 2 рет шпмдйс ипетшдерда жшш епндер деп, ал айына 2-3 рет аузына алатындарды калыпты деп,айына 1 немесе одан да аз нпепндерд1 сирек ш епндер деп атайды.Нашакорлык — ecipnri затгарын (апиын, героин, марихуана,анаша) тутыну мен соларга деген тежеусЬ кумарл ык.Токсикомания жэне фармакомания— улы заттарга жэнекейб1р дэрьдэрмектерге деген кумарлык (ацетон, эфир, элениум,клофеллин, эфедрин, т.т.).Ас тузына кумарлык — тузга деген сез1мталдыктынтемендеушен болады. Keft6ip халык ас тузын кеб1рек колданады,Tiirri шайга да туз с алып йиед1.Егер тшдщ туб1рше тамызатын ерпндщеп туз децгейш б^ртшдепжогарылатса, тузга деген сез1мталдыюъщ эр адамда эр турл1 болатьшыИ
жэне колданылатын туз ертщщй коюланган сайын тузгасез1мталдьщтьщ темендейтш байкалады. Ас тузын артыкколданатындарда гипертония жш кездеседиАс тузьша деген сезшталдыкты аныктау ушш, зерттелуштиннщ Ty6ipiHe туз ертщщсшщ эр турл1 концентрациясын кезекпентамызьш, кай коюлыкта туз дэм1 сезшетйп аныкталады. 0,6 % тузертщщсш сезетш болса, зертгелушшн тузга деген сез1мталдыгыньщжогары болтаны. 0,6-0,8 %-i сезсе - сез1мталдыктьщ орташа екенш, ал0,9 % сезсе - сез1мталдыктыц темен екенш керсетедьЛипид алмасуьшыц бузылуы. Муны кандагы холестеринмелшершен байкайды. Гиперхолестеринемияда (ГХС) холестериннщжалпы Menniepi 260 мг %>) немесе одан да жогары болады. Алпшеральфа холесгеринемияда - липопротеидтер тыгыздыгы 34 мг %немесе одан да темен болады.Анемияда - гемоглобиннщ кандагы мелшер1 120 мг%-тен 100мг%-дейш темендейд1.Typni стрестж жагдайлардьщ жшлеу1 де денсаулыкка катерл1фактордьщ 6ipi болып саналады.Осы кезде сахарализм деген термин колданылады. Брехманнынайтуынша, тэтплерщ, кантга кеп колданудьщ ез1 кант диабепауруыньщ туындауына себепкер болады.Гиподинамия - кимыл жеткшказдш, каз1рп кезде кецшентаральш отырган денсаулыкка катерл1 фактор болып саналады.Акылым заманнан 6epi б1здщ ата-бабаларымыз TipmuiiKкажеттшпмен непзшен тумырьш козталыста, жупргсте немесетурган калпында еткеруд1 калаган, шаршаганда жатып дем алатынболтан.Оркениет бул eMip салтын езгертп: бупнп дэу1р адамы енд1отырып алды. Сощы гасырлар бойы онда отыру эдетй пайда болыпкана койтан жок, эбден бекда. Кайда болса да, эр гурл1 кел1кте, кайжерге бет алса да, эйтеу1р отырып алуга ыкыластымыз.Теледидар алдьшда отырып, оны тамашалаймыз, отырганкальшта энгтмелесемЬ, телефон аркылы да отырып хабарласамыз,кызмет бабьшен жиналыстарда, мэжшстерде, бас косулардаотырамыз, серуенге шыкканда отырып дидарласамыз, жумысорнында да отырып, мшдеим1зда аткарамыз. Кецсе кызметинй езбелсендо ем1ршде 80000 сагат устел басында етюзетшдш есептелшаныкгалды.12
- Page 2 and 3: КАЗАКСТАН РЕСПУБЛИ
- Page 4 and 5: Екншп басылым wipicneci
- Page 6 and 7: КЫСКАРТЫЛГАН АТАУЛ
- Page 8 and 9: 6ipereft амалдар жуйес
- Page 10 and 11: ортаныц эр турл! эс
- Page 14 and 15: Kefi6ip зертгеушшер “H
- Page 16 and 17: 4. Непзп белшде осы
- Page 18 and 19: 2 сабакГИГИЕНА - ДЕН
