T£2r!geringe . SS

VAN HET KWAADi 713
oefenen daar hun geheel vermogen, terwyl 'er geen
kracht meer voor handen is, dezelve herwaards over
te brengen, en de bewustheid van het goede te bezielen
tot werkzaamheid. Dan ftaakt uwe voorftellin­
gen , houd op met vermaanen, en vervang de rede­
neering door bedreiging Van oogenbliklyke ftraffen,
en de vrees opgeroepen hebbende, zult gy de voor^
ftelling van plicht de zege bezorgen, want gy hebt
haar verfterkt door driften (*). -—
De inwilliging, (confenfus) zullen wy nu voorts,
redelyke wil noemen, eu de wil (voluntas) het uit-
werkfel der gewaarwordingen en driften , zonder by-
voeglyk woord, enkel wil. Voldongen hebbende
dat het verftand den wil niet voortbrengt, ftaat ons
nu ter beantwoording der derde vraage, te onderzoe­
ken , of de redelyke wil , die wil welke door de voor­
tellingen des verjtands wordt voortgebragt , werk­
zaam is. (f).
Een vaste wil, of een ernftig befluit iet te doen ,
voortgebragt door opmerking en beöordeeling 'J is ze*
kerlyk altyd werkzaam , omdat dezelve altyd door
eene aandoening of begeerte verzeld is. Het enkel
bezef, dat zekere daad , voeglyk , rechtmaatig en
deugdelyk is , overeenkomftig met de orde der dingen
en onzen zedelyken fmaak, ——- dat bezef, werkt
niets uit, brengt niets voort, laat ons buiten wer­
king. Hoe dikwyls keuren wy iets goed, zonder dat
wy zulks verrichten, hoewel wy dit gemaklyk kon­
den doen ? Dit wordt veroorzaakt door gebrek aan
eenen dryfveer van werkzaamheid, behoefte, begeer-
(*) Zie Brieven, p. 178, 179.
(t) Zie Brieven, XXXVII. Brief.