Pieter Schelte Heerema - Igitur - Universiteit Utrecht

Fysiek gezien is het “een uitgelezen bende”, daar de toelatingseisen erg strikt zijn. Bij
aankomst in het trainingskamp krijgt men de rang gelijk aan de oude rang in het eigen leger.
Daar Heerema nooit in dienst is geweest, ontvangt hij de laagste rang, van ‘Pionier’ of ‘SS-
man’. Minstens een jaar frontervaring is nodig voor kans op een officiersopleiding. Later,
door gebrek aan officieren, wordt deze wachttijd minder. 70
Onder de Duitse opleiders heerst Pruisische tucht in het kamp:
“De minste vergrijpen of onordelijkheden of tekortkomingen werden op strenge, voor
Nederlandsche begrippen vaak vernederende, wijze bestraft. Alom heerschte het
“Anschnautzen”, uitschelden en brutaliseren. Een meerdere die een mindere op fatsoenlijke
manier aansprak of antwoordde, was een uitzondering.” De Duitsers worden echter nooit
handtastelijk. 71
De dienst begint ‘s zomers om vijf uur en ’s winters om zes uur. Een dag duurt tot tien uur ’s
avonds. Op een gemiddelde dag worden onafgebroken theorie, veld- en schietoefeningen
gedaan en wordt sport en gymnastiek beoefend. Daarbij hoort exercitie van appèls met volle
uitrusting. Volgens Heerema gebeurt “alles voortdurend onder het schijnbaar alziend oog van
pijnlijk nauwgezette onderofficieren”. De “voortdurende schrobberingen, in een taal,
waarvoor een bootwerker zich zou schamen” zorgen voor een “onafgebroken druk” op de
schouders van de rekruut. “De orde en netheid, .. betreffende de uniformen, laarzen, wapens,
kleerkast, kamer etc etc, was tegen het overdrevene aan”. Straf vindt plaats in de vorm van
strafexercities na diensttijd. Dit beschrijft Heerema als een “ware kwelling”. Vindt men in
zogenaamde “delicten tegen de tucht” de dader niet, dan wordt de hele groep gestraft. Tact en
humor zijn volgens Heerema eigenschappen die de Duitsers niet bezitten. De Nederlanders
“merkten dit, en reageerden overeenkomstig”. Volgens Heerema wordt daarom het
Nederlandse element als “onhandelbaar beschouwd.” 72
Fysiek is de training zeer zwaar. “Diepe kniebuigingen met halve bepakking en gasmaskers
op” is de regel. “Zakte men uitgeput in elkaar, dan werd gewacht tot men bijkwam, en werd er
daarna rustig verdergegaan”. Volgens Heerema zijn “de zachtere vormen van straf .. het op de
buik kruipen, bij voorkeur door modderplassen, eventueel afgewisseld met snel opspringen,
hardloopen, weer liggen en kruipen etc.”
Heerema maakt mee dat een Nederlander onder een strafoefening een toeval krijgt en “zich
trachtte van kant te maken”. “Vastgebonden werd hij naar een zenuwinrichting gebracht, waar
70 Rapport, 10, NIOD, DOC I.653.1.
71 Rapport, 10, NIOD, DOC I.653.1.
72 Idem.
26