Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact
Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact
Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PTSS in 100 studenten die hadden geholpen bij reddingswerkzaamheden na een aardbeving in Iran (34).<br />
Eén maand na een aardbeving in Taiwan werd er PTSS vastgesteld onder 20% van de 167 professionele<br />
reddingswerkers en 32% van de 85 niet-professionele militaire reddingswerkers.<br />
Er wordt een aantal verklaringen in de wetenschappelijke literatuur genoemd voor de lagere prevalentie van<br />
psychische problematiek onder professionele reddingswerkers:<br />
• Professionele <strong>hulpverleners</strong> moeten een psychologische screening ondergaan, waardoor juist die<br />
personen kunnen worden aangenomen die over meer veerkracht (resilience) beschikken bij<br />
herhaaldelijke blootstelling aan stress.<br />
• Zelfselectie kan invloed hebben op <strong>hulpverleners</strong>. Personen die de zware psychische<br />
omstandigheden van het hulpverleningswerk niet aankunnen, zullen in een vroeg stadium op zoek<br />
gaan naar ander werk.<br />
• Professionele <strong>hulpverleners</strong> hebben een uitgebreide training gehad om reddingswerkzaamheden<br />
te kunnen verrichten en goed te kunnen omgaan met acute stresssituaties.<br />
• Professionele <strong>hulpverleners</strong> kunnen leren om beter om te gaan met crisissituaties door hun<br />
eerdere ervaringen met ernstige incidenten.<br />
• Groepsinteractie (bv. groepsupport) zou gunstig kunnen zijn, waardoor na een ramp<br />
brandweerlieden en Rode Kruismedewerkers minder psychologische problematiek hadden dan<br />
vrijwillige studenten (33).<br />
In de volgende paragraaf wordt uitgebreider ingegaan op de risicofactoren en beschermende factoren voor<br />
psychische <strong>gevolgen</strong> van <strong>rampen</strong> onder <strong>hulpverleners</strong>.<br />
3.4 Risicofactoren en beschermende factoren<br />
Risicofactoren en beschermende factoren voor psychische klachten na <strong>rampen</strong> zijn regelmatig onderzocht<br />
bij direct door <strong>rampen</strong> getroffen personen en uitgebreid beschreven in reviews of rapporten (o.a. 4-6;8;36).<br />
In deze paragraaf worden expliciet de factoren besproken uit onderzoeken naar de psychische <strong>gevolgen</strong><br />
van <strong>rampen</strong> voor <strong>hulpverleners</strong>. Een groot deel van de risicofactoren en beschermende factoren voor direct<br />
getroffen personen en <strong>hulpverleners</strong> vertoont overlap. De etiologie van psychische klachten is<br />
multifactorieel bepaald en de factoren die een rol spelen bij het ontstaan en beloop van psychische klachten<br />
na <strong>rampen</strong> worden vaak in drie categorieën onderverdeeld: pre-traumatische of predisponerende factoren<br />
(factoren die verschillen in kwetsbaarheid tussen mensen bepalen), peri-traumatische of uitlokkende<br />
factoren (omstandigheden van de ramp die de klachten op gang brengen) en post-traumatische of<br />
instandhoudende factoren (factoren die klachten doen voortduren en het herstel in de weg staan). Een<br />
overkoepelende, sluitende theorie over de rol van de diverse factoren ontbreekt. Vast staat alleen dat<br />
personen meer risico lopen op het krijgen van psychische stoornissen na een ramp, naarmate meer<br />
factoren in het geding zijn. De risicofactoren en beschermende factoren voor psychische klachten na<br />
<strong>rampen</strong> bij <strong>hulpverleners</strong> zullen aan de hand van deze driedeling worden besproken.<br />
3.4.1 Pre-traumatische factoren<br />
Pre-traumatische of predisponerende factoren zijn factoren die verschillen in kwetsbaarheid tussen mensen<br />
bepalen.<br />
Geslacht<br />
Vrouwelijke <strong>hulpverleners</strong> hebben een grotere kans op nadelige psychologische <strong>gevolgen</strong> als gevolg van<br />
een ramp dan mannen (22;38;41;46;50). In het onderzoek van Sims en Sims naar de <strong>gevolgen</strong> 1-2 jaar na<br />
Geüniformeerde <strong>hulpverleners</strong> bij <strong>rampen</strong>: psychosociale <strong>gevolgen</strong>, preventie en nazorg. 15