Jaarboek Thomas Instituut 1995 - Thomas Instituut te Utrecht

More documents

Recommendations

Info

148 M. BUIJSEN wet. Goddelijke wetten worden door God gesteld en menselijke wetten hebben een menselijke wetgever. In de theorie is de uiteindelijke werkoorzaak van de lex naturae evenzeer God. Hij kondigt de natuurwet af door de mens te scheppen en hem te voorzien van een praktische rede, terwijl de mens met zijn praktische rede de met zijn bestaan gegeven beginselen van handeling onderkent, formuleert en uitwerkt. Men zou eventueel nog vol kunnen houden dat God de uiteindelijke werkoorzaak van de natuurwet is en de mens de directe. Echter, op meerdere plaatsen in haar boek, bijvoorbeeld op p. 37, stelt Hallonomwonden dat de mens zichzelf de natuurwet stelt. En dit lijkt mij onverenigbaar met Thomas' conceptie van de natuurwet. Halls kijk op de wisselwerking tussen de prudentia en de lex naturae is overigens bijzonder gangbaar. Tot dezelfde conclusies pleegt men doorgaans te komen door de theorie uiteen te zetten langs de lijnen van Thomas' epistemologie. In ST I-II, q. 94, a. 2, c vergelijkt Thomas van Aquino het begrip van het goede met het begrip van het zijnde. Mijns inziens bedoelt Thomas hiermee het praktische kenproces te verklaren aan de hand van het theoretische. En als het praktische kenproces in overeenstemming met Thomas' epistemologie uitgewerkt wordt, dan krijgt de bezonnenheid de rol die ook Hall haar toedicht. Overigens blijkt reeds uit ST I-II, q. 95, a. 2, c dat van deductivisme nooit sprake kan zijn. Uit Thomas' antwoord op de vraag of iedere menselijke wet van de natuurwet afgeleid is, blijkt duidelijk dat de keuze van de menselijke wetgever niets anders kan zijn dan een bezonnen oordeel. Daarenboven zijn Nussbaums tegenwerpingen overtuigender te weerleggen door aan te voeren dat Thomas' onderscheiding van wetten (met uitzondering van de lex divinaï volkomen in de lijn ligt van de idee van parallellie van denken en zijn. Het volhouden van die parallellie moet tot de conclusie leiden dat de wereld volgens Thomas ook in praktisch opzicht redelijk is, want door God gedacht. In praktische zin kan de mens de wereld weliswaar misverstaan, maar dat heeft dan alles te maken met diens gebrekkige begrijpen. Het aardige van Halls boek is dat zij ervoor gekozen heeft de natuurrechtsleer uiteen te zetten in de context van de secunda pars van de Summa. Dit ligt voor de hand, maar is niet gebruikelijk. Dit heeft onder meer tot gevolg dat de lex divina (door Thomas behandeld in ST I-II, qq. 98-108) op een erg interessante wijze uiteengezet wordt.
NARRATIVE AND THE NATURAL LAW 149 Doorgaans plegen filosofen hieraan voorbij te gaan vanwege het hoge theologisch-doctrinaire gehalte. De schrijfster nu werpt als het ware een blik achter het doctrinaire scherm en onderzoekt welke de functies zijn die Thomas van Aquino toedicht aan de oude en de nieuwe wet in het praktische redeneren. In ethisch-systematisch opzicht is dit misschien minder relevant, maar in ideeënhistorisch opzicht geenszins.
Page 2:
Bestuur Prof. dr. H.A.G. Braakhuis
Page 6 and 7:
Redactie Dr. H.J.M. Schoot (hoofdre
Page 8:
Herwi Rikhof HET DESCRIPTIVISME VOO
Page 12 and 13:
8 H.J.M. SCHOOT place in the educat
Page 14 and 15:
10 H.] .M. SCHOOT Hopefully it will
Page 16 and 17:
12 H.W.M. RIKHOF dissertation or in
Page 18 and 19:
14 H.W.M. RIKHOF theology from all
Page 20 and 21:
16 H.W.M. RIKHOF truthfully about G
Page 22 and 23:
18 H.W.M. RIKHOF book about Kreling
Page 24 and 25:
20 H.W.M. RIKHOF human person, but
Page 26 and 27:
22 H.W.M. RIKHOF categorical reflec
Page 28 and 29:
24 H.W.M. RIKHOF to q.12 of the Pri
Page 30 and 31:
26 H.W.M. RIKROF about our thinking
Page 32 and 33:
28 H.W.M. RIKHOF Aquinas presents,
Page 34 and 35:
30 H.W.M. RIKHOF an argument. That
Page 36 and 37:
