Vrijheid-en-Veiligheid-in-het-politieke-debat-omtrent-vrijheidbeperkende-wetgeving-Jeske-Weerheijm

CDA heeft niet één keer tegen een wetsvoorstel gestemd, behalve tegen het Initiatiefvoorstel-­‐Waalkens. Dit komt in zoverre overeen met het verkiezingsprogramma dat de partij daar in sfeerook de veiligheid voorop stelde. Het woord vrijheid kwam wel vaker voor dan het woord veiligheid,maar in het programma lag sterk de nadruk op specifieke, pragmatische maatregelen waarbij degrondrechten niet werden meegewogen. Andere partijen deden dit wel.4.3 ONTWIKKELINGENEr zijn een aantal belangrijke ontwikkelingen waar te nemen die zich binnen de debatten hebbenvoltrokken. Zo wordt er vanaf 2006 meer gelet op de mogelijkheid van het implementeren vanhorizonbepalingen, wordt er vanaf 2004 gewezen op het cumulatieve effect van wetgeving, wordter tevens vanaf 2004 opgemerkt dat er een verschuiving plaatsvond in wie verdacht en wieonverdacht was, wordt het begrip schijnveiligheid al in 2002 voor het eerste genoemd, wordt bijnaiedere debat verwezen naar gepleegde aanslagen, ontstaat er een vraag om zelfbeschikking vanburgers over hun persoonsgegevens en vindt er een verandering plaats in hoe politici deverhouding tussen veiligheid en vrijheid zien. Deze ontwikkelingen zullen nu worden toegelicht.In het debat omtrent de Wet opsporing en vervolging Terroristische Misdrijven in 2006noemde de heer Weekers van de VVD als eerste de mogelijkheid van het gebruiken van eenhorizonbepaling in wetgeving die is bedoeld als terrorismebestrijding. Hij voegde hier weliswaardirect aan toe dat een horizonbepaling niet nodig zou zijn, maar dat evaluatie wel erg belangrijkmoest zijn bij wetgeving waarover twijfels zouden kunnen bestaan. In latere debatten werd hetconcept horizonbepaling meer opgepikt en werd er meer over gediscussieerd. De ministers Donneren Hirsch Ballin wijzen beide horizonbepalingen vrij resoluut af. In hetzelfde debat waarin dehorizonbepalingen werden geïntroduceerd, stelde de PvdA dit als een voorwaarde om voor testemmen. Hier werd echter niet aan vastgehouden. Carla Zoethout laat in haar onderzoek zien dathorizonbepalingen er voor zorgen dat constant in de gaten wordt gehouden of een wetconstitutioneel juist is en niet teveel de vrijheid beperkt. 300 Deze ontwikkeling vanaf 2006 is duspositief voor het belang van de vrijheid. Echter, het is wel van belang op te merken dat vooralsnog(en voor zover bekend) er geen horizonbepalingen zijn opgenomen in wetten. De toegenomenaandacht ervoor van politici heeft dus nog niet veel praktische resultaten opgeleverd.Een belangrijk fundamenteel argument is het cumulatieve effect van alle(vrijheidbeperkende) wetgeving. Dit argument werd al vanaf 2004 gebruikt door GroenLinks, maarwas toen nog vooral een procedureel argument met betrekking tot kosten en een veelheid aanregelgeving. Vanaf 2006 werd dit heel expliciet gebruikt als argument tegen het pragmatischimplementeren van nieuwe wetgeving. Hierbij werd keer op keer gewezen op het belang van eenoverkoepelend, fundamenteel debat over de bestrijding van terrorisme en het effect ervan op degehele bevolking. Dit geluid kwam vooral van de oppositie en het sterkst van de kant vanGroenLinks.In bijna alle debatten hebben wij gezien dat politici wezen op het effect van wetgeving opde gehele bevolking. Hierbij werd opgemerkt dat er steeds minder duidelijk een scheiding wastussen verdachte personen en onverdachte personen. Bij het debat over de Wet EU-­‐rechtshulp ende Wet vorderen gegevens telecommunicatie werd duidelijk dat minister Donner vond dat ereigenlijk niet meer zoiets bestond als een onverdacht persoon. Hij sprak liever over derden in eenonderzoek, waarbij het niet onvermijdelijk was dat zo iemand de interesse van deopsporingsdiensten zou wekken. Dit terwijl hij later, in het debat over de Wet computercriminaliteit300 C.M. Zoethout, ‘The tension between controlling the state and steering society or constitutionalism versus democracy’ in: G. van der Schyff (ed.), Constitutionalism in the Netherlands and South Africa: A comparative study (Nijmegen 2008) 205. 54