Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact

deze norm voldoen, de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (Inspectie OOV) controleert of de GHORregio’s
voorbereid zijn op een eventuele ramp.
Tweede nazorgfase
Voor de tweede nazorgfase is de plaatselijke gemeente verantwoordelijk. Hoewel de gemeente
verantwoordelijk is voor psychosociale hulpverlening beschrijft de Wet collectieve preventie
volksgezondheid (Wcpv) niet aan wie deze hulpverlening verleend moet worden. De handreiking Opzet
Informatie- en Adviescentrum (IAC) na rampen kan als uitwerking van de wet gezien worden als het gaat
om rampen (79). In deze handreiking zijn naast direct getroffenen en andere betrokkenen ook hulpverleners
als doelgroep voor nazorg opgenomen.
Op landelijk niveau is in deze fase geen collectieve nazorg voor hulpverleners geregeld. Ook zijn er geen
eisen op regionaal niveau psychosociale hulpverlening voor geüniformeerden te organiseren. Het is de
vraag of nazorg aan hulpverleners in de tweede nazorgfase in de regionale planvorming is opgenomen.
Verder geldt dat er verschillende opvattingen over de wettelijke verplichting zijn betreffende psychosociale
nazorg aan geüniformeerden. Sommigen zijn van mening dat tijdens de tweede nazorgfase de gemeente
alleen voor de getroffenen verantwoordelijk is en niet voor hulpverleners omdat de Wcpv niet duidelijk is
over de doelgroep. Anderen menen dat op basis van de beschrijving van de doelgroepen in de handreiking
Opzet IAC na rampen, een uitwerking van de wet, psychosociale hulpverlening tijdens de tweede
nazorgfase ook voor hulpverleners georganiseerd moet worden. In hoeverre de hulpverleners in de praktijk
gebruikmaken van de PSHOR en de hulpverlening van het gemeentelijk ingestelde IAC is onder
deskundigen niet bekend. Op dit moment wordt niet geregistreerd of de RGF psychosociale hulpverlening
tijdens inzetten als aandachtspunt meeneemt. Het landelijk bureau GHOR heeft met Impact afspraken
gemaakt de daadwerkelijke inzetten op basis van het procesplan PSHOR te evalueren.
4.4 Monitoring van professionele hulpverleners in Nederland
Monitoring in reguliere omstandigheden
Monitoring van ingezette hulpverleners via de bedrijfsarts vindt in Nederland niet systematisch plaats.
Alleen ingezette hulpverleners die voor klachten naar de bedrijfsarts doorverwezen worden, worden in het
systeem van de bedrijfsarts geregistreerd. Wel wordt door de opvangteams in de verschillende
hulpverleningsdiensten gerapporteerd wanneer een gesprek heeft plaatsgevonden. Deze wijze van
verslaglegging zou mogelijk uitgebreid en gekoppeld kunnen worden aan bestaande registratiesystemen.
• Bij de brandweer is de verslaglegging zeer basaal. Het gesprek wordt niet inhoudelijk weergegeven en
dient alleen om een overzicht te krijgen van het aantal gevoerde gesprekken. De rapportage kan niet
tot een bepaalde medewerker teruggeleid worden.
• De ambulancediensten hebben een uitgebreid systeem voor verslaglegging. Via een digitaal
meldingsformulier wordt vastgelegd wat het BOT-lid met de medewerker besproken en gesignaleerd
heeft. In het meldingsformulier worden datum opvang, omschrijving incident, wijze van inschakelen
bedrijfsopvang, inhoud eerste opvang, verwijzing, tijdsduur daadwerkelijke opvang en naam
bedrijfsopvanger geregistreerd. Deze gevoelige informatie is privacy beschermd en kan alleen door het
BOT ingezien worden voor latere rapportages.
• Omdat opvang binnen de GHOR en de rampenbestrijdingsprocessen niet structureel plaatsvindt, is op
dit moment ook geen sprake van systematisch rapporteren.
• Het is onbekend of binnen de politie opvanggesprekken in de vorm van een rapportage vastgelegd
worden.
Geüniformeerde hulpverleners bij rampen: psychosociale gevolgen, preventie en nazorg. 35