13.07.2015 Views

Vrijheid-en-Veiligheid-in-het-politieke-debat-omtrent-vrijheidbeperkende-wetgeving-Jeske-Weerheijm

Vrijheid-en-Veiligheid-in-het-politieke-debat-omtrent-vrijheidbeperkende-wetgeving-Jeske-Weerheijm

Vrijheid-en-Veiligheid-in-het-politieke-debat-omtrent-vrijheidbeperkende-wetgeving-Jeske-Weerheijm

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

overheid vraagt. De persoonlijke lev<strong>en</strong>ssfeer werd – doordat <strong>het</strong> e<strong>en</strong> klassiek grondrecht werd <strong>in</strong>1983 – vanaf dat mom<strong>en</strong>t beschermd van overheids<strong>in</strong>m<strong>en</strong>g<strong>in</strong>g.Kar<strong>in</strong> van Leeuw<strong>en</strong> laat zi<strong>en</strong> dat de wetgever met de aanpass<strong>in</strong>g<strong>en</strong> probeerde <strong>in</strong> te spel<strong>en</strong>op de w<strong>en</strong>s van <strong>het</strong> volk, namelijk om <strong>het</strong> steeds verder to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d overheids<strong>in</strong>grijp<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>het</strong> lev<strong>en</strong>van de burger aan band<strong>en</strong> te legg<strong>en</strong>. Ook Britta Böhler bevestigt dat <strong>het</strong> meest vernieuw<strong>en</strong>deelem<strong>en</strong>t van de Grondwet <strong>het</strong> nieuwe eerste hoofdstuk was. 38 Zij stelt dat “de kern van 1983” debescherm<strong>in</strong>g van <strong>het</strong> recht op persoonlijke vrijheid <strong>en</strong> <strong>in</strong>dividuele autonomie was. 39 M<strong>en</strong> vond datde democratische rechtstaat niet kon functioner<strong>en</strong> zonder participatie van vrije <strong>en</strong> mondigeburgers. 40 De burger als rechthebb<strong>en</strong>d <strong>in</strong>dividu was dan ook e<strong>en</strong> echt nieuw verschijnsel <strong>in</strong> deNederlandse Grondwet. 41 Hier werd ook weer duidelijk de nadruk gelegd op de vrijheid <strong>in</strong> plaatsvan op de veiligheid. De wetgever liet wel door e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d <strong>in</strong>grijp<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>het</strong> lev<strong>en</strong> van de burgerzi<strong>en</strong> dat zij toch ook <strong>en</strong>ige waarde hechtte aan veiligheid. Juist door <strong>het</strong> handel<strong>en</strong> van devolksverteg<strong>en</strong>woordig<strong>in</strong>g kon dit <strong>in</strong>grijp<strong>en</strong> aan band<strong>en</strong> gelegd word<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat is precies waar devolksverteg<strong>en</strong>woordig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> e<strong>en</strong> rechtsstaat voor bedoeld is.Politici <strong>in</strong> de Tweede <strong>en</strong> Eerste Kamer liet<strong>en</strong> t<strong>en</strong> tijde van de Grondwetsherzi<strong>en</strong><strong>in</strong>g <strong>in</strong> 1983 debalans liever doorslaan t<strong>en</strong> gunste van de vrijheid dan van de veiligheid. Zij probeerd<strong>en</strong>,bijvoorbeeld <strong>in</strong> de Tweede Kamer, <strong>het</strong> belang van de grondrecht<strong>en</strong> nog groter te mak<strong>en</strong> dooram<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> toe te voeg<strong>en</strong> die formuler<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> de Grondwet m<strong>in</strong>der op<strong>en</strong> liet<strong>en</strong> voor<strong>in</strong>terpretatie achteraf. Deze uitoef<strong>en</strong><strong>in</strong>g van de parlem<strong>en</strong>taire controle leek h<strong>en</strong> blijkbaar vanbelang om de recht<strong>en</strong> van de burger te kunn<strong>en</strong> garander<strong>en</strong>. 