22.12.2013 Views

Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact

Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact

Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

PTSS in 100 studenten die hadden geholpen bij reddingswerkzaamheden na een aardbeving in Iran (34).<br />

Eén maand na een aardbeving in Taiwan werd er PTSS vastgesteld onder 20% van de 167 professionele<br />

reddingswerkers en 32% van de 85 niet-professionele militaire reddingswerkers.<br />

Er wordt een aantal verklaringen in de wetenschappelijke literatuur genoemd voor de lagere prevalentie van<br />

psychische problematiek onder professionele reddingswerkers:<br />

• Professionele <strong>hulpverleners</strong> moeten een psychologische screening ondergaan, waardoor juist die<br />

personen kunnen worden aangenomen die over meer veerkracht (resilience) beschikken bij<br />

herhaaldelijke blootstelling aan stress.<br />

• Zelfselectie kan invloed hebben op <strong>hulpverleners</strong>. Personen die de zware psychische<br />

omstandigheden van het hulpverleningswerk niet aankunnen, zullen in een vroeg stadium op zoek<br />

gaan naar ander werk.<br />

• Professionele <strong>hulpverleners</strong> hebben een uitgebreide training gehad om reddingswerkzaamheden<br />

te kunnen verrichten en goed te kunnen omgaan met acute stresssituaties.<br />

• Professionele <strong>hulpverleners</strong> kunnen leren om beter om te gaan met crisissituaties door hun<br />

eerdere ervaringen met ernstige incidenten.<br />

• Groepsinteractie (bv. groepsupport) zou gunstig kunnen zijn, waardoor na een ramp<br />

brandweerlieden en Rode Kruismedewerkers minder psychologische problematiek hadden dan<br />

vrijwillige studenten (33).<br />

In de volgende paragraaf wordt uitgebreider ingegaan op de risicofactoren en beschermende factoren voor<br />

psychische <strong>gevolgen</strong> van <strong>rampen</strong> onder <strong>hulpverleners</strong>.<br />

3.4 Risicofactoren en beschermende factoren<br />

Risicofactoren en beschermende factoren voor psychische klachten na <strong>rampen</strong> zijn regelmatig onderzocht<br />

bij direct door <strong>rampen</strong> getroffen personen en uitgebreid beschreven in reviews of rapporten (o.a. 4-6;8;36).<br />

In deze paragraaf worden expliciet de factoren besproken uit onderzoeken naar de psychische <strong>gevolgen</strong><br />

van <strong>rampen</strong> voor <strong>hulpverleners</strong>. Een groot deel van de risicofactoren en beschermende factoren voor direct<br />

getroffen personen en <strong>hulpverleners</strong> vertoont overlap. De etiologie van psychische klachten is<br />

multifactorieel bepaald en de factoren die een rol spelen bij het ontstaan en beloop van psychische klachten<br />

na <strong>rampen</strong> worden vaak in drie categorieën onderverdeeld: pre-traumatische of predisponerende factoren<br />

(factoren die verschillen in kwetsbaarheid tussen mensen bepalen), peri-traumatische of uitlokkende<br />

factoren (omstandigheden van de ramp die de klachten op gang brengen) en post-traumatische of<br />

instandhoudende factoren (factoren die klachten doen voortduren en het herstel in de weg staan). Een<br />

overkoepelende, sluitende theorie over de rol van de diverse factoren ontbreekt. Vast staat alleen dat<br />

personen meer risico lopen op het krijgen van psychische stoornissen na een ramp, naarmate meer<br />

factoren in het geding zijn. De risicofactoren en beschermende factoren voor psychische klachten na<br />

<strong>rampen</strong> bij <strong>hulpverleners</strong> zullen aan de hand van deze driedeling worden besproken.<br />

3.4.1 Pre-traumatische factoren<br />

Pre-traumatische of predisponerende factoren zijn factoren die verschillen in kwetsbaarheid tussen mensen<br />

bepalen.<br />

Geslacht<br />

Vrouwelijke <strong>hulpverleners</strong> hebben een grotere kans op nadelige psychologische <strong>gevolgen</strong> als gevolg van<br />

een ramp dan mannen (22;38;41;46;50). In het onderzoek van Sims en Sims naar de <strong>gevolgen</strong> 1-2 jaar na<br />

Geüniformeerde <strong>hulpverleners</strong> bij <strong>rampen</strong>: psychosociale <strong>gevolgen</strong>, preventie en nazorg. 15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!