Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003

50/119
Titel (document)
Status
Datum
Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003
Definitief
16 januari 2004
Tijdelijke Commissie Ongevallenonderzoek Defensie
geklemd om te kunnen oprijden. De boordschutter, die op zijn vaste positie in de YPR het
beste uitzicht over de rechterzijde heeft, was niet meer (direct) betrokken bij het waarne-
men van een naderende trein maar hield zich bezig met het neerhouden van antennes.
Hoewel het niet met zekerheid is na te gaan, is het denkbaar dat de voertuigcommandant
en in mindere mate de chauffeur zaten te wachten op het sein van de boordschutter dat
hij de antennes had neergehaald. Zij kunnen daardoor zijn afgeleid en vervolgens
onvoldoende aandacht hebben besteed aan het controleren van het vrij zijn van de
overweg alvorens op te rijden. Uit het vorenstaande kan worden afgeleid dat de aandacht
mogelijk meer kwam te liggen op het veilig oversteken met iemand los op het vrachtluik,
dan het controleren van het vrij zijn van de overweg vlak voor het oprijden.
Het naar beneden houden van antennes is ook verplicht volgens het KL-voorschrift VS
2-717-12A, waarin onder punt 2732 ondermeer het volgende staat: “……. Indien gevaar
voor beschadiging ontstaat bij bijvoorbeeld het passeren van takken, elektriciteitsdraden,
tunnels en viaducten worden de antennes door de schutter tijdelijk naar beneden
gehouden.”. De handelwijze van de boordschutter is niet direct in conflict met de regels
van VS 2-717-12A. Normaliter wordt vaker bij het in stelling rijden van een YPR iemand
op het vrachtluik gestuurd om de antennes even vrij van bomen of obstakels te houden,
waarbij dan voorzichtig dient te worden gemanoeuvreerd om te voorkomen dat die
persoon van de YPR valt. Daarentegen verbiedt een ander KL-voorschrift 1TH9-3320 dat
er iemand buiten op het voertuig mag meerijden: “…Er mag niemand buiten op het
voertuig meerijden”. In dit voorschrift wordt tevens geregeld dat de voertuigcommandant
toestemming geeft voordat het voertuig mag gaan rijden: “De commandant moet op het
volgende toezien: (2). Dat het voertuig niet mag rijden zonder dat hij daarvoor zijn
toestemming heeft gegeven”. Ook staat hierin dat tijdens verplaatsingen van het voertuig
de antennes naar achteren zijn gebogen en getuid i.v.m. het passeren van elektrische
bovenleidingen, viaducten: “Tijdens verplaatsingen van het voertuig de antennes naar
achteren zijn gebogen en getuid i.v.m. het passeren van elektrische bovenleidingen,
viaducten enz. Tijdens verplaatsingen in het terrein dienen de antennes rechtop te staan“.
Het F-voertuig kwam met onttuide antennes aan bij de overweg; in verband met de
slechte kwaliteit van de verbindingen (met name in de eerste oefenweek) had de
pelotonscommandant van het 2 e peloton besloten prioriteit te geven aan de verbindingen
en is dus onttuid gaan rondrijden. Het fenomeen van de slechte verbindingen was
algemeen bekend en was ook bekend bij de oefenleiding, die desondanks bleef wijzen op
het belang van getuid rijden. Tegelijkertijd trachtte de oefenleiding door een andere
positionering van de PC´s in de strook en gebruik van een verlengde zendmast voor de
eskadronscommandant, de kwaliteit van de verbindingen te verbeteren. In feite was er
vanuit operationeel oogpunt sprake van tegenstrijdige doelstellingen voor een
pelotonscommandant. Enerzijds moet hij als verkenner getuid rondrijden, maar dan
beïnvloedt hij de verbindingen in negatieve zin. Dit heeft tot gevolg dat hij zijn ploegen
dus dichterbij moet halen om verbindingen te houden en wordt dus de te verkennen
strook kleiner. Anderzijds moet hij leiding geven via de verbindingen aan 6 YPR´s,
waardoor hij geneigd zal zijn om als PC te streven naar een optimale verbinding.