32 H.W.M. RIKHOF language than in t
Page 38 and 39:
34 H.W.M. RIKHOF book. The first le
Page 40 and 41:
36 H.W.M. RIKROF also characterises
Page 42 and 43:
38 H.W.M. RIKHOF different pictures
Page 44 and 45:
40 H.W.M. RIKHOF looks at the quest
Page 46 and 47:
42 H.W.M. RIKHOF 51-60). By these v
Page 48 and 49:
44 F. HAARSMA maar niet in de moder
Page 50 and 51:
46 F. HAARSMA Schoonenberg SJ, in N
Page 52 and 53:
48 F. HAARSMA nouvelle théologie."
Page 54 and 55:
50 F. HAARSMA Thomas van enkele the
Page 56 and 57:
52 F. HAARSMA 5. Dogmatiek op Rijse
Page 58 and 59:
54 F. HAARSMA vooral een veilig bes
Page 60 and 61:
56 F. HAARSMA herinner ik mij de ui
Page 62 and 63:
58 F. HAARSMA Kring." Deze kring wa
Page 64 and 65:
60 F. HAARSMA katholieke systeem ze
Page 66 and 67:
62 F. HAARSMA mij is het een voorre
Page 69 and 70:
Inleiding VAN TEKSTLEZING TOT THOMA
Page 71 and 72:
VAN TEKSTLEZING TOT THOMAS INSTITUU
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
BIBLIOGRAFIE F.J.A. DE GRIJS "Het b
Page 85 and 86:
BIBLIOGRAFIEF.J.A. DE GRITS 22 "Pet
Page 87:
BlliLIOGRAFIE F.I.A. DE GRIJS 83 42
Page 90 and 91:
86 M. SAROT ihre Meinung über die
Page 92 and 93:
88 M. SAROT 2.1.2 Verschiedene Form
Page 94 and 95:
90 M. SAROT kann die Seele Passione
Page 96 and 97:
92 M. SAROT einige dieser Unterschi
Page 98 and 99:
94 M. SAROT betrachtet als geeignet
Page 100 and 101:
96 M. SAROT 2.1.6 Passionen des gei
Page 102 and 103: 98 M. SAROT 2.2.2 Emotionen deren O
Page 104 and 105: 100 M. SAROT der göttlichen Guthei
Page 106 and 107: 102 M. SAROT dass Liebe, das Prinzi
Page 108 and 109: 104 M. SAROT emotion, and that this
Page 110 and 111: 106 M. SAROT Emotion beinhaltet kö
Page 112 and 113: 108 M. SAROT begrenztem theologisch
Page 114 and 115: 110 M. SAROT sondern ob sie korrekt
Page 117 and 118: HET DESCRIPTIVISME VOORBIJ? Een ter
Page 119 and 120: DESCRIPTIVISME VOORBU? 115 saera sc
Page 121 and 122: DESCRIPTIVISME VOORBIJ? 117 God. Zo
Page 123 and 124: DESCRIPTIVISME VOORBD? 119 niet alg
Page 125 and 126: DESCRlPTIVISME VOORBU? 121 kwalific
Page 127 and 128: DESCRIPTIVISME VOORBil? 123 is een
Page 129 and 130: DESCRIPTIVISME VOORBil? 125 vormen
Page 131 and 132: TOT HET GOEDE BEPAALD Anne-Mie Jonc
Page 133 and 134: PREDESTINATIE BU THOMAS 129 genoemd
Page 135 and 136: PREDESTINATIE BU THOMAS 131 wordt a
Page 137 and 138: PREDESTINATIE BIJ THOMAS 133 eens g
Page 139 and 140: PREDESTINATIE BD THOMAS 135 de syst
Page 141 and 142: PREDESTINATIE BU THOMAS 137 hoofdst
Page 143 and 144: PREDESTINAT1E BU THOMAS 139 ingebra
Page 145 and 146: P.M. HALL OVER THOMAS' NATUURRECHTS
Page 147 and 148: NARRATIVE AND THE NATURAL LAW 143 T
Page 149 and 150: NARRATIVE AND THE NATURAL LAW 145 z
Page 151: NARRATIVE AND THE NATURAL LAW binne
Page 156 and 157: 152 Summa contra Gentiles IV, c. 72
Page 158 and 159: 154 E.LUUTEN en beven van vroeger,
Page 160 and 161: 156 E. LUIJTEN met schuld deze fout
Page 162 and 163: 158 E.LUUTEN de genoegdoening (sati
Page 164 and 165: 160 E.LUUTEN Christus." Het volmaak
Page 166 and 167: 162 E. LUIJTEN van de boeteling met
Page 168 and 169: 164 E.LUDTEN gescheiden." Conclusie
Page 171 and 172: IN MEMORIAM PROF. DR. r.c.e.x, VAN
Page 173 and 174: IN MEMORIAM JAN VAN LAARHOVEN 169 o
Page 175: IN MEMORIAM JAN VAN LAARHOVEN 171 v
Page 178 and 179: 174 L. WINKELER midden en nieuwonju
Page 180 and 181: 176 H.W.M. RIKHOF In Utrecht severa
Page 182 and 183: 178 H.W.M. RIKHOF Luijten, is publi
Page 184 and 185: 180 H.W.M. RIKHOF Radboudstichting"
Page 186 and 187: 182 H.W.M. RIKHOF Reception of Aqui
Page 188 and 189: 184 H.W.M. RIKHOF K.-W. Merks, "Com
Page 190 and 191: 186 H.W.M. RIKHOF 16-18. Henk J.M.
Page 194: " ORIENTALISTE, KLEIN DALENSTRAAT 4
show all

Jaarboek Thomas Instituut 1995 - Thomas Instituut te Utrecht

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?