ban 3.pdf - CongoForum

“Gelijk trossen bananen”. Beeldvorming over Congolezen in de Belgis... http://www.ethesis.net/congolezen/congolezen.htm
gegroeid. In het Westen heeft men dit concept van inboorlingen als ‘grote kinderen’
uitgevonden als rechtvaardiging van hun imperialistische politiek. De imperiale psychologie van
de kolonialen steunde op prestige, intimidatie en machtsvertoon [70].
In Belgisch Congo steunde de relatie tussen de inlandse bevolking en de blanke
kolonialen heel sterk op het beeld van Congolezen als kinderen. Dit zogenaamde paternalisme,
volgens sommigen een Belgische uitvinding, heeft de verhouding tussen blank en zwart in
Congo gedurende de koloniale periode bepaald. In essentie komt het hierop neer dat de
kolonialen eigenmachtig beslisten wat goed was voor de inlandse bevolking, zonder
medezeggenschap. In relatie met de inlandse bevolking zagen de Belgische kolonialen zichzelf
als combinatie van vaderfiguur en moederfiguur : ze hadden net als een goddelijke vader het
land uit het niets geschapen en zoals een stereotype moeder gaven ze oneindig aan hun
Congolese ‘kinderen’. Maar, volgens Ceuppens waren de Congolezen slechts als familie en
mochten ze geen familie van de Belgen worden. Het paternalisme diende enkel om de
ongelijkheid tussen beiden scherp te stellen. De kolonialen verwachtten wel van de Congolezen
eindeloze dankbaarheid en gedweeheid, waardoor ze hen in feite opzadelden met een
onoverkomelijke schuld en afhankelijkheid [71].
Eveneens te situeren in het kader van het kolonialisme is het ontstaan van het beeld van de luie
neger, de lazy native. Met de komst van de Europeanen werd de inlandse bevolking goedschiks
maar vooral kwaadschiks ingepast in de systematische ontginning van grondstoffen. In het
westen mag men er dan wel prat op gaan een einde te hebben gesteld aan de slavenhandel die
de bevolking van het Afrikaanse binnenland teisterde, het alternatief voor de zwarten was in de
meeste gevallen dwangarbeid. De Europese werkethiek werd hardhandig door middel van
lijfstraffen opgedrongen aan de zwarte bevolking, waardoor de zogehete beschavingsmissie in
Afrika een winstgevende aangelegenheid werd. Wanneer de inlanders niet voldeden aan de
hoge verwachtingen van de kolonisator, werden ze gemakshalve als lui bestempeld. Voorheen
kon men in de westerse wereld bewondering opbrengen voor het stereotype van de
onbekommerde en ambitieloze zwarte onder de tropenzon, deze zorgeloosheid paste namelijk
in het plaatje van de edele wilde, maar in het koloniale project werd dit gedrag volledig
veroordeeld. Het beeld van de luie zwarte gaat evenzeer terug tot de eerste contacten van
Europeanen met Afrikanen. De arbeid, en meer bepaald de landbouw, staat bij traditionele
gemeenschappen in functie van de noden en behoeften. De bevolking leeft in bepaalde regio’s
van Afrika dan ook zeer seizoensgebonden omwille van geografische omstandigheden. Concreet
betekent dit dat deze zwarten gedurende bepaalde seizoenen heel hard moeten werken, terwijl
ze tijdens andere periodes geen werk voor handen hebben. Men reisde vooral in het droge
seizoen waardoor Europese reizigers vooral geconfronteerd werden met zulke tijdelijk inactieve
stammen, hetgeen wellicht ook voeding gegeven heeft aan het vooroordeel van de luie,
rondlummelende
zwarte [72].
III. DE KOLONIALE PERIODE (1955-1960)
1. Context : Het Belgische dekolonisatiebeleid.
Wanneer koning Boudewijn in 1955 zijn eerste bezoek aan de kolonie bracht, leerde hij
0 sur 73 25/07/2007 22:46