Kader Primair 6 (2009-2010) - Avs

interview
v r o e g s i g n a l e r i n g e n
interventies
In 2005 schreef Jo Hermanns in opdracht van het ministerie
van VWS samen met andere deskundigen het rapport ‘Helpen
bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter’ waarin
ondermeer gepleit wordt voor de oprichting van centra
voor signalering, interventies en coördinatie voor jeugd en
opvoeders en invoering van een Elektronisch Kinddossier
(EKD). In alle gemeentes verschijnen inmiddels Centra voor
Jeugd en Gezin als herkenbaar inlooppunt in de buurt en er
is een start gemaakt met het EKD. Toch is Hermanns niet
tevreden. “Er is te weinig vooruitgang geboekt”, meent hij.
“De Centra voor Jeugd en Gezin dreigen verwijsmachines te
worden. Een doorgeefluik naar de hulpverlening, in plaats van
dat er ‘eerder, sneller en beter’ hulp wordt gegeven zoals ik
graag zou zien.” Ook heeft hij kritiek op het EKD in zijn huidige
vorm: “Er zijn meerdere systemen, heel onhandig. Ik had ook
graag gewild dat scholen toegang zouden hebben tot het EKD,
wat niet het geval is.”
concrete hulp. De zorg- en adviesteams (zat’s) zijn doorgeefluiken
geworden naar bijzondere voorzieningen,
in plaats van dat ze praktische hulp bieden, zoals meer
handen in de klas. Op elke school een pedagoog zou een
mooie eerste stap kunnen zijn om de pedagogische kwaliteit
van de scholen te verbeteren.”
Community based
Hermanns ideaal is mensen uit de jeugdzorg en de GGZ
stand-by te hebben om mee te helpen op school als dat
nodig is. Hij doelt hiermee op de zogenoemde community
based aanpak. “Het gaat erom de zorg rond de school te
organiseren in plaats van de volgende stap in de keten te
realiseren door kinderen naar het speciaal onderwijs en
zorgvoorzieningen te brengen, zoals nu gebeurt. Net als
dat steeds meer gezinnen worden geholpen in hun directe
omgeving, moet je de zorg leveren op de plek waar de problemen
zich voordoen: in de klas. Deze professionals zijn
dan tijdelijke partners die hun deskundigheid ten dienste
stellen van leerkracht en leerling.”
Ook al loopt het moeilijk. Begrijp me goed, er zijn kinderen
die ongelooflijk veel energie vreten. Maar er wordt
in heel veel gevallen duidelijk niet adequaat gereageerd
op de kritische kanten van een kind. Onze neiging is om
opvoedproblemen te psychopathologiseren. Onze tolerantie
neemt af.”
Volgens Hermanns gaat het er ook niet om dat scholen
kinderen met leer- en gedragsproblemen in hun eentje
gaan helpen. Juist niet, oordeelt hij stellig. Ouders, onderwijs,
hulpverleners en het publieke domein/de gemeente
moeten het samen doen. “Leerkrachten moeten het nu
juist nog te veel alleen doen. Veel netwerken rond scholen
zijn gericht op verheldering van de problematiek, maar
niet op het daadwerkelijk ondersteunen van de leerkracht.
Er wordt te veel geïnvesteerd in overdracht in plaats van
‘ z at ’s z i j n d o o r g e e f l u i k e n
geworden naar bijzondere
vo o r z i e n i n g e n , i n p l a at s v a n
dat ze praktische hulp bieden’
Passend onderwijs biedt in dat opzicht scholen nieuwe
kansen. “Ze krijgen meer invloed op de manier waarop
ze inclusief onderwijs willen realiseren. Ik hoop dat dit
gebeurt door het versterken van het reguliere onderwijs
en niet door het creëren van allerlei nieuwe speciaal
onderwijsachtige voorzieningen.” Voor schoolleiders
heeft Hermanns daarom een duidelijke boodschap.
“Schoolleiders hebben de moeilijke taak om de zorg die
voor kinderen beschikbaar is binnen de school te halen.
Daar liggen de kansen! Ga samenwerken met wat er op
lokaal niveau aan zorg voorhanden is.” _
Meer Jo Hermanns op het AVS-congres 2010!
In zijn bijdrage aan route 2 (‘Borging & reflectie’) van het AVS-congres ‘Leiderschap in Lage Landen
op 19 maart aanstaande keert Jo Hermanns zich tegen het veranderen om te veranderen. “Een
inhoudelijke visie ligt aan de basis van elke innovatie. De schoolleider kan met zijn visie bijdragen aan
een grote kwaliteitsverbetering van de zorg aan kinderen. Zet een visie neer op hoe je als school echt
tegen kinderen aankijkt. Wat doen we? Wat willen we? Eerst investeren in wat je wilt, schept ruimte
voor initiatieven.” Meer informatie en inschrijven: www.avs.nl/congres2010
kader primair februari 2010
39