Rapport Psychosociale gevolgen hulpverleners rampen - Impact

BOT-leden worden volgens het BOT-protocol door supervisie en intervisie ondersteund. Bij de KLPD wordt
elk BedrijfsOpvangTeam ondersteund door het bedrijfsmaatschappelijk werk. Om de zes á acht weken
komt een BOT bijeen en krijgt het intervisie en supervisie door de bedrijfsmaatschappelijke werker.
Verwijzing door BOT
Wanneer het BOT bepaalde signalen van verwerkingsproblemen herkent die boven hun bekwaamheid
gaan wordt naar specialistische hulp doorverwezen, in de meeste gevallen naar bedrijfsmaatschappelijk
werk. De directe leidinggevende heeft de eerste verantwoordelijkheid voor zijn medewerkers en wordt op
de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.
Ervaringen met BOT
Uit een evaluatieonderzoek van de KLPD naar het functioneren van het BOT kwam naar voren dat door de
politieagenten de psychosociale opvang en nazorg door het BOT zeer gewaardeerd wordt.
Regionale en multidisciplinaire samenwerking
De regionale samenwerking van de verschillende politiekorpsen en daarmee ook het BOT functioneert
goed omdat de politieregio’s al geografisch overeenkwamen met de huidige GHOR-regio’s. Daardoor hoeft
de politie geen overgang te maken van kleine naar grote regio’s (zoals brandweer en ambulancediensten in
de veiligheidsregio’s).
Opvang na een ramp / grootschalige calamiteit
Er is geen speciale regeling voor opvang na een grootschalige ramp. Dit heeft te maken met de ervaring na
de vuurwerkramp in Enschede. In Enschede werden politieagenten door de plaatselijke GGz-instelling
Mediant naar Psychopol van Topzorgprogramma Psychotrauma doorverwezen. Omdat er geen problemen
met de verwijzingsprocedure waren en ook het aantal doorverwezen hulpverleners niet boven de capaciteit
van Psychopol ging werd besloten geen extra protocol voor grote rampen te schrijven. Politiemedewerkers
met arbeidsgerelateerde problematiek na de vuurwerkramp werden via de bedrijfsarts doorverwezen.
Bij de KLPD wordt onderling afgestemd wie opvang doet als meerdere regio’s door een ongeval getroffen
zijn. Deze regeling werkt goed bij de KLPD en op dit moment is er geen aanleiding daarom iets te
veranderen. Ook bij forensisch onderzoek is opvang door BOT georganiseerd en vastgelegd. Bij
inschakeling van het Rampen Identificatie Team (RIT) wordt per geval afgestemd wie de opvang verzorgd.
Deze werkwijze is niet landelijk geprotocolleerd maar de ervaring is dat het goed verloopt. In geval van
grote rampen waarbij meerdere teams betrokken zijn kan de werkwijze en de verantwoordelijkheden ook
voor die specifieke ramp schriftelijk worden vastgelegd. Dit is bijvoorbeeld na de tsunami in Azië van
december 2004 gebeurd. Na deze tsunami is onder andere het RIT ingeschakeld voor identificatie van
slachtoffers. Omdat ook andere teams bij de hulpverlening betrokken waren is toen een protocol opgesteld
waarin vastgelegd is wie voor opvang en nazorg verantwoordelijk was.
Verwijzing en behandeling van psychosociale problematiek
Zoals bij de brandweer en ambulancediensten wordt ook binnen de politie naar professionele hulpverleners
doorverwezen als zich verwerkingsproblemen voordoen. Psychosociale problematiek bij een agent wordt
vaak door de leidinggevende gesignaleerd. De leidinggevende neemt dan contact op met de bedrijfsarts die
de medewerker doorverwijst naar Psychopol van AMC/De Meren of de HSK Groep, een organisatie
gespecialiseerd in onderzoek en behandeling van psychische problematiek. Afhankelijk van het korps kan
de bedrijfsarts ook door het BOT worden ingeschakeld. Bij sommige korpsen is er als tussenschakel een
maatschappelijk werker. De medewerker kan ook zelf contact opnemen met de bedrijfsarts. Als
maatschappelijk werk als tussenschakel is ingezet wordt een uitgebreide intake door maatschappelijk werk
verricht. Bij een vermoeden van psychische problemen wordt met de bedrijfsarts over de procedure
overlegd en naar een van de behandelende organisaties doorverwezen. Zorgverzekeraar CZ heeft voor alle
Geüniformeerde hulpverleners bij rampen: psychosociale gevolgen, preventie en nazorg. 33