De laatste melkbus (tekst) - Zuivelhistorie Nederland

ment dat de grotere leveranciers zeiden: akkoord, we vinden het best dat [078] de fabriek
nog bussenmelk ontvangt, maar laat die melk zijn eigen kosten betalen. Kun je dat
die boeren kwalijk nemen? Kun je dat Coberco kwalijk nemen? Nee, dan zal het bestuur
heel democratisch moeten zeggen: de bussenmelk moet zijn eigen kosten betalen. In feite
kwam dat betalen erop neer dat de bussenboer geen tankmelktoeslag (2 cent) kreeg en
vanaf 1976 bovendien 1 cent extra vervoerskosten moest bijdragen'.
Weerstanden tegen tank
'Bij Coberco maakten we het in (1981) mee dat enkele bussenboeren van niet agrarische
kanten adviezen kregen. Van kruideniers, predikanten en andere lieden. Allemaal mensen
die zitten te adviseren of de boer al of niet zijn bussen aan de kant moet doen. Nou,
dat is niks nieuws onder de zon. Ik zou er vrede mee gehad hebben als ze ook de verantwoordelijkheid
van hun adviezen aanvaarden. Alras bleek dat als die verantwoordelijkheid
slecht uitviel, noch een predikant noch een kruidenier en ook geen vrije boer, zijn
portemonnee voor een ander open doet'.
Geleidelijk
'De overgang naar het tankmelken gebeurde bij Coberco heel geleidelijk. Men kreeg de
aankondiging tenminste anderhalf jaar van tevoren. Vanaf dat moment kregen de boeren
extra voorlichting. In die tijd had je ook de ergste emoties. Geregeld kreten om mijn
oren van: 'De heren die beslissen' en 'Ze doen maar'. Anderzijds moet ik zeggen, dat het
toch op een behoorlijk redelijke manier is gegaan. Ze hebben ons niet voor moordenaars
uitgemaakt. Wel werd gezegd: 'Jullie maken de boeren kapot'. Waarop ik wel eens reageerde
met het verhaal dat wij de boeren niet kapot maken maar dat de boeren elkaar kapot
maken als ze toch zulk soort woorden wilden gebruiken.
Ik bezigde mijn eigen taktiek. Ik herinner me een vergadering in Beltrum (± 1970),
waarop we ons geducht hadden voorbereid. In dat verband is de indeling van de zaal
ook belangrijk. Ik was er een half uur vóór de tijd. Toen de voorzitter kwam zei hij: 'De
Wit, wat doe je nou, wat heb je de zaak vreemd neergezet?' Ik had de tafels allemaal in
een kring geformeerd, de stoelen aan de buitenkant en het bestuur zat dus ergens in dat
rondje. Maar er was wel een gat in, zodat ik me zo in dat middenstuk kon begeven.
Toen na mijn praatje de discussie wat fors ging lopen - met name van felle tegenstanders
die achterin plegen te gaan zitten, het verst van de bestuurstafel af - riep ik terug:
'Ik versta u niet goed, ik kom wel even bij u'. Ik liep erheen en boog me vervolgens heel
vriendelijk tot een paar centimeter boven het hoofd van de kretenslaker. Dat had zo'n intimiderend
effect dat de man terstond in z'n schulp kroop. Later in die vergadering heb
ik [079] constant in dat middenstuk rondgehuppeld. Iedereen die wat vroeg of wat opmerkte,
daar schoot ik naar toe!
Over het algemeen zijn de vergaderingen over het tankmelken redelijk verlopen, zeker
als ik de zwaarte van het onderwerp erbij betrek. Als vertegenwoordiger van Coberco
kon ik wel het grootste gelijk van de wereld aan mijn kant hebben. Dat betekent nog niet
dat iedere individuele boer daar precies zo over dacht. Integendeel. Ik had respect voor
hun opstelling. Hoewel, des te harder het ging, des te harder ik ook bezig was! Dat
▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl 61 © Coberco P. H. L. Willemsens