Jeugdzorg in Nederland, 1945-2010.

(traumatische) verleden.’ In een latere evaluatie van deze pupil wordt genoteerd: ‘[…]
in seksueel opzicht wil Y. zich op elk moment en op elke plek bevredigen als hij daar
zin in heeft, waardoor dit niet gepast gedrag is in zijn omgeving […] hij laat dit zien
door zorgwekkende tekeningen te maken van naakte vrouwen en mannen. Y. tekent hier
zeer detaillistisch en seksistisch.’
De in de dossiers aangetroffen sporen van seksueel misbruik – bij de WSG twee
gevallen, bij De Hunnerberg één geval – worden genoteerd en waar mogelijk
onderzocht. In een WSG-pupillendossier wordt een zaak waar mogelijk seksueel
misbruik heeft plaatsgevonden terloops vermeld: ‘[…] daarnaast zegt hij nu voor het
eerst in zijn jeugd seksueel te zijn misbruikt door een groepswerker in een
kindertehuis.’ Het is onduidelijk om welk tehuis het hier gaat; wel wordt aangifte
gedaan door de pupil en de gezinsvoogd. In De Hunnerberg vond in de periode
2004/2005 een incident plaats, waarbij een groepsleider zijn ontblote en met slagroom
bespoten penis zou hebben laten zien. Bureau Integriteit & Veiligheid (BI&V) van de
Hunnerberg kreeg het verzoek dit incident te onderzoeken. In het BI&V-eindrapport
over deze zaak staat vermeld dat uit het onderzoek naar de mogelijk niet-integere
gedragingen van een van de medewerkers in de inrichting niet de groepsleider, maar een
medebewoner veroorzaker van het incident bleek te zijn.
Voor LSG Rentray werden meer dan zevenhonderd dossiers van de in 1998
ingestelde Klachtencommissie onderzocht op seksueel misbruik. Deze onafhankelijke
commissie gaat nauwgezet te werk bij het onderzoek naar klachten van pupillen en/of
hun ouders/verzorgers. In één dossier is een geval aangetroffen van in de ogen van een
mannelijke pupil grensoverschrijdend gedrag van een groepsleidster, die te erotische
kleding zou dragen. In het dossier bevindt zich de handgeschreven klacht van de pupil:
‘… ik zeg van kijk een tijger op je trui A. en toen moest ik lachen en toch naar
kamer / het is probleem is dat hoe ze op de bank zit als de rood licht lampen heel
lastig voor mij / wand ik word er een beetje geil van hoe ze op de bank zit / is
niet normaal en dat je haar string kan zien / want die dag had ze een zwarte
onderbroek aan / en ik wil geen stijfen krijgen maar met haar gedrag / ik wil
geen stijven van haar / ze moet regvaardig zijn / en normaal gedragen en op de
bank zitten / en wat fatzoenlijk aankleden / en dat kan niet want ze verstoort me
behandeling met dat gedrag.’
Pupil K.B. heeft zijn klacht ingetrokken na gesprek met groepsleidster A, die zegt dat ze
zich in het vervolg anders zal kleden.
Behalve voor training en deskundigheidsbevordering over het omgaan met
intimiteit en lichamelijkheid was er in de loop van de jaren negentig in de vakbladen
aandacht voor de ontwikkeling van protocollen over hoe te handelen bij een vermoeden
van seksueel misbruik (o.a. Miedema, 1994; Boelrijk, 1996). Er is kritiek op de VOG-
65