42 Anton Vedder laat ook zi<strong>en</strong> dat<strong>debat</strong>t<strong>en</strong> rondom wetsvoorstell<strong>en</strong> <strong>in</strong> deze jar<strong>en</strong> zich vaak richtt<strong>en</strong> op <strong>het</strong> grote belang vanbijvoorbeeld privacy. 43 Vanaf 1993 veranderde dit <strong>en</strong> hechtte de overheid e<strong>en</strong> steeds groter belangaan veiligheid. Belangrijke oorzak<strong>en</strong> hiervan war<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Anton Vedder de nieuwe technologischemogelijkhed<strong>en</strong>, de Europese context <strong>en</strong> de heroriëntatie van de veiligheidsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> na de KoudeOorlog. Hieruit blijkt dat 2001 dus niet <strong>het</strong> belangrijkste keerpunt was <strong>in</strong> de golfbeweg<strong>in</strong>g die wijhier hebb<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>. Echter, ook Anton Vedder stelt dat de aanslag<strong>en</strong> van 11 september zekere<strong>en</strong> katalysator zijn geweest voor <strong>het</strong> aannem<strong>en</strong> van wett<strong>en</strong> die <strong>in</strong> meer of m<strong>in</strong>dere matevrijheidbeperk<strong>en</strong>d war<strong>en</strong>. De nadruk wisselde dus duidelijk van de vrijheid naar de veiligheid.1.4 ARGUMENTENIn de voorgaande paragraaf hebb<strong>en</strong> wij drie verschill<strong>en</strong>de houd<strong>in</strong>g<strong>en</strong> jeg<strong>en</strong>s de Grondwetuite<strong>en</strong>gezet gezi<strong>en</strong>. Met deze houd<strong>in</strong>g<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> bepaalde soort<strong>en</strong> argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die <strong>in</strong> dezeparagraaf verder toegelicht zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Allereerst is er de houd<strong>in</strong>g dat de Grondwet e<strong>en</strong>strijddocum<strong>en</strong>t is dat de recht<strong>en</strong> van burgers moet garander<strong>en</strong>. Deze houd<strong>in</strong>g valt sam<strong>en</strong> met defundam<strong>en</strong>tele argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Deze argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> naar <strong>het</strong> grote geheel van de recht<strong>en</strong> van deburger <strong>en</strong> focuss<strong>en</strong> niet op specifieke zak<strong>en</strong>. Dit argum<strong>en</strong>tatiepatroon focust sterker op de vrijheid<strong>en</strong> de algem<strong>en</strong>e waard<strong>en</strong> van de rechtsstaat.Als tweede is er de houd<strong>in</strong>g dat de Grondwet e<strong>en</strong> historisch docum<strong>en</strong>t is <strong>en</strong> niet e<strong>en</strong>b<strong>in</strong>d<strong>en</strong>d juridisch docum<strong>en</strong>t. De Grondwet laat dan bepaalde waard<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> die over de tijd zijnontwikkeld, maar die waard<strong>en</strong> zijn niet b<strong>in</strong>d<strong>en</strong>d <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>in</strong> meer of m<strong>in</strong>dere mate van toepass<strong>in</strong>gzijn op e<strong>en</strong> bepaald mom<strong>en</strong>t. Deze houd<strong>in</strong>g valt sam<strong>en</strong> met de pragmatische argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Ditargum<strong>en</strong>tatiepatroon focust op <strong>en</strong> wordt sterk beïnvloed door externe <strong>in</strong>vloed<strong>en</strong> zoals de angst van38 Böhler, 38. 39 Böhler, 39. 40 Böhler, 39. 41 Van Leeuw<strong>en</strong>, 176. 42 Kuit<strong>en</strong>brouwer, 193. 43 Vedder, 48. 6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!