Jaarboek Thomas Instituut 1995 - Thomas Instituut te Utrecht

170 P. NISSE
Salisbury, M. Wilks ed., Oxford, 1984, pp. 319-341. In een
feestbundel van de kerkhistorische faculteit van de Gregoriana
behandelde Jan van Laarhoven Johns optreden tijdens het Derde
Concilie van Lateranen in 1179 ("Non iam decreta, sed Evangelium!
Jean de Salisbury au Latran III", in Dalla chiesa antica alla chiesa
moderna, M. Fois ed., Rome, 1983, pp. 107-119). Zijn hoofdwerk is
zonder twijfel de driedelige editie van de Entheticus maior (Entheticus
de dogmate philosophorum) en minor (Entheticus in Policraticum) van
John of Salisbury, in 1987 verschenen in de reeks 'Studien und Texte
zur Geistesgeschichte des Mittelalters'. In het eerste deel bezorgt hij
een kritische editie van de beide tot dusverre verwaarloosde gedichten,
vergezeld van een letterlijke Engelse vertaling. Het tweede deel wordt
gevuld door een scherpzinnig en gedetailleerd commentaar op de tekst,
en in het derde deel verrast Jan van Laarhoven de lezers met een vrije
metrische Nederlandse vertaling. Tijdens zijn emeritaat hoopte Jan van
Laarhoven ten slotte 'het' boek over John of Salisbury te schrijven.
Hij heeft het helaas niet mogen voltooien. Wel droeg hij nog in 1994
aan de feestbundel voor Ben Hemelsoet een artikel bij over het
bijbelgebruik door John ("Een humanist als exegeet? John of Salisbury
en de bijbel", in Broeder Jehosjoea, Kampen, 1994, pp. 94-104).
Ofschoon zijn voorliefde dus eerder uitging naar de eeuw die
voorafging aan Thomas van Aquino, heeft Jan van Laarhoven zich ook
met de intellectuele passie die hem eigen was, gebogen over deze
"meest originele en veelzijdige representant van de scholastieke
theologie" (Wijsheid per post, 56). Toen rond 1980 aan de KTHU de
Werkgroep Thomas van Aquino actief werd, sloot Jan van Laarhoven
zich graag aan en bezocht regelmatig de werkbijeenkomsten. Tot zijn
emeritaat was hij bestuurslid van het in 1990 uit de Werkgroep
voortgekomen Thomas Instituut. Drie maal droeg hij ook bij aan de
publicaties van Werkgroep c.q. Instituut: in 1986 met een commentaar
op de slotstrofe van Thomas' sacramentshymne Sacris sollemniis in de
door het Thijmgenootschap uitgegeven bundel De gelovige Thomas,
Baarn, 1986, pp. 110-118; in 1987 met een artikelover "Thomas op
Vaticanum II" in de bundel De praktische Thomas, Hilversum, 1987,
pp. 113-126, en ten slotte in 1991 met zijn bijdrage "Magisterium or
magisteria? A historical note to a theological note" in het Jaarboek
1990 Werkgroep Thomas van Aquino, Utrecht, 1991, pp. 75-94.
Jan van Laarhovens commentaar op wat hij 'de finale bede'