Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003

54/119
Titel (document)
Status
Datum
Botsing YPR met trein nabij Assen op 17 juni 2003
Definitief
16 januari 2004
Tijdelijke Commissie Ongevallenonderzoek Defensie
in een rivier belandde 12 . In feite kan worden gesteld dat in deze situatie door het onder
pantser rijden men te maken had met blinde hoeken. In het verslag van het onderzoek
naar de oorzaken van dit ongeval wordt het verminderd zicht (bij het rijden onder pantser)
bij tactische voertuigen zoals tanks en YPR’s als oorzaak wel onderkend, maar werden
geen aanbevelingen gedaan om de algehele problematiek van blinde hoeken aan te
pakken.
Geconcludeerd wordt dat een combinatie van de hoek van de weg met de spoorbaan en
het bestaan van blinde sectoren bij dit YPR-voertuig kan hebben geleid tot het niet of niet
tijdig kunnen zien van de naderende trein. Hoewel het bestaan van blinde hoeken als
zodanig wel wordt onderkend, ontbreken passende maatregelen of procedures om het
hoofd te bieden aan risico’s in situaties, waarbij de YPR rijdt en de bemanning niet is
uitgestegen.
Geen uitkijk over rechts. Bij dit ongeval vond geen uitkijk plaats over de rechterzijde van
het voertuig. Bij dit ongeval had de boordschutter zijn organieke positie verlaten en nam
niet meer actief deel aan het uitkijken. Vanuit zijn organieke positie had hij als enige
(rekening houdend met de blinde hoeken van de overige bemanningsleden) wel een goed
zicht kunnen hebben op de spoorbaan over de rechterzijde. Om de antennes neer te
houden had de boordschutter zijn positie verlaten. Ook hier kunnen onduidelijke
procedures voor het tuien of neerhouden van antennes voor elektrische bovenleidingen
(zie onder “Afgeleid zijn”) geleid hebben tot het verlaten van de organieke positie.
Evenmin is onderkend dat alleen de boordschutter goed uitzicht over rechts had. Als dit
wel onderkend was geweest, dan had dit geleid tot het inrichten van een procedure voor
het op initiatief van de chauffeur controleren van blinde hoeken van hem door
bemanningsleden van de YPR. Vooralsnog ontbreekt echter een dergelijke procedure,
die op grond van vastgestelde blinde hoeken is opgesteld.
Door instructeurs is frequent aangegeven dat het onttuid rondrijden ongewenst was en
leidde tot schade aan bomen en lantaarnpalen; ook vanuit tactisch oogpunt was het rijden
met onttuide antennes onwenselijk aangezien dit kan leiden tot eerdere waarneming door
de vijand. In het voorschrift VS 2-717-12A staat aangegeven dat antennes getuid dienen
te worden als het voertuig in een opstelling staat en de antennes afsteken tegen de
achtergrond. In het terrein behoeven de antennes niet getuid te zijn 13 . In 1TH9-3320
wordt dit herhaald. Ondanks de van kracht zijnde regels om getuid rond te rijden en de
aanwijzingen van de LDO en begeleidende instructeurs is gedurende de oefening
herhaaldelijk met onttuide antennes rondgereden. Hieruit wordt afgeleid dat de controle
op de naleving van de regel onvoldoende is.
12
Zie “Verslag van rapport van onderzoek naar een ernstig arbeidsongeval op het oefenterrein Libava (Tsjechië) op 7 maart
2001.”
13
Zie VS 2-717-12A punt 2732 blz. II-35.