Memoire van Toelichting Wfz-kst-32398-3[1] MvT ... - GGZ Nederland

opnameplicht is een ultimum remedium die door middel van een boete
handhaafbaar is gemaakt.
Instellingen
Een Instelling in de zin van dit wetsvoorstel is een door de Minister van
Justitie aangewezen organisatorisch verband, bestemd voor huisvesting
en behandeling van forensische patiënten. Het kan daarbij gaan om
rijksinstellingen en private instellingen. Onder de rijksinstellingen vallen
ook de zogenoemde penitentiaire psychiatrische centra. Met de private
instellingen sluit de Minister van Justitie contracten op basis waarvan de
forensische zorg wordt verleend. De inkoopcontracten voor het intramurale
gedeelte van de behandeling worden alleen met aangewezen
Instellingen gesloten. Justitiabelen aan wie een tbs met dwangverpleging
is opgelegd, kunnen worden geplaatst in rijksinstellingen en in private
instellingen. Voor de private instellingen geldt dat zij voor de opneming
van tbs-gestelden dienen te beschikken over een bijzondere aanwijzing als
zijnde bestemd voor de behandeling van tbs-gestelden. De Minister van
Justitie krijgt een aantal (institutionele) bevoegdheden ten aanzien van de
private instellingen met een bijzondere bestemming als tbs-instelling. In
deze instellingen geldt de interne rechtspositie van de Bvt.
Naast de private instellingen zullen een tweetal rijksinstellingen onder het
beheer van de Minister van Justitie gehandhaafd blijven. De Minister van
Justitie dient, om zijn ministeriële verantwoordelijkheid voor de tenuitvoerlegging
van de tbs-maatregel en de beveiliging van de samenleving
te kunnen waarmaken, de beschikking te hebben over direct door hem
aan te sturen rijksinstellingen, naast het door marktwerking gereguleerde
stelsel. Gelet hierop vallen deze rijksinstellingen ook niet onder het
wettelijke regime dat het zorgsysteem reguleert (met uitzondering van
wetgeving die de kwaliteit en het toezicht op zorgverlening reguleert). Wel
zal de Minister van Justitie bij zijn beheer handelen overeenkomstig deze
regelgeving.
Dit systeem zal worden geëvalueerd. Op basis daarvan zal worden
bepaald of de Minister van Justitie ook in de verdere toekomst de
rijksinstellingen blijvend nodig heeft om zijn verantwoordelijkheid voor
het stelsel van terbeschikkingstelling gestand te kunnen doen.
Aan alle instellingen zullen in het Besluit forensische zorg nadere eisen
worden gesteld (artikel 3.6). Het gaat daarbij om eisen inzake de interne
en externe veiligheid, eisen op het gebied van huisvesting en minimumkwaliteitseisen
waaraan de behandeling dient te voldoen. De zorgverlening
zelf wordt voor wat betreft de kwaliteit en het toezicht gereguleerd
door de Kwaliteitswet zorginstellingen, met waarborgen voor de kwaliteit
van zorginstellingen, en de Wet op de beroepen in de individuele
gezondheidszorg (Wet Big), met eisen ten aanzien van de kwaliteit van de
beroepsbeoefenaren. Deze wetten zijn en blijven van toepassing op
rijksinstellingen (inclusief de psychiatrische centra in de penitentiaire
inrichtingen), de private instellingen en de zorgverleners in deze voorzieningen.
Vanuit het oogpunt van de beveiliging van de samenleving
worden regels gesteld (bijvoorbeeld de regelgeving over de verlofverlening)
die effect hebben op de zorgverlening, wat ook geldt voor de
regels inzake de interne rechtspositie die zijn neergelegd in de beginselenwetten
en de Wet bopz.
Gevangeniswezen in het stelsel van forensische zorg
Bijzondere aandacht verdient het Gevangeniswezen in het stelsel van
forensische zorg. De eerder genoemde penitentiaire psychiatrische centra
leveren een niet te onderschatten bijdrage aan de kwaliteit van de
Tweede Kamer, vergaderjaar 2009–2010, 32 398, nr. 3 9