Uitvoeringsmap Bestuurlijke Aanpak Vastgoed - RIEC's

3.8 | Beleidskader aanpak Vastgoed
Medio april 2008 is door de gemeenteraad Rotterdam het beleidskader Alijda-aanpak
vastgesteld. Hierin stelt de gemeente dat zij het als haar taak ziet om misstanden m.b.t.
vastgoed (ketengewijs) aan te pakken. De Alijda-aanpak vastgoed is ondergebracht in het
actieprogramma Maatschappelijke Integriteit (MI).
In het actieprogramma worden de volgende verschijningsvormen van misstanden in de
vastgoedsector genoemd: hypotheekfraude, speculeren, exploiteren, witwassen en het
huisvesten van illegalen.
14 september 2009 is naast het bovengenoemde convenant een tweede (herziene)
convenant afgesloten met de hierboven genoemde private partijen. Dit convenant vervangt
het convenant van 5 december 2006.
3.9 | De Fraude Voorbij
Met het ondertekenen van het convenant van 14 september 2009 is Rotterdam begonnen
met een pilot ‘De Fraude Voorbij’. Dit in samenwerking met hierboven genoemde private
partners. Doel van de pilot is het voorkomen van hypotheekfraude. Dat wil de gemeente
bereiken door ervaring op te doen met een betere informatievoorziening voor en na het
passeren van de leveringsakte; het ontwikkelen van een zogenaamd ‘piepsysteem’; het
verbeteren van de informatie-uitwisseling tussen taxateurs en hypothecaire financiers; het
deugdelijk maken van taxatierapporten en het tegengaan van dubbele borgstellingen.
Actuele informatie over onroerend goed kunnen notaris of makelaar/taxateur krijgen via
Kadaster-on-line. Niet alle gegevens, zo werd in het begin van de pilot ontdekt, zijn hierin
opgeslagen. Zoals gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen die op een perceel rusten
(bijvoorbeeld een door de burgemeester opgelegde sluiting). Daardoor waren notaris of
makelaar genoodzaakt om aanvullende informatie bij de gemeente op te vragen. Binnenkort
hoeft dat niet meer. De gemeente heeft een systeem ontwikkeld waarmee de
publiekrechtelijke beperkingen automatisch aan het kadaster worden
aangeleverd. Het systeem is in het voorjaar 2011 van operationeel. In gebruik is al een door
de gemeente ontwikkeld piepsysteem (Rotterdams Piepsysteem ROPS), om kadastrale
transactiedata op een percentage van de waardestijging te kunnen selecteren. Dit systeem
geeft op wijkniveau relevante informatie over transacties, panden en betrokken notarissen,
maar nog niet over de integriteit van de transacties. Hiervoor is aanvullende informatie nodig.
Uit de pilot is gebleken dat de gegevensuitwisseling tussen taxateurs, hypothecaire financiers
en het notariaat naar tevredenheid verloopt. Hypothecaire financiers merken dat het
Rotterdamse notariaat alerter is geworden, hetgeen blijkt uit de contacten van notarissen met
de veiligheidsafdelingen van financiers. Met de pilot wil de gemeente ook nagaan of met de
informatie van de Nationale Hypotheek Garantie te voorkomen is dat meerdere borgstellingen
aan één en dezelfde eigenaar worden afgegeven. Daarvoor maakt het NHG sinds 1 januari
2011 gebruik van het unieke Burger Service Nummer dat iedere burger heeft. Daardoor is
het voor een eigenaar niet langer mogelijk om dubbele hypotheken met nationale
hypotheekgarantie af te sluiten.
De taxateursverenigingen, NVM, VBO Makelaar en Vastgoedpro zijn het eens geworden over
de normen waaraan een taxateur en een taxatierapport moeten voldoen bij gebruik voor de
Nationale Hypotheek Garantie. Het Nederlands Woning Waarde Instituut is het
valideringsinstituut geworden. Dat controleert de waardeonderbouwing en gaat na of de
taxateur voldoet aan de eisen van deskundigheid, betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en
plaatselijke bekendheid.
De keten vastgoed (MI) is sinds februari 2011 ondergebracht bij het RIEC Rotterdam-
Rijnmond.
15
15