- Page 20 and 21: куатын артыруга ба
- Page 22 and 23: Санитариялык-стати
- Page 24 and 25: КвЗ ГИМНАСТИКАСЫКе
- Page 26 and 27: TIC ЖЭНЕ АУЫЗ КУЫСЫ Г
- Page 28 and 29: суга кщыцызды малы
- Page 30 and 31: 3 -сабакДЕНСАУЛЬЩТЫ
- Page 32 and 33: 16016216416616817017217417617818018
- Page 34 and 35: кажет. Дене жуктеме
- Page 36 and 37: Ерлер20-29 ОКЖМPWC30-39 о
- Page 38 and 39: 4-сабакДЕНСАУЛЫКТЫ
- Page 40 and 41: а ) тамактанудын же
- Page 42 and 43: Ана курсагындагы б
- Page 44 and 45: БАЛЛЛАРДЫЦ ПСИХИКА
- Page 46 and 47: 10-11 жас - урык ecyi жэн
- Page 48 and 49: Геронтология - орга
- Page 50 and 51: Картайгап кезде ер
- Page 52 and 53: Картаю жылдамдыгын
- Page 54 and 55: Г КаннынI лиасголал
- Page 56 and 57: децгейш темендетет
- Page 58 and 59: жауаптар есепке ал
- Page 60 and 61: багытына байланыст
- Page 62 and 63:
шогырлану денгеш т
- Page 64 and 65:
Журек жиырылу жиш п
- Page 66 and 67:
19-дан 37 балга дешн -
- Page 68 and 69:
7 сабакДЕНЕ ШЫНЫКТЫ
- Page 70 and 71:
8. Дене шыныктыруме
- Page 72 and 73:
ынталандырады, ал ж
- Page 74 and 75:
5. Жукгемеге дети, б
- Page 76 and 77:
ету ушш тандалган т
- Page 78 and 79:
келмек. Сонымен кат
- Page 80 and 81:
топка белшедй Kapi (н
- Page 82 and 83:
- кашанда тэцертецп
- Page 84 and 85:
Tepiac шел кабатыньщ к
- Page 86 and 87:
дайындлган тагам к
- Page 88 and 89:
9 сабакТУКЫМ 0РБ1ТУ
- Page 90 and 91:
Тукым ербгту саулы
- Page 92 and 93:
6. Спермицидтер. Бул
- Page 94 and 95:
- езшщ жыныстык бей
- Page 96 and 97:
пневмония, бшм ЖИТС
- Page 98 and 99:
10-сабакДЕНСАУЛЫК П
- Page 100 and 101:
К у й з е л i с деп ст
- Page 102 and 103:
ПСИХОФИЗИОЛОГИЯЛЫ
- Page 104 and 105:
23. Мен осы айтса сен
- Page 106 and 107:
10. Мен осы бакытгым
- Page 108 and 109:
жауабьщыз “4” болс
- Page 110 and 111:
тырысыныз. Тыныс шы
- Page 112 and 113:
VIII к а г и д а. Жаска
- Page 114 and 115:
6. Болы п жагкан елй
- Page 116 and 117:
таптауырын icTepi (сте
- Page 118 and 119:
веналарыныц тусынд
- Page 120 and 121:
калайда сол 6ip жаса
- Page 122 and 123:
в ,, MOJiuiepi темею тарт
- Page 124 and 125:
5. Ьшмдйс KecipiHeH кара
- Page 126 and 127:
Сонымен 6ipinini кадам
- Page 128 and 129:
12-сабакКЕД ТАРАГАН
- Page 130 and 131:
dp6ip адамньщ жеке ма
- Page 132 and 133:
виру стар ды жоюга
- Page 134 and 135:
Витаминдер. Соцгы к
- Page 136 and 137:
хелперлердщ саны к
- Page 138 and 139:
Кус тумауы - Kayirrri жэ
- Page 140 and 141:
■НВИ^^И^Иб е »полим
- Page 142 and 143:
13 - сабакСАУЫКТЫРУД
- Page 144 and 145:
уштарын кысып боса
- Page 146 and 147:
АВИЦЕННА езшщ «Емд
- Page 148 and 149:
Б^л екшпп ерйсаз са
- Page 150 and 151:
Рефлексотерапияны
- Page 152 and 153:
Эдетте шыныктыруды
- Page 154 and 155:
1. П.К. ИВАНОВТЫЦ1Л1М1
- Page 156 and 157:
Каз¥МУ-де ВАЛЕОЛОГ
- Page 158 and 159:
ПАЙДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБ
- Page 160 and 161:
45. Колбанов В.В. Вал
- Page 162 and 163:
92. Соколов А.Д . Физк
- Page 164:
11-сабак.Залалды даг